Différences entre les versions de « Erc'h »

De Arbres
m (Remplacement de texte — « "15" |' » par « "15" | ' »)
m (Remplacement de texte — « Après l'accent, les groupes de consonnes finales lc'h, rc'h ou rk  » par « Après l'accent, les groupes de consonnes finales lc'h, rc'h, rk ou lz  »)
 
(17 versions intermédiaires par le même utilisateur non affichées)
Ligne 5 : Ligne 5 :
|(1)|| Skornet || en deus, || hag || '''erc'h''' || a ra.  
|(1)|| Skornet || en deus, || hag || '''erc'h''' || a ra.  
|-
|-
||| [[skorn|glac]].é || [[R]].3SGM [[kaout|a]] || [[&|et]] || neige || [[R]] [[ober|fait]]  
||| [[skornañ|glac]].[[-et (Adj.)|é]] || [[R]].3SGM [[kaout|a]] || [[&|et]] || neige || [[R]] [[ober|fait]]  
|-
|-
|||colspan="15" | 'Il a gelé, et il neige.'
||| colspan="15" | 'Il a gelé, et il neige.'
|-
|-
|||||||||||colspan="15" | ''Vannetais'', [[Herrieu (1994)|Herrieu (1994]]:101)
||||||||||| colspan="15" | ''Vannetais'', [[Herrieu (1994)|Herrieu (1994]]:101)
|}
|}


Ligne 21 : Ligne 21 :


{| class="prettytable"
{| class="prettytable"
|(2) ... || német || goloët || é vijé || an douar || gant || an '''erc'h''' || hé rankent || mont || er mèas ...
|(2) || német || goloët || é || vijé || an douar || gant || an '''erc'h''' || hé || rankent || mont || er mèas ...
|-
|-
||| [[nemet|sauf]] || [[goloiñ|couv]].[[-et (Adj.)|ert]] || [[R]] [[COP|serait]] || [[art|le]] [[douar|terre]] || [[gant|avec]] || [[art|le]] neige || [[R]]<sup>[[4]]</sup> [[rankout|devaient]] || [[mont|aller]] || [[er-maez|dehors]]  
||| [[nemet|sauf]] || [[goloiñ|couv]].[[-et (Adj.)|ert]] || [[R]] || [[COP|serait]] || [[an, al, ar|le]] [[douar|terre]] || [[gant|avec]] || [[an, al, ar|le]] neige || [[R]]<sup>[[4]]</sup> || [[rankout|devaient]] || [[mont|aller]] || [[er-maez|dehors]]  
|-  
|-  
|||colspan="15" | '... sauf si la terre était couverte de neige - ils devaient aller tous les jours dehors... '  
||| colspan="15" | 'sauf si la terre était couverte de neige - ils devaient aller tous les jours dehors… '  
|-
|-
|||||||||colspan="15" | ''Breton 1905 (Plouider)'', [[Burel (2012)|Burel (2012]]:190)
||||||||| colspan="15" | ''Léonard pré-moderne (Plouider, 1905)'', [[Burel (2012)|Burel (2012]]:190)
|}
|}




{| class="prettytable"
{| class="prettytable"
|(3)|| '''Erh''' || a gouezhe || stank.
|(3)|| '''Erh''' || a || gouezhe || stank.
|-
|-
||| neige || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[kouezhañ|tombait]] || [[stank|abondant]]
||| neige || [[R]]<sup>[[1]]</sup> || [[kouezhañ|tombait]] || [[stank|abondant]]
|-  
|-  
|||colspan="15" | 'Il neigeait abondamment.'
||| colspan="15" | 'Il neigeait abondamment.'
|-
|-
|||||||||colspan="15" | [[Seite & Stéphan (1957)|Seite & Stéphan (1957]]:141), citant Taldir
||||||||| colspan="15" | Taldir,
|-
||||||||| colspan="15" | cité dans [[Seite & Stéphan (1957)|Seite & Stéphan (1957]]:141)
|}
|}


=== épenthèse ''erac'h'' ===
Après l'[[accent]], les groupes de consonnes finales lc'h, rc'h, rk ou lz sont susceptibles de syllabifier en utilisant une voyelle épenthétique. L'accent devient alors régulièrement pénultième. [[Falc'hun (1950c)|Falc'hun (1950c]]:78) relève la prononciation "êraH", ''erc'h'' 'neige'.


