Différences entre les versions de « M-L. B. (04/2016) »
(→8.1) |
m (Remplacement de texte — « -[[DEM| » par « .[[DEM| ») |
||
(48 versions intermédiaires par le même utilisateur non affichées) | |||
Ligne 12 : | Ligne 12 : | ||
=== 1. Impersonnels existentiels ancrés === | === 1. Impersonnels existentiels ancrés === | ||
(ancrés à un point spécifique dans | (ancrés à un point spécifique dans l'espace et dans le temps) | ||
Ligne 25 : | Ligne 25 : | ||
|(1)|| Unan || mennak || 'zo o lopaat || war an nor. || Kea || da || welet || piou eo. | |(1)|| Unan || mennak || 'zo o lopaat || war an nor. || Kea || da || welet || piou eo. | ||
|- | |- | ||
||| [[unan|un]] || [[bennak|quelconque]] || [[zo|est]] [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> frapper || [[war|sur]] [[ | ||| [[unan|un]] || [[bennak|quelconque]] || [[zo|est]] [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> frapper || [[war|sur]] [[an, al, ar|le]] [[dor|porte]]. || [[mont|va]] || [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> || [[gwelout|voir]] || [[piv|qui]] [[COP|est]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On frappe à la porte. Va voir qui c'est.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Emeur || o lopaat || war || an nor. | |(1)|| Emeur || o lopaat || war || an || nor. | ||
|- | |- | ||
||| [[emañ|est]].[[IMP|on]] || [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> frapper || [[war|sur]] || [[ | ||| [[emañ|est]].[[IMP|on]] || [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> frapper || [[war|sur]] || [[an, al, ar|le]] || [[dor|porte]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On frappe à la porte.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 60 : | Ligne 60 : | ||
||| [[e-kichen|à-côté]] || [[ez eus|est]] || barbecue | ||| [[e-kichen|à-côté]] || [[ez eus|est]] || barbecue | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ils font un barbecue à côté.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 69 : | Ligne 69 : | ||
|(1)|| E || ti || an amezeien || ez eus (/[[*]] zo) || barbecue. | |(1)|| E || ti || an amezeien || ez eus (/[[*]] zo) || barbecue. | ||
|- | |- | ||
||| [[e-barzh|dans]] || [[ti|maison]] || [[ | ||| [[e-barzh|dans]] || [[ti|maison]] || [[an, al, ar|le]] [[amezeg|voisin]].[[-ien|s]] || [[R]]<sup>[[+C]]</sup> [[ez eus|est]] (/[[*]] [[zo|est]] || barbecue | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ils font un barbecue à côté.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 80 : | Ligne 80 : | ||
|(1)|| Oc'h ober barbecue || emaint || e-kichen. | |(1)|| Oc'h ober barbecue || emaint || e-kichen. | ||
|- | |- | ||
||| [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup>[[ober|faire]] barbecue || [[ | ||| [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup>[[ober|faire]] barbecue || [[emañ|sont]] || [[e-kichen|à-côté]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ils font un barbecue à côté.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 93 : | Ligne 93 : | ||
||| [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup>[[ober|faire]] barbecue || [[emañ|est]].[[IMP|on]] || [[e-kichen|à-côté]] | ||| [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup>[[ober|faire]] barbecue || [[emañ|est]].[[IMP|on]] || [[e-kichen|à-côté]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On fait un barbecue à côté.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 101 : | Ligne 101 : | ||
=== 2. Impersonnels existentiels vagues === | === 2. Impersonnels existentiels vagues === | ||
( | (l'événement a eu lieu à un moment dans le passé) | ||
==== 2.1 ==== | ==== 2.1 ==== | ||
Contexte: Vous rentrez | Contexte: Vous rentrez d'un long voyage et vous vous rendez compte que votre maison a été cambriolée: | ||
Istor: C'hwi zo deuet endro d'ar gear war-lerc'h ur veaj hir. Gwelet ho peus ez eus bet tud en ti. | Istor: C'hwi zo deuet endro d'ar gear war-lerc'h ur veaj hir. Gwelet ho peus ez eus bet tud en ti. | ||
Ligne 114 : | Ligne 114 : | ||
|(1)|| Laerichoù || 'zo || bet || en || ti. | |(1)|| Laerichoù || 'zo || bet || en || ti. | ||
|- | |- | ||
||| [[laer|vol]].[[-où (PL.)|s]] || [[zo|est]] || [[bet|été]] || [[P.e|en]].[[ | ||| [[laer|vol]].[[-où (PL.)|s]] || [[zo|est]] || [[bet|été]] || [[P.e|en]].[[an, al, ar|le]] || [[ti|maison]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'J'ai été cambriolée.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 125 : | Ligne 125 : | ||
|(1)|| Laeret || oun || bet. | |(1)|| Laeret || oun || bet. | ||
|- | |- | ||
||| [[laerañ| | ||| [[laerañ|vol]].[[-et (Adj.)|é]] || [[COP|suis]] || [[bet|été]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On m'a volée !' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 135 : | Ligne 135 : | ||
====2.2. ==== | ====2.2. ==== | ||
Contexte : Vous sortez de chez vous pour aller au bourg en vélo. Votre vélo | Contexte : Vous sortez de chez vous pour aller au bourg en vélo. Votre vélo n'est plus là: | ||
Istor: Mont a reoc'h er-maez deus an ti da glask ho pelo da vont d'ar bourk. N'emañ ket amañ ken. N'emañ ket ken ahe. | Istor: Mont a reoc'h er-maez deus an ti da glask ho pelo da vont d'ar bourk. N'emañ ket amañ ken. N'emañ ket ken ahe. | ||
Ligne 147 : | Ligne 147 : | ||
||| [[unan|un]] || [[bennak|quelconque]] || [[R]] [[kaout|a]] || [[laerañ|vol]].[[-et (Adj.)|é]] || [[a|P]].[[pronom incorporé|lui]] | ||| [[unan|un]] || [[bennak|quelconque]] || [[R]] [[kaout|a]] || [[laerañ|vol]].[[-et (Adj.)|é]] || [[a|P]].[[pronom incorporé|lui]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Quelqu'un l'a volé.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 155 : | Ligne 155 : | ||
=== 3. Évidentiel indirect === | === 3. Évidentiel indirect === | ||
( | (l'événement est inféré à partir d'indications indirectes – visuelles en premier lieu) | ||
Ligne 168 : | Ligne 168 : | ||
|(1)|| Devet || ez eus || koad || 'barzh || an ti-mañ. | |(1)|| Devet || ez eus || koad || 'barzh || an ti-mañ. | ||
|- | |- | ||
||| [[deviñ| | ||| [[deviñ|brûl]].[[-et (Adj.)|é]] || [[R]]<sup>[[+C]]</sup> [[ez eus|est]] || [[koad|bois]] || [[e-barzh|dans]] || [[an, al, ar|le]] [[ti|maison]].[[DEM|ci]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On a brûlé du bois ici.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 185 : | Ligne 185 : | ||
|(1)|| Amañ || ez eus || devet || koad. | |(1)|| Amañ || ez eus || devet || koad. | ||
|- | |- | ||
||| [[amañ|ici]] || [[R]]<sup>[[+C]]</sup> [[ez eus|est]] || [[deviñ| | ||| [[amañ|ici]] || [[R]]<sup>[[+C]]</sup> [[ez eus|est]] || [[deviñ|brûl]].[[-et (Adj.)|é]] || [[koad|bois]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On a brûlé du bois ici.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 207 : | Ligne 207 : | ||
|(1)|| O || labourat || emaint || en || traoñ. | |(1)|| O || labourat || emaint || en || traoñ. | ||
|- | |- | ||
