Différences entre les versions de « Lanv »
De Arbres
Ligne 5 : | Ligne 5 : | ||
|(1)|| D'an || eur-mañ-'n-eur || e || vo || '''lano'''. | |(1)|| D'an || eur-mañ-'n-eur || e || vo || '''lano'''. | ||
|- | |- | ||
||| [[da|à]] [[ | ||| [[da|à]] [[an, al, ar|le]] || [[eur|heure]]-[[DEM|ci]]-[[art|le]]-[[eur|heure]] || [[R]] || [[COP|sera]] || marée | ||
|- | |- | ||
||| colspan="15" | 'La mer commencera à monter à telle heure.' | ||| colspan="15" | 'La mer commencera à monter à telle heure.' | ||
Ligne 24 : | Ligne 24 : | ||
|(2)|| Ar '''gourlan''' || a || ziskenn || divreoc'h || eget || ma || pign, || sañset. | |(2)|| Ar '''gourlan''' || a || ziskenn || divreoc'h || eget || ma || pign, || sañset. | ||
|- | |- | ||
||| [[ | ||| [[an, al, ar|le]] [[Gour-|haut]].flux || [[R]]<sup>[[1]]</sup> || [[diskenn|descend]] || [[divreoc'h|vite.plus]] || [[eget|que]] || [[ma|que]]<sup>[[4]]</sup> || [[pignat|monte]] || [[sañset|censé]] | ||
|- | |- | ||
||| colspan="15" | 'A l'étale de haute mer, la mer descend plus vite qu'ele n'a monté, censément.' | ||| colspan="15" | 'A l'étale de haute mer, la mer descend plus vite qu'ele n'a monté, censément.' | ||
Ligne 54 : | Ligne 54 : | ||
|(1)|| Ur strollad || listri || a c'hortoz || al '''lanv''' || da || dostaat || ouz || an aod. | |(1)|| Ur strollad || listri || a c'hortoz || al '''lanv''' || da || dostaat || ouz || an aod. | ||
|- | |- | ||
||| [[un, ul, ur|un]] [[strollad|groupe]] || [[lestr|vaisseau]].[[-i (PL.)|x]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[gortoz|attend]] || [[ | ||| [[un, ul, ur|un]] [[strollad|groupe]] || [[lestr|vaisseau]].[[-i (PL.)|x]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[gortoz|attend]] || [[an, al, ar|le]] marée || [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> || [[tost|proch]].[[-aat|er]] || [[ouzh|de]] || [[an, al, ar|le]] [[aod|côte]] | ||
|- | |- | ||
||| colspan="15" | 'Un groupe de bateaux attend la marée pour s'approcher de la côte.' | ||| colspan="15" | 'Un groupe de bateaux attend la marée pour s'approcher de la côte.' | ||
Ligne 68 : | Ligne 68 : | ||
|(2)|| Nemet || fall || e vije || an amzer, || e pije || meur || a || '''vare''' || a-wechoù || war || al letoun. | |(2)|| Nemet || fall || e vije || an amzer, || e pije || meur || a || '''vare''' || a-wechoù || war || al letoun. | ||
|- | |- | ||
||| [[nemet|sauf]] || [[fall|mauvais]] || [[R]] [[COP|serait]] || [[ | ||| [[nemet|sauf]] || [[fall|mauvais]] || [[R]] [[COP|serait]] || [[an, al, ar|le]] [[amzer|temps]] || [[R]] [[kaout|aurait]] || [[meur|plus]] || [[a|de]]<sup>[[1]]</sup> || marée || [[a-wechoù|à.fois]] || [[war|sur]] || [[an, al, ar|le]] [[leton|herbe]] | ||
|- | |- | ||
||| colspan="15" | 'Sauf quand le temps était mauvais, alors tu avais plusieurs marées des fois sur la dune.' | ||| colspan="15" | 'Sauf quand le temps était mauvais, alors tu avais plusieurs marées des fois sur la dune.' | ||
Ligne 90 : | Ligne 90 : | ||
||| pad || eo || ar mor || '''dariaz'''... | ||| pad || eo || ar mor || '''dariaz'''... | ||
