Différences entre les versions de « Durant »

De Arbres
m (Remplacement de texte — « ...  » par « …  »)
(44 versions intermédiaires par le même utilisateur non affichées)
Ligne 1 : Ligne 1 :
La [[préposition]] ''durant'' est un [[emprunt]] transparent au français. On la trouve en vannetais, à Groix, dans la vallée du Scorff et en cornouaillais de l'Est maritime.
La [[préposition]] ''durant'' est un [[emprunt]] transparent au français. On la trouve en vannetais, à Groix, dans la vallée du Scorff et en cornouaillais de l'Est maritime jusqu'à Séné.




{| class="prettytable"
{| class="prettytable"
|(1)|| Traoù || krizv ||en deus || gwelet || '''durant''' || ar brezel.
|(1)|| Traoù || krizv || en deus || gwelet || '''durant''' || ar brezel.
|-
|-
||| [[traoù|choses]] || [[kriz|atroce]] || [[R]].3SGM [[kaout|a]] || [[gwelout|vu]] || pendant || [[art|le]] [[brezel|guerre]]  
||| [[traoù|choses]] || [[kriz|atroce]] || [[R]].3SGM [[kaout|a]] || [[gwelout|v]].[[-et (Adj.)|u]] || pendant || [[art|le]] [[brezel|guerre]]  
|-
|-
|||colspan="10" | 'Il a vu des choses atroces durant la guerre.'
|||colspan="15" | 'Il a vu des choses atroces durant la guerre.'
|-
|-
|||||||||colspan="10" |''Le Scorff'', [[Ar Borgn (2011)|Ar Borgn (2011]]:13)
|||||||||colspan="15" | ''Vannetais (Le Scorff)'', [[Ar Borgn (2011)|Ar Borgn (2011]]:13)
|}
|}


Ligne 21 : Ligne 21 :


{| class="prettytable"
{| class="prettytable"
|(2)||<font color=green>[yn dɛ̃n</font>|| <font color=green> [ a</font> ||<font color=green>labura mat </font>||<font color=green>'''dyrã''' ən de ] </font>|| <font color=green>ɥe tʃə kaɥət bərpət]</font>
|(2)||<font color=green> [ yn dɛ̃n </font> ||<font color=green> a ||<font color=green> ||<font color=green> labura ||<font color=green> mat ||<font color=green> '''dyrã''' ||<font color=green> ən de ||<font color=green> ||<font color=green> ɥe ||<font color=green> tʃə ||<font color=green> kaɥət ||<font color=green> bərpət ]</font>
|-
|-
||| un den ||ha ||'laboura mat||'''durant''' an deiz|| 'vez ket kavet bepred.
||| un den || ha || ' || laboura || mat || '''durant''' || an deiz || ' || vez || ket || kavet || bepred.
|-
|-
|||[[art|un]] [[den|homme]] ||[[C.ha(g)|C]] ||([[R]])<sup>[[1]]</sup> [[labourat|travaille]] [[mat|bien]]||pendant [[art|le]] [[deiz|jour]]|| [[vez|est]] [[ket|pas]] [[kavout|trouvé]] [[bepred|toujours]]
||| [[art|un]] [[den|personne]] || [[C.ha(g)|C]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> || [[labourat|travaille]] || [[mat|bien]] || pendant || [[art|le]] [[deiz|jour]] || [[ne]]<sup>[[1]]</sup> || [[vez|est]] || [[ket|pas]] || [[kavout|trouv]].[[-et (Adj.)|é]] || [[bepred|toujours]]
|-  
|-  
|||colspan="10" |'On ne trouve pas toujours un homme qui travaille bien toute la journée.'  
|||colspan="15" | 'On ne trouve pas toujours un homme qui travaille bien toute la journée.'  
|-
|-
|||||||||colspan="10" |''Vannetais (Kistinid)'', [[Nicolas (2005)|Nicolas (2005]]:50)
|||||||||colspan="15" | ''Vannetais (Kistinid)'', [[Nicolas (2005)|Nicolas (2005]]:50)
|}
|}