||| [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[labourat|travailler]] || [[ | ||| [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[labourat|travailler]] || [[emañ|sont]] || [[P.e|en]].[[an, al, ar|le]] || [[traoñ|bas]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Il y a les travaux en bas / on travaille en bas.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 217 : | Ligne 217 : | ||
=== 4. Avec prédicats à sujet pluriel === | === 4. Avec prédicats à sujet pluriel === | ||
Contexte : Imaginez un jeu | Contexte : Imaginez un jeu d'échecs géant dans un parc public. D'habitude les pièces sont soigneusement rangées. Or en ce moment, les pièces sont un peu partout, sur l'échiquier et à côté. Deux amis passent à côté et disent: | ||
Istor: Choujal a reoc'h eur c'hoari echek bras er park, ha ne vez ket implijet gwall alies. It beha mat e vez renket pep tra propik, met hirio e vez kavet an tammoù lesket forzh peleac'h, war ar c'hoari hag e-kichen. | Istor: Choujal a reoc'h eur c'hoari echek bras er park, ha ne vez ket implijet gwall alies. It beha mat e vez renket pep tra propik, met hirio e vez kavet an tammoù lesket forzh peleac'h, war ar c'hoari hag e-kichen. | ||
Ligne 224 : | Ligne 224 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Amañ || ez eus || c'hoariet || gant || an | |(1)|| Amañ || ez eus || c'hoariet || gant || an echedoù… || hag || o deus || ket || renket || nentra. | ||
|- | |- | ||
||| [[Amañ|ici]] || [[R]]<sup>[[+C]]</sup> [[ez eus|est]] || [[c'hoari| | ||| [[Amañ|ici]] || [[R]]<sup>[[+C]]</sup> [[ez eus|est]] || [[c'hoari (V.)|jou]].[[-et (Adj.)|é]] || [[gant|avec]] || [[an, al, ar|le]] [[echedoù|échecs]] || [[&|et]] || 3PL [[kaout|a]] || [[ket|pas]] || [[renkañ|rang]].[[-et (Adj.)|é]] || [[netra|rien]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On a joué aux échecs ici, et on n'a rien rangé.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 239 : | Ligne 239 : | ||
|(1)|| ne vez || ket || implijet || gwall. | |(1)|| ne vez || ket || implijet || gwall. | ||
|- | |- | ||
||| [[ne]] [[vez|est]] || [[ket|pas]] || [[implijout|employ]].[[-et (Adj.)|é]] || [[gwall|beaucoup]] | ||| [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> [[vez|est]] || [[ket|pas]] || [[implijout|employ]].[[-et (Adj.)|é]] || [[gwall|beaucoup]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Il n'est pas beaucoup utilisé.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
=== 5. Emplois existentiels avec prédication habituelle === | === 5. Emplois existentiels avec prédication habituelle === | ||
Ligne 261 : | Ligne 259 : | ||
||| [[alies|souvent]] || [[R]] [[vez|est]] || [[belo|vélo]].[[-ioù (PL.)|s]] || [[disparissañ|dispar]].[[-et (Adj.)|u]] | ||| [[alies|souvent]] || [[R]] [[vez|est]] || [[belo|vélo]].[[-ioù (PL.)|s]] || [[disparissañ|dispar]].[[-et (Adj.)|u]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Il y a souvent des vols de bicyclette ici.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 270 : | Ligne 268 : | ||
|(1)|| Amañ || e vez || laeret || alies || ar veloioù. | |(1)|| Amañ || e vez || laeret || alies || ar veloioù. | ||
|- | |- | ||
||| [[Amañ|ici]] || [[R]] [[vez|est]] || [[laerañ|vol]].[[-et (Adj.)|é]] || [[alies|souvent]] || [[ | ||| [[Amañ|ici]] || [[R]] [[vez|est]] || [[laerañ|vol]].[[-et (Adj.)|é]] || [[alies|souvent]] || [[an, al, ar|le]] [[belo|vélo]].[[-ioù (PL.)|s]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On vole souvent les vélos par ici.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
==== 5.2 ==== | ==== 5.2 ==== | ||
Ligne 287 : | Ligne 284 : | ||
|(1)|| Da || c'houde || mer'nn || e vehe || c'hoariet || foutball || met || va || mamm || ne || leske || ket || ac'hanon || da || vont/c'hoari. | |(1)|| Da || c'houde || mer'nn || e vehe || c'hoariet || foutball || met || va || mamm || ne || leske || ket || ac'hanon || da || vont/c'hoari. | ||
|- | |- | ||
||| [[da|à]]<sup>[[1]]</sup> || [[goude|après]] || [[merenn|midi]] || [[R]] [[vez|était]] || [[c'hoari| | ||| [[da|à]]<sup>[[1]]</sup> || [[goude|après]] || [[merenn|midi]] || [[R]] [[vez|était]] || [[c'hoari (V.)|jou]].[[-et (Adj.)|é]] || football || [[met|mais]] || [[POSS|mon]]<sup>[[2]]</sup> || [[mamm|mère]] || [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> || [[leuskel|laissait]] || [[ket|pas]] || [[a|P]].[[pronom incorporé|moi]] || [[da|de]]<sup>[[1]]</sup> || [[mont|aller]]/[[c'hoari (V.)|jouer]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan="20" | 'On y jouait au football les après-midis, mais ma mère ne me laissait pas jouer.' | ||| colspan="20" | 'On y jouait au football les après-midis, mais ma mère ne me laissait pas jouer.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||||||colspan="20" | ''Plougerneau'', M-L. B. (04/2016) | ||||||||||||| colspan="20" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 308 : | Ligne 305 : | ||
==== 6.1. ==== | ==== 6.1. ==== | ||
Contexte : Trois vieux hommes sont attablés au café. Ils ne sont pas vraiment intéressés par la politique et ne savent même pas vraiment comment fonctionne le gouvernement. | Contexte : Trois vieux hommes sont attablés au café. Ils ne sont pas vraiment intéressés par la politique et ne savent même pas vraiment comment fonctionne le gouvernement. L'un d'eux lit la une d'un journal annoncant une augmentation d'impôts : | ||
Istor: Tri baotr kozh azezet e-barzh un asteleuri. N'int ket gwall intereset gant ar bolitikerezh, ha ne ouzont ket memes peseurt mod e tro ar gouarnamant. Unan diouto a lenn skrivet bras war ur journal bennak eo kereat ar foucher: | Istor: Tri baotr kozh azezet e-barzh un asteleuri. N'int ket gwall intereset gant ar bolitikerezh, ha ne ouzont ket memes peseurt mod e tro ar gouarnamant. Unan diouto a lenn skrivet bras war ur journal bennak eo kereat ar foucher: | ||
Ligne 315 : | Ligne 312 : | ||
|(1)|| Adarre || o deus || kereat || ar foucher ! | |(1)|| Adarre || o deus || kereat || ar foucher ! | ||
|- | |- | ||
||| [[adarre|encore]] || 3PL [[kaout| | ||| [[adarre|encore]] || 3PL 3.[[kaout|a]] || [[ker|cher]].[[-aat|é]] || [[an, al, ar|le]] [[foucher|impôts]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ils ont encore augmenté les impôts !' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 333 : | Ligne 330 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Amañ || ar fakteur || a || base || da || seizh || eur || dach || ar mintin. | |(1)|| Amañ || ar || fakteur || a || base || da || seizh || eur || dach || ar mintin. | ||
|- | |- | ||
||| [[Amañ|ici]] || [[ | ||| [[Amañ|ici]] || [[an, al, ar|le]] || [[fakteur|facteur]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> || [[paseal|passe]] || [[da|à]]<sup>[[1]]</sup> || [[seizh|sept]] || [[eur|heure]] || [[deus|de]] || [[an, al, ar|le]] [[mintin|matin]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ici ils distribuent le courrier à 7h.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 348 : | Ligne 345 : | ||