|- | |- | ||
||| [[pa|quand]]<sup>[[+C]]</sup> || [[COP|est]] || [[ | ||| [[pa|quand]]<sup>[[+C]]</sup> || [[COP|est]] || [[an, al, ar|le]] [[mor|mer]] || [[da|à]] [[an, al, ar|le]] [[diaz|bas]] | ||
|- | |- | ||
||| colspan="15" | 'quand la mer est basse … ' | ||| colspan="15" | 'quand la mer est basse … ' | ||
Ligne 103 : | Ligne 103 : | ||
|(4)|| Pa || deu || ar mor || '''war-laez''', || a-forzh || da || bignat, || e veze || truiet || an div || enez. | |(4)|| Pa || deu || ar mor || '''war-laez''', || a-forzh || da || bignat, || e veze || truiet || an div || enez. | ||
|- | |- | ||
||| [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || [[dont|vient]] || [[ | ||| [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || [[dont|vient]] || [[an, al, ar|le]] [[mor|mer]] || [[war-laez|sur-haut]] || [[a|à]]-[[forzh|force]] || [[da|de]]<sup>[[1]]</sup> || [[pignat|monter]] || [[R]] [[vez|est]] || cerné || [[an, al, ar|le]] [[div|deux]] || [[enez|île]] | ||
|- | |- | ||
||| colspan="15" | 'Quand la marée montait, à force de monter, elle noyait le gué entre les deux îles.' | ||| colspan="15" | 'Quand la marée montait, à force de monter, elle noyait le gué entre les deux îles.' | ||
Ligne 119 : | Ligne 119 : | ||
||| pad || eo || ar mor || '''darwez'''… |||| Pad || eo || '''uhel''' || ar mor... | ||| pad || eo || ar mor || '''darwez'''… |||| Pad || eo || '''uhel''' || ar mor... | ||
|- | |- | ||
||| [[pa|quand]]<sup>[[+C]]</sup> || [[COP|est]] || [[ | ||| [[pa|quand]]<sup>[[+C]]</sup> || [[COP|est]] || [[an, al, ar|le]] [[mor|mer]] || haut |||| [[pa|quand]]<sup>[[+C]]</sup> || [[COP|est]] || [[uhel|haut]] || [[an, al, ar|le]] [[mor|mer]] | ||
|- | |- | ||
||| colspan="15" | 'quand la mer est haute … ' | ||| colspan="15" | 'quand la mer est haute … ' | ||
Ligne 144 : | Ligne 144 : | ||
|(6)|| Chom || a ra || un tachadig || '''en darze''' || a-raok || ma || pign || adarre || en-dro. | |(6)|| Chom || a ra || un tachadig || '''en darze''' || a-raok || ma || pign || adarre || en-dro. | ||
|- | |- | ||
||| [[chom|rester]] || [[R]] [[ober|fait]] || [[un, ul, ur|un]] [[tachad|moment]].[[-ig|DIM]] || [[P.e|en]].[[ | ||| [[chom|rester]] || [[R]] [[ober|fait]] || [[un, ul, ur|un]] [[tachad|moment]].[[-ig|DIM]] || [[P.e|en]].[[an, al, ar|le]] étale || [[a-raok|avant]] || [[ma|que]]<sup>[[4]]</sup> || [[pignat|monte]] || [[adarre|encore]] || [[en-dro|de.retour]] | ||
|- | |- | ||
||| colspan="15" | 'Elle reste un moment à l'étale avant de remonter encore.' | ||| colspan="15" | 'Elle reste un moment à l'étale avant de remonter encore.' |
Version du 29 août 2023 à 15:47
Le nom lanv dénote la 'marée', le 'flux marin'.
(1) | D'an | eur-mañ-'n-eur | e | vo | lano. | ||||||||||||||
à le | heure-ci-le-heure | R | sera | marée | |||||||||||||||
'La mer commencera à monter à telle heure.' | |||||||||||||||||||
Trégorrois, Gros (1984:73) |
Morphologie
dérivation
Le préfixe gour- augmentatif obtient /haut-flux/ ou /archi-marée/, l'étale de haute mer'.
