Différences entre les versions de « Tan »
De Arbres
(Remplacement de texte — « ||T » par « || T ») |
m (Remplacement de texte — « [[-añ (V.) » par « [[-añ (Inf.) ») |
||
(32 versions intermédiaires par le même utilisateur non affichées) | |||
Ligne 3 : | Ligne 3 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| A-nevez || grog || eo || an '''tan'''. | |(1)|| A-nevez || grog || eo || an || '''tan'''. | ||
|- | |- | ||
||| [[a|de]]<sup>[[1]]</sup>-[[nevez-|nouveau]]<sup>[[1]]</sup> ||[[kregiñ| | ||| [[a|de]]<sup>[[1]]</sup>-[[nevez-|nouveau]]<sup>[[1]]</sup> || [[kregiñ|commenc]].[[-et (Adj.)|é]] || [[COP|est]] || [[an, al, ar|le]] || feu | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Le feu est allumé depuis peu.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Trégorrois'', [[Gros (2014)|Gros (2014]]:'a-nevez') | ||
|} | |} | ||
Ligne 21 : | Ligne 21 : | ||
|(2)|| Tan'''aillet''' || eo || ma || zreid. | |(2)|| Tan'''aillet''' || eo || ma || zreid. | ||
|- | |- | ||
||| feu.[[-ailh|sfx]].[[-et (Adj.)| | ||| feu.[[-ailh|sfx]].[[-et (Adj.)|é]] || [[COP|est]] || [[POSS|mon]]<sup>[[2]]</sup> || [[troad|pied]].[[pluriel interne|s]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Mes pieds sont brûlants.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Trégorrois'', [[Gros (1984)|Gros (1984]]:355) | ||
|} | |} | ||
Ligne 32 : | Ligne 32 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(3)||an '''tan gwall''' || a oa || en || e || wasan. | |(3)|| an || '''tan gwall''' || a || oa || en || e || wasan. | ||
|- | |- | ||
||| [[ | ||| [[an, al, ar|le]] || feu [[gwall|accident]] || [[R]] || [[eo|était]] || [[P.e|en]] || [[POSS|son]]<sup>[[1]]</sup> || [[gwashañ|pire]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'L'incendie était dans toute sa force' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||||||||| colspan="15" | ''Trégorrois (Tréguier)'', [[Le Clerc (1986)|Le Clerc (1986]]:132) | ||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(4) … ||'''abuz-tan''' || int. | |(4) … || '''abuz-tan''' || int. | ||
|- | |- | ||
||| perte-feu || [[ | ||| perte-feu || [[eo|sont]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | '… ils exigent trop de feu.' (pour les cuire) | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Trégorrois'', [[Gros (1989)|Gros (1989]]:'abuzi') | ||
|} | |} | ||
== Expressions == | == Expressions == | ||
Ligne 59 : | Ligne 58 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Hounne ||'di ||'''an tan''' ||'''en''' || '''he''' || '''reor'''. | |(1)|| Hounne || 'di || '''an tan''' || '''en''' || '''he''' || '''reor'''. | ||
|- | |- | ||
||| [[ | ||| [[hounnezh|celle-là]] || [[emañ|est]] || [[an, al, ar|le]] feu || [[P.e|en]] || [[POSS|son]]<sup>[[2]]</sup> || [[revr|cul]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Celle-là a le feu aux fesses.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||||||| colspan="15" | ''Cornouaillais (Sein)'', [[Kersulec (2016)|Kersulec (2016]]:26) | ||
|} | |} | ||
Ligne 81 : | Ligne 80 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(2)|| Pa || vo ||daoulammet ||ar '''zoubenn''' ||ne || vo || ket || mad. | |(2)|| Pa || vo || daoulammet || ar || '''zoubenn''' || ne || vo || ket || mad. | ||
|- | |- | ||