([[*]] a c'houl) | ([[*]] a c'houl) | ||
=== 7. Locatifs universels, sans implication | === 7. Locatifs universels, sans implication d'obligation === | ||
[i.e. régularité observée] | [i.e. régularité observée] | ||
Ligne 359 : | Ligne 356 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Er || Frañs, || an dud || a zreb || melfed. | |(1)|| Er || Frañs, || an dud || a || zreb || melfed. | ||
|- | |- | ||
||| [[P.e|en]].[[ | ||| [[P.e|en]].[[an, al, ar|le]] || [[nom propre|France]] || [[an, al, ar|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tud|gens]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> || [[debriñ|mange]] || [[melc'hwed|escargots]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" |En France, ils mangent des escargots.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Er || Frañs, || an dud || a zreb || melfed. || / || Er || Frañs || e vez || drebet || melfed. | |(1)|| Er || Frañs, || an dud || a || zreb || melfed. || / || Er || Frañs || e || vez || drebet || melfed. | ||
|- | |- | ||
||| [[P.e|en]].[[ | ||| [[P.e|en]].[[an, al, ar|le]] || [[nom propre|France]] || [[an, al, ar|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tud|gens]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> || [[debriñ|mange]] || [[melc'hwed|escargots]] || / || [[P.e|en]].[[an, al, ar|le]] || [[nom propre|France]] || [[R]]<sup>[[4]]</sup> || [[vez|est]] || [[debriñ|mang]].[[-et (Adj.)|é]] || [[melc'hwed|escargots]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'En France, on mange des escargots.' | ||
|- | |- | ||
|||||||colspan=" | ||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
==== 7.2 ==== | ==== 7.2 ==== | ||
Ligne 390 : | Ligne 386 : | ||
|(1)|| E || lec'h || all || e || komansont || da || eizh || eur. | |(1)|| E || lec'h || all || e || komansont || da || eizh || eur. | ||
|- | |- | ||
||| [[P.e|en]] || [[lec'h|lieu]] || [[all|autre]] || [[R]]<sup>[[4]]</sup> || [[komañs|commencent]] || [[da|à]] || [[ | ||| [[P.e|en]] || [[lec'h|lieu]] || [[all|autre]] || [[R]]<sup>[[4]]</sup> || [[komañs|commencent]] || [[da|à]] || [[eizh|huit]] || [[eur|heure]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ailleurs, ils commencent à huit heures.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| | |(1)|| Hennezh || a zo || tav || o || klemm. | ||
|- | |- | ||
||| [[DEM|celui.là]] || [[R]] [[zo|est]] || [[atav|toujours]] || [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[klemm|(se) plaindre]] | ||| [[DEM|celui.là]] || [[R]] [[zo|est]] || [[atav|toujours]] || [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[klemm|(se) plaindre]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Lui il se plaint.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 418 : | Ligne 414 : | ||
|(1)|| E || Chin, || ar gouel || penn || kentañ || ar bloaz || a ioa || ar zuzun || paset. | |(1)|| E || Chin, || ar gouel || penn || kentañ || ar bloaz || a ioa || ar zuzun || paset. | ||
|- | |- | ||
||| [[P.e|en]] || [[nom propre|Chine]] || [[ | ||| [[P.e|en]] || [[nom propre|Chine]] || [[an, al, ar|le]] [[gouel (M.)|fête]] || [[penn|bout]] || [[kentañ|premier]] || [[an, al, ar|le]] [[bloaz|an]] || [[R]] [[COP|était]] || [[an, al, ar|le]] [[sizhun|semaine]] || [[paseal|pass]].[[-et (Adj.)|é]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'En Chine, on a célébré le premier de l'an la semaine dernière.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
([[*]] ''o | ([[*]] ''o paouez… '', [[*]] ''lidañ'', ''kalanna'' est le nom non de la fete, mais des étrennes) | ||
=== 8. Lectures universelles sans modaux === | === 8. Lectures universelles sans modaux === | ||
Ligne 433 : | Ligne 429 : | ||
==== 8.1 ==== | ==== 8.1 ==== | ||
Contexte: Le ministre est arrivé en retard, et en | Contexte: Le ministre est arrivé en retard, et en plus… il semblait avoir bu. | ||
Ar ministr kentañ a zo nin gavet re ziwehat, hag ozhpenn war ar marc'had... | Ar ministr kentañ a zo nin gavet re ziwehat, hag ozhpenn war ar marc'had... | ||
Ligne 441 : | Ligne 437 : | ||
|(1) || Ar || ministr || kentañ || a || zo || nin || gavet || re || ziwehat... | |(1) || Ar || ministr || kentañ || a || zo || nin || gavet || re || ziwehat... | ||
|- | |- | ||
||| [[ | ||| [[an, al, ar|le]] || [[nom de titre|ministre]] || [[kentañ|premier]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> || [[zo|est]] || [[en em|se]]<sup>[[1]]</sup> || [[kavout|trouv]].[[-et (Adj.)|é]] || [[re|trop]]<sup>[[1]]</sup> || [[diwezhat|tard]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Le premier ministre est arrivé trop tard...' | ||
|- | |- | ||
||||||||| colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1) | |(1) … || an dud || o deus || gwelet || oa meho. | ||
|- | |- | ||
||| [[ | ||| [[an, al, ar|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tud|gens]] || 3PL [[kaout|a]] || [[gwelout|v]].[[-et (Adj.)|u]] || [[COP|était]] [[mezv|saoul]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | '… on pouvait voir qu'il était saoul.' | ||
|- | |- | ||
||||||||| colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 464 : | Ligne 460 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1) | |(1) … || e veze || gwelet || oa || meho. | ||
|- | |- | ||
||| [[R]] [[vez|était]] || [[gwelout|v]].[[-et (Adj.)|u]] || [[COP|était]] || [[mezv|saoul]] | ||| [[R]] [[vez|était]] || [[gwelout|v]].[[-et (Adj.)|u]] || [[COP|était]] || [[mezv|saoul]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | '… on pouvait voir qu'il était saoul.' | ||
|- | |- | ||
||||||||| colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 478 : | Ligne 474 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1) | |(1) … || gwelet || e veze || oa || meho. | ||
|- | |- | ||
||| [[gwelout|v]].[[-et (Adj.)|u]] || [[R]] [[vez|était]] || [[COP|était]] || [[mezv|saoul]] | ||| [[gwelout|v]].[[-et (Adj.)|u]] || [[R]] [[vez|était]] || [[COP|était]] || [[mezv|saoul]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | '… on pouvait voir qu'il était saoul.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 501 : | Ligne 497 : | ||
|(1)|| Ar rhum || a vez || great || gant || "du sucre de canne". | |(1)|| Ar rhum || a vez || great || gant || "du sucre de canne". | ||
|- | |- | ||
||| [[ | ||| [[an, al, ar|le]] rhum || [[R]] [[vez|est]] || [[ober|fa]].[[-et (Adj.)|it]] || [[gant|avec]] || "du sucre de canne" | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On fait le rhum avec du sucre de canne.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 512 : | Ligne 508 : | ||
==== 9.1 ==== | ==== 9.1 ==== | ||
Contexte: Bobby Fisher était un des meilleurs joueurs | Contexte: Bobby Fisher était un des meilleurs joueurs d'échecs, même si on disait (dans le bourg) qu'il était alcoolique. | ||