=== dérivation ===
=== dérivation ===
Ligne 48 : Ligne 54 :


{| class="prettytable"
{| class="prettytable"
|(4)|| '''Kracherc'h''' || zo nhijal || diboa mintin-m'.
|(4)|| '''Kracherc'h''' || zo || || nhijal || diboa || mintin-m'.
|-
|-
||| Krakerc'h || zo o nijal || dibaoe mintin-mañ |||||| ''Équivalent standardisé''
||| Krakerc'h || zo || o || nijal || dibaoe || mintin-mañ |||||| ''Équivalent standardisé''
|-
|-
||| [[krak-|pfx]].neige || [[zo|est]] [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> [[nijal|voler]] || [[abaoe|depuis]] [[mintin|matin]]-[[DEM|ci]]
||| [[krak-|pfx]].neige || [[zo|est]] || [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[nijal|voler]] || [[abaoe|depuis]] || [[mintin|matin]]-[[-mañ|ci]]
|-
|-
|||colspan="15" | 'Il vole de rares flocons depuis ce matin.'  
||| colspan="15" | 'Il vole de rares flocons depuis ce matin.'  
|-
|-
|||||||||colspan="15" | ''Cornouaillais (Bannalec)'', [[Bouzec & al. (2017)|Bouzec & al. (2017]]:62)
||||||||| colspan="15" | ''Cornouaillais (Bannalec)'', [[Bouzec & al. (2017)|Bouzec & al. (2017]]:62)
|}
|}


== Expressions ==
== Expressions ==
Ligne 66 : Ligne 71 :


{| class="prettytable"
{| class="prettytable"
|(1)||<font color=green>[ ma hi ||<font color=green>v'õn ||<font color=green>d '''o':ba''' ||<font color=green> '''ɛX''' ]
|(1)||<font color=green>[ ma hi ||<font color=green> ||<font color=green> v'õn ||<font color=green> d '''o':ba''' ||<font color=green> '''ɛX''' ]
|-
|-
||| Ema hi || o vont || d' '''ober''' || '''erc'h'''.
||| Ema hi || o || vont || d' '''ober''' || '''erc'h'''.
|-
|-
||| [[ema|est]] [[pronom météorologique|elle]] ([[particule o|à]])<sup>[[4]]</sup> || [[mont|aller]] || [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> [[ober|faire]] || neige
||| [[ema|est]] [[pronom météorologique|elle]] || [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[mont|aller]] || [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> [[ober|faire]] || neige
|-
|-
|||colspan="15" | 'Il va neiger.'
||| colspan="15" | 'Il va neiger.'
|-
|-
|||||||||colspan="15" | ''La Forêt-Fouesnant'', [[Costaouec (1998a)|Costaouec (1998a]]:422-3)
||||||||||| colspan="15" | ''Cornouaillais (La Forêt-Fouesnant)'', [[Costaouec (1998a)|Costaouec (1998a]]:422-3)
|-
|-
|||||||||colspan="15" | cité dans [[Avezard-Roger (2004a)|Avezard-Roger (2004a]]:204)
||||||||||| colspan="15" | cité dans [[Avezard-Roger (2004a)|Avezard-Roger (2004a]]:204)
|}
|}



Version actuelle datée du 13 juin 2024 à 17:18

Le nom erc'h dénote la 'neige'.


(1) Skornet en deus, hag erc'h a ra.
glac.é R.3SGM a et neige R fait
'Il a gelé, et il neige.'
Vannetais, Herrieu (1994:101)


Morphologie

variation dialectale

Ce nom est relativement stable à travers les dialectes.


(2) … német goloët é vijé an douar gant an erc'h rankent mont er mèas ...
sauf couv.ert R serait le terre avec le neige R4 devaient aller dehors
'… sauf si la terre était couverte de neige - ils devaient aller tous les jours dehors… '
Léonard pré-moderne (Plouider, 1905), Burel (2012:190)


(3) Erh a gouezhe stank.
neige R1 tombait abondant
'Il neigeait abondamment.'
Taldir,
cité dans Seite & Stéphan (1957:141)


épenthèse erac'h

Après l'accent, les groupes de consonnes finales lc'h, rc'h, rk ou lz sont susceptibles de syllabifier en utilisant une voyelle épenthétique. L'accent devient alors régulièrement pénultième. Falc'hun (1950c:78) relève la prononciation "êraH", erc'h 'neige'.

dérivation

Le préfixe krak- agit comme un atténuateur.


(4) Kracherc'h zo nhijal diboa mintin-m'.
Krakerc'h zo o nijal dibaoe mintin-mañ Équivalent standardisé
pfx.neige est à4 voler depuis matin-ci
'Il vole de rares flocons depuis ce matin.'
Cornouaillais (Bannalec), Bouzec & al. (2017:62)

Expressions

ober erc'h 'neiger'

(1) [ ma hi v'õn d o':ba ɛX ]
Ema hi o vont d' ober erc'h.
est elle à4 aller pour1 faire neige
'Il va neiger.'
Cornouaillais (La Forêt-Fouesnant), Costaouec (1998a:422-3)
cité dans Avezard-Roger (2004a:204)