Différences entre les versions de « Frank »
De Arbres
m (Remplacement de texte — « |- |||||||||colspan="10" |'' » par « |- |||||||||colspan="10" | '' ») |
m (Remplacement de texte — « ''Léon ( » par « ''Léonard ( ») |
||
(5 versions intermédiaires par le même utilisateur non affichées) | |||
Ligne 7 : | Ligne 7 : | ||
||| large || [[a-walc'h|assez]] || [[COP|était]] || [[art|le]] [[hent|route]]-[[bras|grand]] || [[ads|là]] || [[neoazh|cependant]] | ||| large || [[a-walc'h|assez]] || [[COP|était]] || [[art|le]] [[hent|route]]-[[bras|grand]] || [[ads|là]] || [[neoazh|cependant]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | |||colspan="15" | 'La route était pourtant assez large à cet endroit.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | |||||||||colspan="15" | ''Vannetais (Le Scorff)'', [[Ar Borgn (2011)|Ar Borgn (2011]]:76) | ||
|} | |} | ||
Ligne 25 : | Ligne 25 : | ||
||| [[art|le]] [[hini|ceux]] || [[eo|est]] || abondant || [[art|le]] [[arc'hant|argent]] || [[gant|avec]].[[pronom incorporé|eux]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> || [[gallout|peut]] || [[bevañ|vivre]] || [[aes|facilement]] | ||| [[art|le]] [[hini|ceux]] || [[eo|est]] || abondant || [[art|le]] [[arc'hant|argent]] || [[gant|avec]].[[pronom incorporé|eux]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> || [[gallout|peut]] || [[bevañ|vivre]] || [[aes|facilement]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | |||colspan="15" | 'Ceux qui ont beaucoup d'argent peuvent vivre à l'aise.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | |||||||||colspan="15" | ''Trégorrois'', [[Stephens (1982)|Stephens (1982]]:40) | ||
|} | |} | ||
Ligne 44 : | Ligne 44 : | ||
||| [[digeriñ|ouvrir]] || grand || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[rankout|devrai]] || [[POSS|mon]]<sup>[[2]]</sup> || [[spered|esprit]] | ||| [[digeriñ|ouvrir]] || grand || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[rankout|devrai]] || [[POSS|mon]]<sup>[[2]]</sup> || [[spered|esprit]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | |||colspan="15" | 'Je devrai avoir l'esprit fort délié.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||||colspan=" | |||||||||||colspan="15" | ''Léonard (Lesneven)'', [[Burel (2012)|Burel (2012]]:34) | ||
|} | |} | ||
Ligne 53 : | Ligne 53 : | ||
|(4)|| Na || ra || ket || darngofad || mar || kerez || paneogwir || zo || boued || '''frank'''. | |(4)|| Na || ra || ket || darngofad || mar || kerez || paneogwir || zo || boued || '''frank'''. | ||
|- | |- | ||
||| [[na (IMP!)|ne!]] || [[ober| | ||| [[na (IMP!)|ne !]] || [[ober|fa]].[[-et (Adj.)|it]] || [[ket|pas]] || [[darn-|petit]].[[kof|ventr]].[[-ad|ée]] || [[ma(r)|si]] || [[karout|aimes]] || [[peogwir|puisque]] || [[zo|est]] || [[boued|nourriture]] || plein | ||
|- | |- | ||
||| colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ne va pas te priver, parce qu'il y a largement de quoi.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | |||||||||colspan="15" | ''Trégorrois (Perros-Guirrec)'', [[Konan (2017)|Konan (2017]]:64) | ||
|} | |} | ||
Ligne 88 : | Ligne 88 : | ||
||| grand || [[a|de]]<sup>[[1]]</sup> [[kalon|cœur]] || [[CP|est]] || [[POSS|mon]]<sup>[[2]]</sup> || voisin | ||| grand || [[a|de]]<sup>[[1]]</sup> [[kalon|cœur]] || [[CP|est]] || [[POSS|mon]]<sup>[[2]]</sup> || voisin | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | |||colspan="15" | 'Mon voisin est large de cœur, généreux.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||||colspan=" | |||||||||||colspan="15" | ''Vannetais (Le Scorff)'', [[Ar Borgn (2011)|Ar Borgn (2011]]:56) | ||
|} | |} | ||
Version du 25 novembre 2022 à 02:12
Frank est un adjectif ou un adverbe dénotant la 'grandeur' ou 'l'abondance'.
(1) | Frank | 'walc'h | 'oa | an hent-bras | aze | neoazh. | ||||||||||||
large | assez | était | le route-grand | là | cependant | |||||||||||||
'La route était pourtant assez large à cet endroit.' | ||||||||||||||||||
Vannetais (Le Scorff), Ar Borgn (2011:76) |
Morphologie
variation et répartition dialectale
La morphologie est stable à travers les dialectes.
(2) | Ar re | eo | frank | an arc'hant | ganto | a | c'hell | bevañ | aes. | |||||||||
le ceux | est | abondant | le argent | avec.eux | R1 | peut | vivre | facilement | ||||||||||
'Ceux qui ont beaucoup d'argent peuvent vivre à l'aise.' | ||||||||||||||||||
Trégorrois, Stephens (1982:40) |
dérivation
Le suffixe -iz obtient frankiz 'liberté'.
Syntaxe de l'adverbe
distribution
(3) | Digori | frank | â rankin | va | spérét. | ||||||||||||||
ouvrir | grand | R1 devrai | mon2 | esprit | |||||||||||||||
'Je devrai avoir l'esprit fort délié.' | |||||||||||||||||||
Léonard (Lesneven), Burel (2012:34) |
(4) | Na | ra | ket | darngofad | mar | kerez | paneogwir | zo | boued | frank. | ||||||||
ne ! | fa.it | pas | petit.ventr.ée | si | aimes | puisque | est | nourriture | plein | |||||||||
'Ne va pas te priver, parce qu'il y a largement de quoi.' | ||||||||||||||||||
Trégorrois (Perros-Guirrec), Konan (2017:64) |
Sémantique
L'adjectif frank est parfois en compétition avec ledan 'large'.
(5) | Pa | vez | da | gaout, | oh ! | neuze | eo | doun | ha | ledan | e | c'hodelloù. | ||||||||
quand1 | est | à1 | avoir | oh | alors | est | profond | et | large | son1 | poche.s | |||||||||
'Quand il s'agit de posséder, oh, alors ses poches sont larges et profondes.' | ||||||||||||||||||||
Cornouaillais / Léon, Croq (1908:1) |
La nominalisation française le large, la haute mer n'utilise pas l'adjectif, mais le composé an donvor.
Expressions
frank a galon, 'généreux'
(6) | Frank | a galon | eo | ma | voazin. | ||||||||||||||
grand | de1 cœur | est | mon2 | voisin | |||||||||||||||
'Mon voisin est large de cœur, généreux.' | |||||||||||||||||||
Vannetais (Le Scorff), Ar Borgn (2011:56) |
frank a draoù, 'plein de choses'
Malgorn (1909), Ouessant: "Frank a draou a zo deuet ganeoc'h. — Frank a hir eo da zaé. Le français emploie souvent 'beaucoup', avec la même nuance. Cf. Eleiz"