(2) | Ar gourlan | a | ziskenn | divreoc'h | eget | ma | pign, | sañset. | |||||||||
le haut.flux | R1 | descend | vite.plus | que | que4 | monte | censé | ||||||||||
'A l'étale de haute mer, la mer descend plus vite qu'ele n'a monté, censément.' | |||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), Elégoët (1982:22) |
variation dialectale
(3) | Peur | e | vo | gourlen? | ||||||||||||||
quand | R4 | sera | archi.marée | |||||||||||||||
'Quand est la marée haute ?' | ||||||||||||||||||
Léonard, Abeozen (1942:365) |
Sémantique
répartition dialectale
(1) | Ur strollad | listri | a c'hortoz | al lanv | da | dostaat | ouz | an aod. | |||||||||||
un groupe | vaisseau.x | R1 attend | le marée | pour1 | proch.er | de | le côte | ||||||||||||
'Un groupe de bateaux attend la marée pour s'approcher de la côte.' | |||||||||||||||||||
Léonard, Abeozen (1942:364) |
Le nom féminin mare fait concurrence.
(2) | Nemet | fall | e vije | an amzer, | e pije | meur | a | vare | a-wechoù | war | al letoun. | |||||||
sauf | mauvais | R serait | le temps | R aurait | plus | de1 | marée | à.fois | sur | le herbe | ||||||||
'Sauf quand le temps était mauvais, alors tu avais plusieurs marées des fois sur la dune.' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), Elégoët (1982:42) |
- / mare'jaɥ bi'jã /
- mareioù bihan
- 'de petites marées'
- Haut-vannetais (Plouhinec), Le Bozec (2018)
'marée basse'
(3) | / pəd | ə | ər 'mu:r | də'rjɑ:s / | |||||||||||||||
pad | eo | ar mor | dariaz... | ||||||||||||||||
quand+C | est | le mer | à le bas | ||||||||||||||||
'quand la mer est basse … ' | |||||||||||||||||||
Haut-vannetais (Plouhinec), Le Bozec (2018) |
'marée montante'
(4) | Pa | deu | ar mor | war-laez, | a-forzh | da | bignat, | e veze | truiet | an div | enez. | |||||
quand1 | vient | le mer | sur-haut | à-force | de1 | monter | R est | cerné | le deux | île | ||||||
'Quand la marée montait, à force de monter, elle noyait le gué entre les deux îles.' | ||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), Elégoët (1982:14) |
'marée haute'
(5) | / pəd | ə | ər 'mu:r | də'rɥi / | , | /pəd | ə | i'ɥi:l | ər 'mu:r / | ||||||||||
pad | eo | ar mor | darwez… | Pad | eo | uhel | ar mor... | ||||||||||||
quand+C | est | le mer | haut | quand+C | est | haut | le mer | ||||||||||||
'quand la mer est haute … ' | |||||||||||||||||||
Haut-vannetais (Plouhinec), Le Bozec (2018) |
(6) | Peur | e | vo | gourlen ? | |||||||||||||||
quand | R4 | sera | archi.marée | ||||||||||||||||
'Quand est la marée haute ?' | |||||||||||||||||||
Léonard, Abeozen (1942:365) |
'marée à l'étale'
(6) | Chom | a ra | un tachadig | en darze | a-raok | ma | pign | adarre | en-dro. | |||||||||
rester | R fait | un moment.DIM | en.le étale | avant | que4 | monte | encore | de.retour | ||||||||||
'Elle reste un moment à l'étale avant de remonter encore.' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), Elégoët (1982:22) |
'marée de mortes-eaux', 'grande marée'
(7) | Miz | mae | ha | miz | Even, | ral | ma | vez | reverdioù | bras | kement. | |||||||
mois | mai | et | mois | juin | rare | si | est | marée.s | grand | autant | ||||||||
'En mai et juin, il n'y a pas souvent de grandes marées.' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), Elégoët (1982:23) |
(8) | pa | veze | marvor | ||||||||||||||
quand1 | était | mort1.mer | |||||||||||||||
'lors des marées de mortes-eaux' | |||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), Elégoët (1982:23) |
(9) | / pəd | ə | mɑ:re | 'brɑ:s / | ||||||||||||||
pad | eo | mare | braz. | |||||||||||||||
quand1 | est | marée | grand | |||||||||||||||
'quand il y a une grande marée' | ||||||||||||||||||
Haut-vannetais, (Plouhinec), Le Bozec (2018) |