Différences entre les versions de « Faits de langue Cosey »

De Arbres
(Nouvelle page : - utilise un explétif avec le verbe ''gallout'' 'pouvoir' {| class="prettytable" | (1) |Met ' c'hell deoc'h bezan sur ne werzhin ket anezhi en dro... |- | |mais R peut ...)
 
 
(123 versions intermédiaires par 2 utilisateurs non affichées)
Ligne 1 : Ligne 1 :
* Keit Vimp Bev (éd). ''Série Jonathan''.
* . ''Dalc'hit sonj, Jonathan...'', ''Jonathan'' 1, Keit Vimp Bev.
* . ''Hag ar menez a gano evidoc'h'', ''Jonathan'' 2, Keit Vimp Bev.
* 2000. ''Diarc'hen Dindan ar brug roz'', ''Jonathan'' 3, Keit Vimp Bev.
* 1984. ''Kavell ar Bodhissattva'', ''Jonathan'' 4, Keit Vimp Bev.
* 2000. ''An takad glas etre ar c'houmoul'', ''Jonathan'' 5, , Keit Vimp Bev.
* Jonathan 6, ?
* 2000. ''Kate'', ''Jonathan'' 7, Keit Vimp Bev.
Le traducteur des albums de Cosey (série ''Jonathan'') chez Keit Vimp Bev est anonyme mais constant. Il montre des traits linguistiques de breton central.
= Mutations =
pas de [[les mutations consonantiques|mutation]] du T après une [[négation]] sur ''dont'' (cf. ''Douniacha, pell 'zo'', p.14: ''ne '''t'''euio ket'', et p. 16 ''ne '''t'''euit ket'')
= Syntaxe =
== verbe 'avoir' régularisé ==
Le verbe [[kaout|'avoir']] dans ce corpus a un paradigme régularisé pour les personnes 1PL et 3PL.
=== 1PL ===
{| class="prettytable"
|(1)a. || … || peogwir || '''neusomp''' || kuitaet || ar skornredenn...
|-
||| || [[peogwir|puisque]] || avons || [[kuitaat|quitt]].[[-et (Adj.)|é]] || [[an, al, ar|le]] [[skorn|glac]].[[redek|cours]].[[-enn|ier]]
|-
||| colspan="15" | '… puisque nous avons quitté le glacier… '
|-
||||||||| colspan="15" | Jonathan 2, p.11
|}
(1)b. ''Re a amzer '''neusomp''' kollet betek henn !
::: ''Kavell ar Bodhissattva'', Jonathan 4, p.31
(1)c. ''Pa sonjan '''neusomp''' graet kement all a hent asamblez gant un itron, hep gouzout deomp !''
::: ''Hag ar menez a gano evidoc'h'', Jonathan 2, p.17
(1)d. ''Ma '''noimp''' ket kavet netra da zebriñ a-benn arc'hoazh''...
::: ''Hag ar menez a gano evidoc'h'', Jonathan 2, p.15
(1)e. ''Ha ma '''nefemp''' bet debret unan deus divorzhed ar yak !!''
::: ''Hag ar menez a gano evidoc'h'', Jonathan 2, p.17
=== 3PL ===
{| class="prettytable"
|(2)a. || Bet || '''neusont''' || bet || ac'hanon !!
|-
||| [[bet|explétif]] || ils.ont || eu || [[a|P]].[[pronom incorporé|moi]]
|-
||| colspan="15" | 'Ils m'ont eu !!'
|-
||||||||| colspan="15" | Jonathan 2, p.41
|}
{| class="prettytable"
|(2)b. || Ra || vint || degaset || amañ || a-benn || ''''noint''' || debret || hag || evet.
|-
||| [[ra|que !]] || [[COP|seront]] || [[degas|amen]].[[-et (Adj.)|é]] || [[amañ|ici]] || [[a-benn|quand]] || [[kaout|auront]] || [[debriñ|mang]].[[-et (Adj.)|é]] || [[&|et]] || [[evañ|b]].[[-et (Adj.)|u]]
|-
||| colspan="15" | 'Qu'ils soient amenés ici quand ils auront mangé et bu.'
|-
||||||||| colspan="15" | Jonathan 4, p.38
|}
(2)c. Meus aon '''neusont''' graet kazeg e-giz din...
::: ''Kavell ar Bodhissattva'', Jonathan 4, p.19
== pronoms ==
=== pronom explétif vide ===
utilise un pronom [[explétif]] vide avec le verbe ''gallout'' 'pouvoir'.