||| [[Pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || [[COP|sera]]|| [[ | ||| [[Pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || [[COP|sera]] || [[duel|deux]].[[lammat|saut]].[[-et (Adj.)|é]] || [[an, al, ar|le]] || <sup>[[1]]</sup>[[soubenn|soupe]] || [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> || [[COP|sera]] || [[ket|pas]] || [[mat|bon]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Quand on fait bouillir le pot-au-feu à gros bouillons il n'est pas bon.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Trégorrois'', [[Gros (1984)|Gros (1984]]:373) | ||
|} | |} | ||
Ligne 97 : | Ligne 96 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(3)|| e || korn || an '''oaled''', || e-lec'h || ma || vourremp || o || tommañ | |(3)|| e || korn || an || '''oaled''', || e-lec'h || ma || vourremp || o || tommañ | ||
|- | |- | ||
||| [[P.e|en]] || [[korn|coin]] || [[ | ||| [[P.e|en]] || [[korn|coin]] || [[an, al, ar|le]] || [[oaled|foyer]] || [[P.e|en]]-[[lec'h|lieu]] || [[ma|que]]<sup>[[4]]</sup> || [[bourriñ|plaisions]] || [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[tomm|chauff]].[[-añ (Inf.)|er]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'au coin du feu, où nous aimions nous chauffer' | ||
|- | |- | ||
|||||||colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Cornouaillais (Pleyben)'', [[Ar Gow (1961)|Ar Gow (1961]]:146) | ||
|} | |} | ||
Version actuelle datée du 26 septembre 2023 à 20:10
Le nom tan dénote le 'feu'.
(1) | A-nevez | grog | eo | an | tan. | ||||||||||||||
de1-nouveau1 | commenc.é | est | le | feu | |||||||||||||||
'Le feu est allumé depuis peu.' | |||||||||||||||||||
Trégorrois, Gros (2014:'a-nevez') |
Morphologie
dérivation
(2) | Tanaillet | eo | ma | zreid. | ||||||||||||||
feu.sfx.é | est | mon2 | pied.s | |||||||||||||||
'Mes pieds sont brûlants.' | ||||||||||||||||||
Trégorrois, Gros (1984:355) |
mots composés
(3) | an | tan gwall | a | oa | en | e | wasan. | ||||||||||||||
le | feu accident | R | était | en | son1 | pire | |||||||||||||||
'L'incendie était dans toute sa force' | |||||||||||||||||||||
Trégorrois (Tréguier), Le Clerc (1986:132) |
(4) … | abuz-tan | int. | ||||||||||||||||
perte-feu | sont | |||||||||||||||||
'… ils exigent trop de feu.' (pour les cuire) | ||||||||||||||||||
Trégorrois, Gros (1989:'abuzi') |
Expressions
'avoir le feu aux fesses'
(1) | Hounne | 'di | an tan | en | he | reor. | ||||||||||||||
celle-là | est | le feu | en | son2 | cul | |||||||||||||||
'Celle-là a le feu aux fesses.' | ||||||||||||||||||||
Cornouaillais (Sein), Kersulec (2016:26) |
'feu d'artifice'
Menard & Bihan (2016-) donnent, avec le préfixe mes-, mespont 'feu d'artifice'.
'pot-au-feu'
Le composé français pot-au-feu est plutôt rendu par ar soubenn.
(2) | Pa | vo | daoulammet | ar | zoubenn | ne | vo | ket | mad. | ||||||||||
quand1 | sera | deux.saut.é | le | 1soupe | ne1 | sera | pas | bon | |||||||||||
'Quand on fait bouillir le pot-au-feu à gros bouillons il n'est pas bon.' | |||||||||||||||||||
Trégorrois, Gros (1984:373) |
'coin du feu'
Le composé français coin du feu est plutôt rendu par an oaled.
(3) | e | korn | an | oaled, | e-lec'h | ma | vourremp | o | tommañ | |||||||||
en | coin | le | foyer | en-lieu | que4 | plaisions | à4 | chauff.er | ||||||||||
'au coin du feu, où nous aimions nous chauffer' | ||||||||||||||||||
Cornouaillais (Pleyben), Ar Gow (1961:146) |