Istor: Bobby Fisher, an dud a lavare e oa alkolik, ha koulskoude oa ar gwellañ c'hoarier echek. | Istor: Bobby Fisher, an dud a lavare e oa alkolik, ha koulskoude oa ar gwellañ c'hoarier echek. | ||
réponse demandée : ' | réponse demandée : '… on disait qu'il était alcoolique.' | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Er bourk, || an dud a lavare || e oa || alkolik. | |(1)|| Er || bourk, || an dud || a || lavare || e || oa || alkolik. | ||
|- | |- | ||
||| [[P.e|en]].[[ | ||| [[P.e|en]].[[an, al, ar|le]] || [[bourk|bourg]] || [[an, al, ar|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tud|gens]] || [[R]] || [[lavarout|disait]] || [[R]] || [[COP|était]] || [[alkolik|alcoolique]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | '… on disait dans le bourg qu'il était alcoolique.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
''michtra'' = ''[[memestra]]'' | ''michtra'' = ''[[memestra]]'' | ||
====9.2==== | ====9.2==== | ||
Ligne 541 : | Ligne 536 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| War ar journal || eo skrivet || e veho brao || an amzer || warc'hoazh. | |(1)|| War || ar journal || eo || skrivet || e veho || brao || an amzer || warc'hoazh. | ||
|- | |- | ||
||| [[war|sur]] [[ | ||| [[war|sur]] || [[an, al, ar|le]] [[journal|journal]] || [[COP|est]] || [[skrivañ|écr]].[[-et (Adj.)|it]] || [[R]] [[COP|sera]] || [[brav|beau]] || [[an, al, ar|le]] [[amzer|temps]] || [[warc'hoazh|demain]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ils ont dit dans le journal qu'il ferait beau.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" <take not> | ||
|(1)|| Lavaret || o deus || || '''e veho''' || brao || an amzer || warc'hoazh. | |(1)|| Lavaret || o deus || || '''e veho''' || brao || an amzer || warc'hoazh. | ||
|- | |- | ||
Ligne 560 : | Ligne 555 : | ||
||| Lavaret || o deus || <u>warc'hoazh</u> || '''e veho''' |||| an amzer |||| brao. | ||| Lavaret || o deus || <u>warc'hoazh</u> || '''e veho''' |||| an amzer |||| brao. | ||
|- | |- | ||
||| [[lavarout| | ||| [[lavarout|d]].[[-et (Adj.)|it]] || 3PL [[kaout|a]] || || [[R]] [[COP|sera]] || [[brav|beau]] || [[an, al, ar|le]] [[amzer|temps]] || [[warc'hoazh|demain]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ils ont dit (dans le journal) qu'il ferait beau demain.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||||colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', [[M-L. B. (04/2016)]] | ||
|} | |} | ||
=== 10. Universel non-restreint === | === 10. Universel non-restreint === | ||
Ligne 580 : | Ligne 576 : | ||
|(1)|| N'eus || ([[*]]ket) || nemet || ur vuhez ! | |(1)|| N'eus || ([[*]]ket) || nemet || ur vuhez ! | ||
|- | |- | ||
||| [[ne]]<sup>[[1]]</sup> [[ez eus|est]] || [[ket|pas]] || [[nemet|seulement]] || [[ | ||| [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> [[ez eus|est]] || [[ket|pas]] || [[nemet|seulement]] || [[un, ul, ur|un]] <sup>[[1]]</sup>[[buhez|vie]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On ne vit qu'une fois !' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 591 : | Ligne 587 : | ||
|(1)|| Ne vevomp || nemet || ur vuhez ! | |(1)|| Ne vevomp || nemet || ur vuhez ! | ||
|- | |- | ||
||| [[ne]]<sup>[[1]]</sup> [[bevañ|vivons]] || [[nemet|seulement]] || [[ | ||| [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> [[bevañ|vivons]] || [[nemet|seulement]] || [[un, ul, ur|un]] <sup>[[1]]</sup>[[buhez|vie]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On ne vit qu'une fois !' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 602 : | Ligne 598 : | ||
|(1)|| Ne vever || nemet || ur vuhez ! | |(1)|| Ne vever || nemet || ur vuhez ! | ||
|- | |- | ||
||| [[ne]]<sup>[[1]]</sup> [[bevañ|vit]].[[IMP|on]] || [[nemet|seulement]] || [[ | ||| [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> [[bevañ|vit]].[[IMP|on]] || [[nemet|seulement]] || [[un, ul, ur|un]] <sup>[[1]]</sup>[[buhez|vie]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On ne vit qu'une fois !' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 613 : | Ligne 609 : | ||
|(1)|| Ne vevomp || ([[*]]ket) || nemet || ur vuhez ! | |(1)|| Ne vevomp || ([[*]]ket) || nemet || ur vuhez ! | ||
|- | |- | ||
||| [[ne]]<sup>[[1]]</sup> [[bevañ|vivons]] || [[ket|pas]] || [[nemet|seulement]] || [[ | ||| [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> [[bevañ|vivons]] || [[ket|pas]] || [[nemet|seulement]] || [[un, ul, ur|un]] <sup>[[1]]</sup>[[buhez|vie]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On ne vit qu'une fois !' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 629 : | Ligne 625 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Ne rankchomp ket || kondui pa || vezomp meho. | |(1)|| Ne || rankchomp || ket || kondui || pa || vezomp || meho. | ||
|- | |- | ||
||| [[ne]] [[rankout|devrions]] [[ket|pas]] ||conduire [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || [[vez|sommes]] [[mezv|saoul]] | ||| [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> || [[rankout|devrions]] || [[ket|pas]] || [[konduiñ|conduire]] || [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || [[vez|sommes]] || [[mezv|saoul]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On ne devrait pas boire et conduire en même temps.' | ||
|- | |- | ||
|||||||colspan=" | ||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Ne rankchomp ket || evañ || ha || kondui || esambles. | |(1)|| Ne || rankchomp || ket || evañ || ha || kondui || esambles. | ||
|- | |- | ||
||| [[ne]] [[rankout|devrions]] [[ket|pas]] || [[evañ|boire]] || [[&|et]] || [[konduiñ|conduire]] || [[asambles|ensemble]] | ||| [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> || [[rankout|devrions]] || [[ket|pas]] || [[evañ|boire]] || [[&|et]] || [[konduiñ|conduire]] || [[asambles|ensemble]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On ne devrait pas boire en conduisant (et non pas 'en ayant bu').' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Den ne defe evañ alkol || ablamour e rankont || kondui da vont || d'ar gear. | |(1)|| Den || ne || defe || evañ || alkol || ablamour || e || rankont || kondui || da || vont || d'ar || gear. | ||
|- | |- | ||
||| [[ | ||| [[den|personne]] || [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> || [[dleout|devrait]] || [[evañ|boire]] || [[alkol|alcool]] || [[abalamour|car]] || [[R]] || [[rankout|doivent]] || [[konduiñ|conduire]] || [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> || [[mont|aller]] || [[da|à]] [[an, al, ar|le]] || <sup>[[1]]</sup>[[kêr|foyer]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="20" | 'Personne ne devrait boire et conduire en même temps.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="20" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Nag a voeson || ez eus || evet ! | |(1)|| Nag || a || voeson || ez eus || evet ! | ||
|- | |- | ||
