Différences entre les versions de « Paeañ »
De Arbres
(Remplacement de texte — « e|| » par « e || ») |
|||
(20 versions intermédiaires par le même utilisateur non affichées) | |||
Ligne 1 : | Ligne 1 : | ||
Le [[verbe]] '' | Le [[verbe]] ''paeañ'' signifie 'payer'. C'est un [[emprunt]] transparent au français. | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Ret ||e vo ||'''paieañ''' || ar mad || hag || ar braz. | |(1)|| Ret || e || vo || '''paieañ''' || ar || mad || hag || ar || braz. | ||
|- | |- | ||
||| [[ret|obligé]]|| [[R]] [[COP|sera]] || payer || [[art|le]] [[mat|bien]] || [[&|et]] || [[art|le]] [[bras|grand]] | ||| [[ret|obligé]] || [[R]] || [[COP|sera]] || payer || [[art|le]] || [[mat|bien]] || [[&|et]] || [[art|le]] || [[bras|grand]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Il faudra rembourser le capital et les intérêts.' | ||
|- | |- | ||
|||||||colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Trégorrois (Perros-Guirec)'', [[Konan (2017)|Konan (2017]]:'braz') | ||
|} | |} | ||
Ligne 19 : | Ligne 19 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(2)||C'hwi || laro || doñ || e pasein ||da || '''beo''' ||diwetoc'h. | |(2)|| C'hwi || || laro || doñ || e || pasein || da || '''beo''' || diwetoc'h. | ||
|- | |- | ||
||| [[pfi|vous]] || [[lavarout|dira]] || [[da|à]].[[pronom incorporé|lui]] || [[R]]<sup>[[4]]</sup> [[paseal|passerai]] || [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> || payer || [[diwezhat|tard]] | ||| [[pfi|vous]] || [[R]] || [[lavarout|dira]] || [[da|à]].[[pronom incorporé|lui]] || [[R]]<sup>[[4]]</sup> || [[paseal|passerai]] || [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> || payer || [[diwezhat|tard]][[-oc'h|plus]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Tu lui diras que je passerai payer plus tard.' | ||
|- | |- | ||
|||||||colspan=" | ||||||| colspan="15" | ''Cornouaillais (Scaër/Bannalec)'', [[H. Gaudart (04/2016b)]] | ||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(3)|| <font color=green>Kõtɑ̃n õ ||<font color=green> de jitour||<font color=green> bétég vĩ '''pêet'''. | |(3)||<font color=green> Kõtɑ̃n ||<font color=green> õ ||<font color=green> de ||<font color=green> jitour ||<font color=green> bétég || ||<font color=green> vĩ ||<font color=green> '''pêet'''. | ||
|- | |- | ||
||| Kontant on || da sikour || betek vin paeet. | ||| Kontant || on || da || sikour || betek || || vin || paeet. || ''Graphie peurunvan'' | ||
|- | |- | ||
||| OK [[ | ||| [[kontant|OK]] || [[on|suis]] || [[da|de]]<sup>[[1]]</sup> || [[sikour|aider]] || [[betek|tant (que)]] || [[R]] || [[COP|serai]] || pay.[[-et (Adj.)|é] | ||
|- | |- | ||
||| colspan=" | ||| colspan="15" | 'Je veux bien aider, pourvu que je sois payé.' | ||
|- | |- | ||
|||||||colspan=" | ||||||| colspan="15" | ''Trégorrois (Plougrescant)'', [[Le Dû (2012)|Le Dû (2012]]:99) | ||
|} | |} | ||
== Syntaxe == | == Syntaxe == | ||
Ligne 45 : | Ligne 46 : | ||
=== structure argumentale === | === structure argumentale === | ||
Le verbe '' | Le verbe ''paeañ'' est un verbe [[ditransitif]]. Il prend canoniquement trois [[arguments]] : l'[[agent]], le [[patient]] [[inanimé]] et le [[destinataire]] bénéficiaire. | ||
Ligne 54 : | Ligne 55 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| | |(1)|| Me || || vel || tin || '''paia'''. | ||
|- | |- | ||
||| [[pfi|moi]] | ||| [[pfi|moi]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> || [[fellout|plait]] || [[da|à]].[[pronom incorporé|moi]] || payer | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Je veux payer.' | ||
|- | |- | ||
|||||||colspan=" | ||||||| colspan="15" | ''Moyen breton vannetais'', [[Gl.AvH]] | ||
|- | |- | ||
|||||||colspan=" | ||||||| colspan="15" | cité dans [[Guyonvarc'h (1984)|Guyonvarc'h (1984]]:18) | ||
|} | |} | ||
Version du 21 mars 2023 à 16:30
Le verbe paeañ signifie 'payer'. C'est un emprunt transparent au français.
(1) | Ret | e | vo | paieañ | ar | mad | hag | ar | braz. | ||||||||||
obligé | R | sera | payer | le | bien | et | le | grand | |||||||||||
'Il faudra rembourser le capital et les intérêts.' | |||||||||||||||||||
Trégorrois (Perros-Guirec), Konan (2017:'braz') |
Morphologie
variation dialectale
(2) | C'hwi | laro | doñ | e | pasein | da | beo | diwetoc'h. | |||||||||
vous | R | dira | à.lui | R4 | passerai | pour1 | payer | tardplus | |||||||||
'Tu lui diras que je passerai payer plus tard.' | |||||||||||||||||
Cornouaillais (Scaër/Bannalec), H. Gaudart (04/2016b) |
(3) | Kõtɑ̃n | õ | de | jitour | bétég | vĩ | pêet. | ||||||||||
Kontant | on | da | sikour | betek | vin | paeet. | Graphie peurunvan | ||||||||||
OK | suis | de1 | aider | tant (que) | R | serai | pay.[[-et (Adj.)|é] | ||||||||||
'Je veux bien aider, pourvu que je sois payé.' | |||||||||||||||||
Trégorrois (Plougrescant), Le Dû (2012:99) |
Syntaxe
structure argumentale
Le verbe paeañ est un verbe ditransitif. Il prend canoniquement trois arguments : l'agent, le patient inanimé et le destinataire bénéficiaire.
Diachronie
En 1499, le voyageur allemand Arnold von Harff récolte ce verbe à Nantes.
(1) | Me | vel | tin | paia. | |||||||||||||
moi | R1 | plait | à.moi | payer | |||||||||||||
'Je veux payer.' | |||||||||||||||||
Moyen breton vannetais, Gl.AvH | |||||||||||||||||
cité dans Guyonvarc'h (1984:18) |