- utilise un explétif avec le verbe ''gallout'' 'pouvoir'
{| class="prettytable"
{| class="prettytable"
| (1)  
|(3)|| Met || ' || c'hell || deoc'h || bezan || sur || ne || werzhin || ket || anezhi || en dro…
|Met ' c'hell deoc'h bezan sur ne werzhin ket anezhi en dro...  
|-
||| [[met|mais]] || [[R]] || [[gallout|peut]] || [[da|à]].[[pronom incorporé|vous]] || [[bezañ|être]] || [[sur|sûr]] || [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> || [[gwerzhañ|vendrai]] || [[ket|pas]] || [[a|P]].[[pronom incorporé|elle]] || [[en-dro|de-retour]]
|-
||| colspan="15" | 'Mais vous pouvez être sûr que je ne vous la revendrai pas.'
|-
|-
|  
||||||||| colspan="15" | ''Kate'', Jonathan 7, p.5
|mais R  peut  à-vous être  sur NEG vendrai  NEG P-elle de-retour
|}


=== pronom impersonnel ===
Le traducteur utilise le pronom [[impersonnel]] ''an nen'' 'on'. Dans un [[cadre énonciatif]] où la phrase est donnée, le locuteur est seul et aucun autre homme n'est présent, ce qui en fait un joli exemple d'[[impersonnel]] car il n'y a aucun référent pour un marqueur 3SG en contexte.
{| class="prettytable"
|(4)|| Garm || ul labous || larfe || '''an nen'''
|-
||| [[garm|cri]] || [[un, ul, ur|un]] [[labous|oiseau]] || [[lavarout|dirait]] || [[IMP|le homme]]
|-
|-
|  
||| colspan="15" | 'On dirait le cri d'un oiseau.'
| colspan="4" | ‘Mais vous pouvez être sur que je ne vous la revendrai pas.
|-
||||||||| colspan="15" | Jonathan 7, p.29
|}


== prépositions ==
L'usage des [[Les prépositions fléchies|prépositions fléchies]] comprend communément des structures doublées:
=== deus + ouzh ===
{| class="prettytable"
|(x)a. || An ankou || neus || ket || bet || ezhomm || '''deusouzoc'h'''.
|-
||| [[an, al, ar|le]] [[Ankou]] || [[kaout|a]] || [[ket|pas]] || [[kaout|eu]] || [[ezhomm|besoin]] || [[deus|de]].[[ouzh|de]].[[pronom incorporé|vous]]
|-
||| colspan="15" | 'L'Ankou n'a pas eu besoin de vous.'
|-
||||||||| colspan="15" | [[Faits de langue Cosey|traducteur Cosey]], Jonathan 2, p.45
|}
|}


- utilise 'an nen' dans un cadre énonciatif où aucun homme n'est présent à part le locuteur.
 
(x)b. ''Ne c'hellan nac'h netra deusouzoc'h !''
:::: ''Hag ar menez a gano evidoc'h'', Jonathan 2, p.46
 
 
=== evit + da ===


{| class="prettytable"
{| class="prettytable"
| (2)  
|(x)c. || … n'int || ket || ken || brokus || '''evitdezhi'''.
|Garm ul labous larfe an nen
|-
||| … [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> || [[COP|sont]] [[ket|pas]] || [[ken, ker, kel|autant]] || [[brokus|généreux]] || [[evit|pour]].[[da|de]].[[pronom incorporé|elle]]
|-
||| colspan="15" | 'Ils ne sont pas aussi généreux qu'elle.'
|-
|-
|  
||||||||| colspan="15" | Jonathan 2, p.25
|cri un oiseau dirait le homme
|}


=== autres ===
On trouve aussi:
* egistoc'h: ''Hag ar menez a gano evidoc'h'', Jonathan 2, p.46
=== résomptif du sujet ===
La structure à [[Résomption du sujet|résomption du sujet]] est utilisée sans restriction à la personne 3.
{| class="prettytable"
|(1)a. || N''''he''' deus || ket || kavet || netra, || '''anezhi'''
|-
|-
|  
||| [[ne|ne]] 3SGF [[kaout|a]] || [[ket|pas]] || [[kavout|trouv]].[[-et (Adj.)|é]] || [[netra|rien]] || [[a|P]].[[pronom incorporé|elle]]
| colspan="4" | ‘On dirait le cri d'un oiseau.
|-
||| colspan="15" | 'Elle n'a rien trouvé.'
|-
||||||||| colspan="15" | Jonathan 4, p.28
|}


{| class="prettytable"
|(1)b. || N'e'''m''' eus || kavet || riboull || all || ebet, || ac'han'''on'''
|-
||| [[ne|ne]]<sup>[[1]]</sup> [[R]].1SG [[kaout|a]] || [[kavout|trouv]].[[-et (Adj.)|é]] || [[riboul|chemin]] || [[all|autre]] || [[ebet|aucun]] || [[a|P]].[[pronom incorporé|moi]]
|-
||| colspan="15" | 'Je n'ai trouvé aucun autre chemin.'
|-
||||||||| colspan="15" | [[Faits de langue Cosey|traducteur Cosey]], Jonathan 4, p.33
|}
|}
[[Category:références de corpus|Categories]]
[[Category:références de corpus dessiné|Categories]]
[[Category:Breton central|Categories]]

Version actuelle datée du 26 octobre 2023 à 08:08

  • Keit Vimp Bev (éd). Série Jonathan.