||| [[na(g)|que]] [[a|de]]<sup>[[1]]</sup> [[boeson|boisson]] || [[R]]<sup>[[+C]]</sup> [[ez eus|est]] || [[evañ| | ||| [[na(g)|que]] || [[a|de]]<sup>[[1]]</sup> || [[boeson|boisson]] || [[R]]<sup>[[+C]]</sup> [[ez eus|est]] || [[evañ|b]].[[-et (Adj.)|u]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On a bu beaucoup !' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
==== 10.3 ==== | ==== 10.3 ==== | ||
Contexte: Une mère comprend que son fils lui a raconté des carabistouilles pendant un moment, en prétendant être à l'école alors qu'il n'y était pas. Quand le fils rentre, la mère dit, comme pour elle-même mais assez fort pour qu'il entende: | Contexte : Une mère comprend que son fils lui a raconté des carabistouilles pendant un moment, en prétendant être à l'école alors qu'il n'y était pas. Quand le fils rentre, la mère dit, comme pour elle-même, mais assez fort pour qu'il entende : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| N'eo ket brao || kountañ geier || d'ur vamm ! | |(1)|| N'eo || ket || brao || kountañ || geier || d'ur || vamm ! | ||
|- | |- | ||
||| [[ne]] [[COP|est]] [[ket|pas]] [[brav|beau]] || [[kontañ|conter]] | ||| [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> [[COP|est]] || [[ket|pas]] || [[brav|beau]] || [[kontañ|conter]] || [[gaou|mensonge]].[[pluriel interne|s]] || [[da|à]] [[un, ul, ur|un]] <sup>[[1]]</sup> || [[mamm|maman]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On ne devrait jamais mentir à sa maman !' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 692 : | Ligne 687 : | ||
On ne doit pas laver ici ! | On ne doit pas laver ici ! | ||
==== 10.4. ==== | ==== 10.4. ==== | ||
Ligne 698 : | Ligne 692 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| | |(1)|| An dud || o deus ezhomm || dour evit || chom beo. | ||
|- | |- | ||
||| [[ | ||| [[an, al, ar|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tud|gens]] || 3PL [[kaout|a]] [[ezhomm|besoin]] || [[dour|eau]] [[evit|pour]] || [[chom|rester]] [[bev|vivant]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'On a besoin d'eau pour survivre.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 713 : | Ligne 707 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Petra || nin gav ma || evomp leazh || tarzhet ? | |(1)|| Petra || nin gav || ma || evomp || leazh || tarzhet ? | ||
|- | |- | ||
||| [[petra|quoi]] || [[en em|se]]<sup>[[1]]</sup> [[kavout|trouve]] [[ma(r)|si]] || [[evañ|buvons]] [[laezh|lait]] || | ||| [[petra|quoi]] || [[en em|se]]<sup>[[1]]</sup> [[kavout|trouve]] || [[ma(r)|si]] || [[evañ|buvons]] || [[laezh|lait]] || [[tarzhañ|explos]].[[-et (Adj.)|é]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Qu'est-ce qui arrive si on boit du lait tourné ?' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 727 : | Ligne 721 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Pa lammomp || en un toull dour || ez omp glepet. | |(1)|| Pa || lammomp || en un || toull || dour || ez || omp || glepet. | ||
|- | |- | ||
||| [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> [[lammat|sautons]] || [[P.e|en]] [[ | ||| [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || [[lammat|sautons]] || [[P.e|en]] || [[un, ul, ur|un]] [[toull (N.)|trou]] || [[dour|eau]] || [[R]]<sup>[[+C]]</sup> || [[eo|sommes]] || [[gleb|mouill]].[[-et (Adj.)|é]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Si on saute dans une piscine, on est mouillé.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 741 : | Ligne 735 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Ma respontomp fall || omp taolet a-gostez, || ne c'hoariomp ket ken. | |(1)|| Ma || respontomp || fall || omp || taolet || a-gostez, || ne || c'hoariomp || ket || ken. | ||
|- | |- | ||
||| [[ma(r)|si]] répondons [[fall|mauvais]] || [[COP|sommes]] [[taoler| | ||| [[ma(r)|si]] || [[respont|répondons]] || [[fall|mauvais]] || [[COP|sommes]] || [[taoler|jet]].[[-et (Adj.)|é]] || [[a-gostez|de-côté]] || [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> || [[c'hoari (V.)|jouons]] || [[ket|pas]] || [[ken|plus]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="20" | 'Si on donne une mauvaise réponse, on est éliminé.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="20" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 757 : | Ligne 751 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Ma respontan fall || ez oun taolet a-gostez, || ne c'hoarian ket ken. | |(1)|| Ma || respontan || fall || ez oun || taolet || a-gostez, || ne || c'hoarian || ket || ken. | ||
|- | |- | ||
||| [[ma(r)|si]] réponds [[fall|mauvais]] || [[R]] [[COP|suis]] [[taoler| | ||| [[ma(r)|si]] || [[respont (V.)|réponds]] || [[fall|mauvais]] || [[R]]<sup>[[+C]]</sup> [[COP|suis]] || [[taoler|jet]].[[-et (Adj.)|é]] || [[a-gostez|de-côté]] || [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> || [[c'hoari (V.)|joue]] || [[ket|pas]] || [[ken|plus]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Si je donne une mauvaise réponse, je suis éliminée, je ne joue plus.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
Ligne 771 : | Ligne 765 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(1)|| Pa || hon eus ur friad, || e rankomp || evañ ur || banne gwin tomm. | |(1)|| Pa || hon eus || ur friad, || e rankomp || evañ ur || banne || gwin || tomm. | ||
|- | |- | ||
||| [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || 1PL [[kaout|a]] [[ | ||| [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || 1PL [[kaout|a]] || [[un, ul, ur|un]] [[friad|rhume]] || [[R]] [[rankout|doit]] || [[evañ|boire]] [[un, ul, ur|un]] || [[banne|verrée]] || [[gwin|vin]] || [[tomm|chaud]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="20" | 'Quand on a un rhume, on doit boire un verre de vin chaud.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="20" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(2)|| Pa an dud || o deus ur friad, || eo mat || evañ ur || banne gwin tomm. | |(2)|| Pa || an dud || o deus || ur friad, || eo || mat || evañ || ur || banne || gwin || tomm. | ||
|- | |- | ||
||| [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> [[ | ||| [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || [[an, al, ar|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tud|gens]] || 3PL [[kaout|ont]] || [[un, ul, ur|un]] [[friad|rhume]] || [[COP|est]] || [[mat|bon]] || [[evañ|boire]] || [[un, ul, ur|un]] || [[banne|verrée]] || [[gwin|vin]] || [[tomm|chaud]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="20" | 'Quand on a un rhume, on doit boire un verre de vin chaud.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="20" | ''Léonard (Plougerneau)'', M-L. B. (04/2016) | ||
|} | |} | ||
[[*]] Pa ur friad o deus an dud, eo mat evañ ur banne gwin tomm. | [[*]] Pa ur friad o deus an dud, eo mat evañ ur banne gwin tomm. | ||
== Remerciements == | == Remerciements == |
Version actuelle datée du 26 octobre 2023 à 14:19
Cette élicitation est opérée par Mélanie Jouitteau, à la demande de Patricia Cabredo-Hofherr, (Paris VIII, CNRS).
La séance se passe au domicile de la locutrice à Plougerneau, en deux séances entrecoupées d'une pause au jardin.
Les phrases de contexte ont été présentées en breton, dans la variété donnée la veille par H. Gaudart en cornouaillais de l'Est, en lui demandant de les corriger pour les calibrer à son dialecte.
Ce choix méthodologique a posé des problèmes car M-L. B. a peu de flexibilité dialectale et un accès malaisé à l'écrit. Un autre problème s'y est rajouté, qui provient du vouvoiement dans les consignes. Ces phrases de contexte sont adressées au locuteur qui doit ensuite répondre à la question. Ce système a été une source de confusion tout le long de la séance. Le cas échéant, des traductions en français ont été fournies à l'oral. La locutrice déclare explicitement au début de la séance qu'il lui est plus aisé de donner la phrase en breton si le contexte lui est donné en français. Le système des contextes en breton a été cependant gardé au maximum lors de l'élicitation pour tester la comparabilité des variétés de breton de Scaër et Plougerneau pour une locutrice monolingue dans la variété de Plougerneau.
1. Impersonnels existentiels ancrés
(ancrés à un point spécifique dans l'espace et dans le temps)
1.1
Contexte: Vous êtes chez des amis. Vous entendez quelqu'un arriver.
Istor: 'Barzh ti mignoned emaoc'h. Klevout a reoc'h unan bennak oc'h en en gaout.
(1) | Unan | mennak | 'zo o lopaat | war an nor. | Kea | da | welet | piou eo. | |||||||||||
un | quelconque | est à4 frapper | sur le porte. | va | pour1 | voir | qui est | ||||||||||||
'On frappe à la porte. Va voir qui c'est.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Emeur | o lopaat | war | an | nor. | ||||||||||||||
est.on | à4 frapper | sur | le | porte | |||||||||||||||
'On frappe à la porte.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(* degouezhout)
1.2.
Contexte: Vous êtes dans le jardin. Vous sentez l'odeur d'un barbecue. Vous dites à votre ami:
Istor: Er jardrin emaoc'h. C'hwezh ar barbecue 'zo e-kichen. Lavar d'ho mignon:
(1) | E-kichen | ez eus | barbecue. | ||||||||||||||||
à-côté | est | barbecue | |||||||||||||||||
'Ils font un barbecue à côté.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | E | ti | an amezeien | ez eus (/* zo) | barbecue. | ||||||||||||||
dans | maison | le voisin.s | R+C est (/* est | barbecue | |||||||||||||||
'Ils font un barbecue à côté.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Oc'h ober barbecue | emaint | e-kichen. | ||||||||||||||||
à4faire barbecue | sont | à-côté | |||||||||||||||||
'Ils font un barbecue à côté.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Oc'h ober barbecue | emeur | e-kichen. | ||||||||||||||||
à4faire barbecue | est.on | à-côté | |||||||||||||||||
'On fait un barbecue à côté.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
2. Impersonnels existentiels vagues
(l'événement a eu lieu à un moment dans le passé)
2.1
Contexte: Vous rentrez d'un long voyage et vous vous rendez compte que votre maison a été cambriolée:
Istor: C'hwi zo deuet endro d'ar gear war-lerc'h ur veaj hir. Gwelet ho peus ez eus bet tud en ti.
(1) | Laerichoù | 'zo | bet | en | ti. | ||||||||||||||
vol.s | est | été | en.le | maison | |||||||||||||||
'J'ai été cambriolée.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Laeret | oun | bet. | ||||||||||||||||
vol.é | suis | été | |||||||||||||||||
'On m'a volée !' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
2.2.
Contexte : Vous sortez de chez vous pour aller au bourg en vélo. Votre vélo n'est plus là:
Istor: Mont a reoc'h er-maez deus an ti da glask ho pelo da vont d'ar bourk. N'emañ ket amañ ken. N'emañ ket ken ahe.
phrase demandée : 'On m'a pris mon vélo.'
(1) | Unan | bennak | a neus | laeret | anezha. | ||||||||||||||
un | quelconque | R a | vol.é | P.lui | |||||||||||||||
'Quelqu'un l'a volé.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
3. Évidentiel indirect
(l'événement est inféré à partir d'indications indirectes – visuelles en premier lieu)
3.1
Contexte : Sherlock Holmes entre dans une vieille maison et observe des morceaux de bois brulé.
Istor: Barzh un ti kozh eo eat Sherlock Holmes, hag a sell mat ouzh tammoù koad devet.
(1) | Devet | ez eus | koad | 'barzh | an ti-mañ. | |||||||||||||
brûl.é | R+C est | bois | dans | le maison.ci | ||||||||||||||
'On a brûlé du bois ici.' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
3.2
Contexte : Sherlock Holmes entre dans une vieille maison et sent une odeur de bois brulé.
Istor: Barzh un ti kozh eo eat Sherlock Holmes, hag e sant c'hwezh ar c'hoad devet.
(1) | Amañ | ez eus | devet | koad. | ||||||||||||||
ici | R+C est | brûl.é | bois | |||||||||||||||
'On a brûlé du bois ici.' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
3.3.
Contexte: Vous sentez la terre trembler sous le bâtiment dans lequel vous vous trouvez. Vous vous rappelez avoir vu ce matin des travaux dans la rue.
Istor: C'hwi gav deoc'h an douar 'zo o krenañ dinian an ti el lec'h ma maoc'h. Sonj 'peus bezañ gwelet er mintin e oa labourioù e stread.
(1) | O | labourat | emaint | en | traoñ. | |||||||||||||
à4 | travailler | sont | en.le | bas | ||||||||||||||
'Il y a les travaux en bas / on travaille en bas.' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
4. Avec prédicats à sujet pluriel
Contexte : Imaginez un jeu d'échecs géant dans un parc public. D'habitude les pièces sont soigneusement rangées. Or en ce moment, les pièces sont un peu partout, sur l'échiquier et à côté. Deux amis passent à côté et disent:
Istor: Choujal a reoc'h eur c'hoari echek bras er park, ha ne vez ket implijet gwall alies. It beha mat e vez renket pep tra propik, met hirio e vez kavet an tammoù lesket forzh peleac'h, war ar c'hoari hag e-kichen. Daou vignon a zo o paseal e-kichen, hag e lavaront:
(1) | Amañ | ez eus | c'hoariet | gant | an echedoù… | hag | o deus | ket | renket | nentra. | ||||||||
ici | R+C est | jou.é | avec | le échecs | et | 3PL a | pas | rang.é | rien | |||||||||
'On a joué aux échecs ici, et on n'a rien rangé.' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
usage indépendant de gwall.