  • . Dalc'hit sonj, Jonathan..., Jonathan 1, Keit Vimp Bev.
  • . Hag ar menez a gano evidoc'h, Jonathan 2, Keit Vimp Bev.
  • 2000. Diarc'hen Dindan ar brug roz, Jonathan 3, Keit Vimp Bev.
  • 1984. Kavell ar Bodhissattva, Jonathan 4, Keit Vimp Bev.
  • 2000. An takad glas etre ar c'houmoul, Jonathan 5, , Keit Vimp Bev.
  • Jonathan 6, ?
  • 2000. Kate, Jonathan 7, Keit Vimp Bev.


Le traducteur des albums de Cosey (série Jonathan) chez Keit Vimp Bev est anonyme mais constant. Il montre des traits linguistiques de breton central.


Mutations

pas de mutation du T après une négation sur dont (cf. Douniacha, pell 'zo, p.14: ne teuio ket, et p. 16 ne teuit ket)

Syntaxe

verbe 'avoir' régularisé

Le verbe 'avoir' dans ce corpus a un paradigme régularisé pour les personnes 1PL et 3PL.

1PL

(1)a. peogwir neusomp kuitaet ar skornredenn...
puisque avons quitt.é le glac.cours.ier
'… puisque nous avons quitté le glacier… '
Jonathan 2, p.11


(1)b. Re a amzer neusomp kollet betek henn !

Kavell ar Bodhissattva, Jonathan 4, p.31

(1)c. Pa sonjan neusomp graet kement all a hent asamblez gant un itron, hep gouzout deomp !

Hag ar menez a gano evidoc'h, Jonathan 2, p.17

(1)d. Ma noimp ket kavet netra da zebriñ a-benn arc'hoazh...

Hag ar menez a gano evidoc'h, Jonathan 2, p.15

(1)e. Ha ma nefemp bet debret unan deus divorzhed ar yak !!

Hag ar menez a gano evidoc'h, Jonathan 2, p.17


3PL

(2)a. Bet neusont bet ac'hanon !!
explétif ils.ont eu P.moi
'Ils m'ont eu !!'
Jonathan 2, p.41


(2)b. Ra vint degaset amañ a-benn 'noint debret hag evet.
que ! seront amen.é ici quand auront mang.é et b.u
'Qu'ils soient amenés ici quand ils auront mangé et bu.'
Jonathan 4, p.38


(2)c. Meus aon neusont graet kazeg e-giz din...

Kavell ar Bodhissattva, Jonathan 4, p.19

pronoms

pronom explétif vide

utilise un pronom explétif vide avec le verbe gallout 'pouvoir'.


(3) Met ' c'hell deoc'h bezan sur ne werzhin ket anezhi en dro…
mais R peut à.vous être sûr ne1 vendrai pas P.elle de-retour
'Mais vous pouvez être sûr que je ne vous la revendrai pas.'
Kate, Jonathan 7, p.5

pronom impersonnel

Le traducteur utilise le pronom impersonnel an nen 'on'. Dans un cadre énonciatif où la phrase est donnée, le locuteur est seul et aucun autre homme n'est présent, ce qui en fait un joli exemple d'impersonnel car il n'y a aucun référent pour un marqueur 3SG en contexte.


(4) Garm ul labous larfe an nen
cri un oiseau dirait le homme
'On dirait le cri d'un oiseau.'
Jonathan 7, p.29


prépositions

L'usage des prépositions fléchies comprend communément des structures doublées:


deus + ouzh

(x)a. An ankou neus ket bet ezhomm deusouzoc'h.
le Ankou a pas eu besoin de.de.vous
'L'Ankou n'a pas eu besoin de vous.'
traducteur Cosey, Jonathan 2, p.45


(x)b. Ne c'hellan nac'h netra deusouzoc'h !

Hag ar menez a gano evidoc'h, Jonathan 2, p.46


evit + da

(x)c. … n'int ket ken brokus evitdezhi.
ne1 sont pas autant généreux pour.de.elle
'Ils ne sont pas aussi généreux qu'elle.'
Jonathan 2, p.25

autres

On trouve aussi:

  • egistoc'h: Hag ar menez a gano evidoc'h, Jonathan 2, p.46


résomptif du sujet

La structure à résomption du sujet est utilisée sans restriction à la personne 3.


(1)a. N'he deus ket kavet netra, anezhi
ne 3SGF a pas trouv.é rien P.elle
'Elle n'a rien trouvé.'
Jonathan 4, p.28


(1)b. N'em eus kavet riboull all ebet, ac'hanon
ne1 R.1SG a trouv.é chemin autre aucun P.moi
'Je n'ai trouvé aucun autre chemin.'
traducteur Cosey, Jonathan 4, p.33