(1) | ne vez | ket | implijet | gwall. | ||||||||||||||
ne1 est | pas | employ.é | beaucoup | |||||||||||||||
'Il n'est pas beaucoup utilisé.' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
5. Emplois existentiels avec prédication habituelle
5.1
Contexte: Le quartier est dangereux.
Istor: Danjerus eo ar c'harter.
(1) | Alies | e vez | beloioù | dispariset. | ||||||||||||||
souvent | R est | vélo.s | dispar.u | |||||||||||||||
'Il y a souvent des vols de bicyclette ici.' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Amañ | e vez | laeret | alies | ar veloioù. | |||||||||||||
ici | R est | vol.é | souvent | le vélo.s | ||||||||||||||
'On vole souvent les vélos par ici.' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
5.2
Contexte : Quand j'étais petite, chez nous il y avait un parc où on jouait au football (il était joué...).
Istor: Pa oan bihan e ioa er bourk ur park, lec'h ma veze c'hoariet foutball.
(1) | Da | c'houde | mer'nn | e vehe | c'hoariet | foutball | met | va | mamm | ne | leske | ket | ac'hanon | da | vont/c'hoari. | ||||||||||
à1 | après | midi | R était | jou.é | football | mais | mon2 | mère | ne1 | laissait | pas | P.moi | de1 | aller/jouer | |||||||||||
'On y jouait au football les après-midis, mais ma mère ne me laissait pas jouer.' | |||||||||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
La forme impersonnelle en -er, proposée, est rejetée.
* Da c'houde mer'nn e veher o c'hoari foutball met va mamm ne leske ket ac'hanon da vont.
(* Prezeg a ran, 'Je parle')
6. Lectures corporatives / collectives existentielles
6.1.
Contexte : Trois vieux hommes sont attablés au café. Ils ne sont pas vraiment intéressés par la politique et ne savent même pas vraiment comment fonctionne le gouvernement. L'un d'eux lit la une d'un journal annoncant une augmentation d'impôts :
Istor: Tri baotr kozh azezet e-barzh un asteleuri. N'int ket gwall intereset gant ar bolitikerezh, ha ne ouzont ket memes peseurt mod e tro ar gouarnamant. Unan diouto a lenn skrivet bras war ur journal bennak eo kereat ar foucher:
(1) | Adarre | o deus | kereat | ar foucher ! | |||||||||||||||
encore | 3PL 3.a | cher.é | le impôts | ||||||||||||||||
'Ils ont encore augmenté les impôts !' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(* tri faotr, * un davarn, * ar c'hresk)
6.2. Lectures corporatives / collectives génériques
Contexte: Vous rencontrez une nouvelle voisine. Elle vous pose des questions sur le service de la poste.
Istor: C'hwi 'zo nin gavet gant un amezogez nevez. Goulenn a ra ganoc'h diwar-benn ar servij lizhiri:
(1) | Amañ | ar | fakteur | a | base | da | seizh | eur | dach | ar mintin. | |||||||||
ici | le | facteur | R1 | passe | à1 | sept | heure | de | le matin | ||||||||||
'Ici ils distribuent le courrier à 7h.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
17h: da bemp eur ar an noz
(* a c'houl)
7. Locatifs universels, sans implication d'obligation
[i.e. régularité observée]
7.1.
Contexte : Il y a des gens qui ont des coutumes étranges. Par exemple,
Istor: Tud zo hag a zebr traoù drol. Lakomp:
(1) | Er | Frañs, | an dud | a | zreb | melfed. | |||||||||||||
en.le | France | le 1gens | R1 | mange | escargots | ||||||||||||||
En France, ils mangent des escargots.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Er | Frañs, | an dud | a | zreb | melfed. | / | Er | Frañs | e | vez | drebet | melfed. | ||||
en.le | France | le 1gens | R1 | mange | escargots | / | en.le | France | R4 | est | mang.é | escargots | |||||
'En France, on mange des escargots.' | |||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
7.2
Contexte : Votre ami se plaint que son travail commence à 8 heures.
Istor: Hoc'h kamalad a vez atav o klemm ablamour e koumañs e labour da 8e hanter.
(1) | E | lec'h | all | e | komansont | da | eizh | eur. | |||||||||||
en | lieu | autre | R4 | commencent | à | huit | heure | ||||||||||||
'Ailleurs, ils commencent à huit heures.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Hennezh | a zo | tav | o | klemm. | ||||||||||||||
celui.là | R est | toujours | à4 | (se) plaindre | |||||||||||||||
'Lui il se plaint.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
7.3. Locatif universel en contexte épisodique
Contexte : Vous venez de rentrer de Chine, et vous expliquez les traditions différentes qu'il y a là-bas. Vous expliquez qu'en Bretagne, le premier de l'an c'est le premier janvier, alors que c'est un autre jour en Chine.
Istor: Emaoc'h oc'h en en gaout deus bro Chin, hag o tisplegañ an doareoù kozh disevel da heno. Anmañ e Breizh, an dewezh kentañ ar bloaz a zo an derwezh kentañ da miz genver. E Chin n'eo ket memes poent.
(1) | E | Chin, | ar gouel | penn | kentañ | ar bloaz | a ioa | ar zuzun | paset. | ||||||||||
en | Chine | le fête | bout | premier | le an | R était | le semaine | pass.é | |||||||||||
'En Chine, on a célébré le premier de l'an la semaine dernière.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(* o paouez… , * lidañ, kalanna est le nom non de la fete, mais des étrennes)
8. Lectures universelles sans modaux
8.1
Contexte: Le ministre est arrivé en retard, et en plus… il semblait avoir bu.
Ar ministr kentañ a zo nin gavet re ziwehat, hag ozhpenn war ar marc'had...
(1) | Ar | ministr | kentañ | a | zo | nin | gavet | re | ziwehat... | |||||||||
le | ministre | premier | R1 | est | se1 | trouv.é | trop1 | tard | ||||||||||
'Le premier ministre est arrivé trop tard...' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) … | an dud | o deus | gwelet | oa meho. | ||||||||||||||
le 1gens | 3PL a | v.u | était saoul | |||||||||||||||
'… on pouvait voir qu'il était saoul.' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
Ar ministr kentañ a zo nin gavet re ziwehat, hag ozhpenn war ar marc'had ...
(1) … | e veze | gwelet | oa | meho. | ||||||||||||||
R était | v.u | était | saoul | |||||||||||||||
'… on pouvait voir qu'il était saoul.' | ||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
Ar ministr kentañ a zo nin gavet re ziwehat, hag ozhpenn war ar marc'had....
(1) … | gwelet | e veze | oa | meho. | |||||||||||||||
v.u | R était | était | saoul | ||||||||||||||||
'… on pouvait voir qu'il était saoul.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(* dale)
8.2
Contexte: Vous êtes à Cuba, dans une rhumerie. Vous demandez au guide de quoi est fait le rhum, et le guide vous répond:
Istor: E Kuba emaoc'h, e-barzh un uzin a ra rhum. Goulenn a reoc'h gant petra e vez great ar rhum, hag ar guid a respont deoc'h:
(1) | Ar rhum | a vez | great | gant | "du sucre de canne". | ||||||||||||||
le rhum | R est | fa.it | avec | "du sucre de canne" | |||||||||||||||
'On fait le rhum avec du sucre de canne.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
9. Verbes de parole/ opinion
9.1
Contexte: Bobby Fisher était un des meilleurs joueurs d'échecs, même si on disait (dans le bourg) qu'il était alcoolique.
Istor: Bobby Fisher, an dud a lavare e oa alkolik, ha koulskoude oa ar gwellañ c'hoarier echek.
réponse demandée : '… on disait qu'il était alcoolique.'
(1) | Er | bourk, | an dud | a | lavare | e | oa | alkolik. | |||||||||||
en.le | bourg | le 1gens | R | disait | R | était | alcoolique | ||||||||||||
'… on disait dans le bourg qu'il était alcoolique.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
michtra = memestra
9.2
Contexte: Mes amis veulent savoir si j'irai me promener avec eux le lendemain.
Istor: Va c'hamaladezed o deus c'hoant gouzout ma 'z'in da bourmen ganto warc'hoazh.
(1) | War | ar journal | eo | skrivet | e veho | brao | an amzer | warc'hoazh. | |||||||||||
sur | le journal | est | écr.it | R sera | beau | le temps | demain | ||||||||||||
'Ils ont dit dans le journal qu'il ferait beau.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Lavaret | o deus | e veho | brao | an amzer | warc'hoazh. | |||||||||||||
Lavaret | o deus | an amzer | a veho | brao | warc'hoazh. | ||||||||||||||
Lavaret | o deus | brao | e veho | an amzer | warc'hoazh. | ||||||||||||||
Lavaret | o deus | warc'hoazh | e veho | an amzer | brao. | ||||||||||||||
d.it | 3PL a | R sera | beau | le temps | demain | ||||||||||||||
'Ils ont dit (dans le journal) qu'il ferait beau demain.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
10. Universel non-restreint
(pas de locatif, pas de groupe particulier visé)
10.1
Contexte: Il y a quelqu'un qui ne sait pas encore s'il ira à l'étranger pendant un an ou pas.
Istor: Unan ne hoar ket c'hoazh ma zeio ma ne zeio ket d'an etranjer pad bloaz.
(1) | N'eus | (*ket) | nemet | ur vuhez ! | |||||||||||||||
ne1 est | pas | seulement | un 1vie | ||||||||||||||||
'On ne vit qu'une fois !' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Ne vevomp | nemet | ur vuhez ! | ||||||||||||||||
ne1 vivons | seulement | un 1vie | |||||||||||||||||
'On ne vit qu'une fois !' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Ne vever | nemet | ur vuhez ! | ||||||||||||||||
ne1 vit.on | seulement | un 1vie | |||||||||||||||||
'On ne vit qu'une fois !' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Ne vevomp | (*ket) | nemet | ur vuhez ! | |||||||||||||||
ne1 vivons | pas | seulement | un 1vie | ||||||||||||||||
'On ne vit qu'une fois !' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
10.2
Contexte: Après une fête bien arrosée, les gens décident qu'il ne serait pas sage de conduire, et ils décident de rester dormir où ils sont.
Istor: D'ar gouel ez eus bet maread a voeson, hag an dud o deus choujet nompas kondui da vont d'ar gear, hag e chomint da gousket war al leac'h.
(1) | Ne | rankchomp | ket | kondui | pa | vezomp | meho. | ||||||||||
ne1 | devrions | pas | conduire | quand1 | sommes | saoul | |||||||||||
'On ne devrait pas boire et conduire en même temps.' | |||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Ne | rankchomp | ket | evañ | ha | kondui | esambles. | ||||||||||||
ne1 | devrions | pas | boire | et | conduire | ensemble | |||||||||||||
'On ne devrait pas boire en conduisant (et non pas 'en ayant bu').' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Den | ne | defe | evañ | alkol | ablamour | e | rankont | kondui | da | vont | d'ar | gear. | |||||||||||
personne | ne1 | devrait | boire | alcool | car | R | doivent | conduire | pour1 | aller | à le | 1foyer | ||||||||||||
'Personne ne devrait boire et conduire en même temps.' | ||||||||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(1) | Nag | a | voeson | ez eus | evet ! | ||||||||||||||
que | de1 | boisson | R+C est | b.u | |||||||||||||||
'On a bu beaucoup !' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
10.3
Contexte : Une mère comprend que son fils lui a raconté des carabistouilles pendant un moment, en prétendant être à l'école alors qu'il n'y était pas. Quand le fils rentre, la mère dit, comme pour elle-même, mais assez fort pour qu'il entende :
(1) | N'eo | ket | brao | kountañ | geier | d'ur | vamm ! | ||||||||||||
ne1 est | pas | beau | conter | mensonge.s | à un 1 | maman | |||||||||||||
'On ne devrait jamais mentir à sa maman !' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
* Ne ranker ket gwalc'hiñ amañ !
On ne doit pas laver ici !
10.4.
(1) | An dud | o deus ezhomm | dour evit | chom beo. | |||||||||||||||
le 1gens | 3PL a besoin | eau pour | rester vivant | ||||||||||||||||
'On a besoin d'eau pour survivre.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
11. Conditionnels
11.1
(1) | Petra | nin gav | ma | evomp | leazh | tarzhet ? | |||||||||||||
quoi | se1 trouve | si | buvons | lait | explos.é | ||||||||||||||
'Qu'est-ce qui arrive si on boit du lait tourné ?' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
11.2
(1) | Pa | lammomp | en un | toull | dour | ez | omp | glepet. | |||||||||||
quand1 | sautons | en | un trou | eau | R+C | sommes | mouill.é | ||||||||||||
'Si on saute dans une piscine, on est mouillé.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
11.3
(1) | Ma | respontomp | fall | omp | taolet | a-gostez, | ne | c'hoariomp | ket | ken. | ||||||||||||||
si | répondons | mauvais | sommes | jet.é | de-côté | ne1 | jouons | pas | plus | |||||||||||||||
'Si on donne une mauvaise réponse, on est éliminé.' | ||||||||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
La forme en -r de l'impersonnel est explicitement rejetée.
* Ma responteur fall ez eur taolet a-gostez, ne c'hoarier ket ken.
(1) | Ma | respontan | fall | ez oun | taolet | a-gostez, | ne | c'hoarian | ket | ken. | |||||||||
si | réponds | mauvais | R+C suis | jet.é | de-côté | ne1 | joue | pas | plus | ||||||||||
'Si je donne une mauvaise réponse, je suis éliminée, je ne joue plus.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
11.4
(1) | Pa | hon eus | ur friad, | e rankomp | evañ ur | banne | gwin | tomm. | ||||||||||||||||
quand1 | 1PL a | un rhume | R doit | boire un | verrée | vin | chaud | |||||||||||||||||
'Quand on a un rhume, on doit boire un verre de vin chaud.' | ||||||||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
(2) | Pa | an dud | o deus | ur friad, | eo | mat | evañ | ur | banne | gwin | tomm. | |||||||||||||
quand1 | le 1gens | 3PL ont | un rhume | est | bon | boire | un | verrée | vin | chaud | ||||||||||||||
'Quand on a un rhume, on doit boire un verre de vin chaud.' | ||||||||||||||||||||||||
Léonard (Plougerneau), M-L. B. (04/2016) |
* Pa ur friad o deus an dud, eo mat evañ ur banne gwin tomm.
Remerciements
Merci à M-L. B. pour son accueil chaleureux.