{| class="prettytable"
{| class="prettytable"
|(3)||'''Durant''' || ma || ver || yaouank...
|(3)|| '''Durant''' || ma || ver || yaouank...
|-
|-
||| pendant || [[ma|que]]<sup>[[4]]</sup> || [[COP|est]].on || [[yaouank|jeune]]
||| pendant || [[ma|que]]<sup>[[4]]</sup> || [[COP|est]].[[IMP|on]] || [[yaouank|jeune]]
|-  
|-  
||| colspan="10" | 'Tant qu'on est jeune...'
||| colspan="15" | 'Tant qu'on est jeune… '
|-  
|-  
||||||||||||| colspan="10" | ''Vannetais (Languidic)'', [[Crahe (2013)|Crahe (2013]]:332)
||||||||||||| colspan="15" | ''Vannetais (Languidic)'', [[Crahe (2013)|Crahe (2013]]:332)
|}
|}


Ligne 47 : Ligne 47 :
|(4)||<font color=green> /'''dyrãd'''-ənaŋ / </font color=green>
|(4)||<font color=green> /'''dyrãd'''-ənaŋ / </font color=green>
|-
|-
||| pendant-[[art|le]].[[hañv|été]]
||| pendant-[[art|le]].[[hañv|été]]
|-
|-
|||colspan="10" | 'pendant l'été' ||||''Groix'', [[Ternes (1970)|Ternes (1970]]:320)
|||colspan="15" | 'pendant l'été'  
|-
||||||||||||| colspan="15" | ''Vannetais (Groix)'', [[Ternes (1970)|Ternes (1970]]:320)
|}
|}


Ligne 56 : Ligne 58 :
|(5)|| 'N dreu-s || 'oa || pad't || '''duran'''' || teir || eur.  
|(5)|| 'N dreu-s || 'oa || pad't || '''duran'''' || teir || eur.  
|-
|-
||| [[art|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tra|chose]]-[[DEM|ci]] || [[COP|était]] || [[padout|duré]]|| durant || [[numéraux cardinaux|trois]] || [[eur|heure]]
||| [[art|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tra|chose]]-[[DEM|ci]] || [[COP|était]] || [[padout|dur]].[[-et (Adj.)|é]] || durant || [[numéraux cardinaux|trois]] || [[eur|heure]]
|-
|-
|||colspan="10" | 'Ça a duré trois heures.'
|||colspan="15" | 'Ça a duré trois heures.'
|-
|-
|||||||||colspan="10" | ''Clohars-Carnoët'', [[Bouzec & al. (2017)|Bouzec & al. (2017]]:123)
|||||||||||||colspan="15" | ''Clohars-Carnoët'', [[Bouzec & al. (2017)|Bouzec & al. (2017]]:123)
|}
|}


Ligne 70 : Ligne 72 :
|(6)||<font color=green>'''drant''' ||<font color=green> ma ||<font color=green> gae ||<font color=green>ar baotrèd ||<font color=green> d'ër ||<font color=green> mor
|(6)||<font color=green>'''drant''' ||<font color=green> ma ||<font color=green> gae ||<font color=green>ar baotrèd ||<font color=green> d'ër ||<font color=green> mor
|-
|-
||| tra || ma || yae || ar baotred || d’ar || mor. |||| Équivalent standardisé
||| tra || ma || yae || ar baotred || d'ar || mor |||| ''Équivalent standardisé''
|-
|-
||| pendant || [[ma|que]]<sup>[[4]]</sup> || [[mont|allait]] || [[art|le]] <sup>[[1]]</sup>[[paotr|homme]].[[-ed (PL.)|s]] || [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> [[art|le]] || [[mor|mer]]  
||| pendant || [[ma|que]]<sup>[[4]]</sup> || [[mont|allait]] || [[art|le]] <sup>[[1]]</sup>[[paotr|homme]].[[-ed (PL.)|s]] || [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> [[art|le]] || [[mor|mer]]  
|-  
|-  
||| colspan="10" | 'pendant que les hommes allaient en mer.'  
||| colspan="15" | 'pendant que les hommes allaient en mer'  
|-  
|-  
||||||||| colspan="10" | ''Séné'', [[Le Ruyet (2012b)]]   
||||||||| colspan="15" | ''Vannetais (Séné)'', [[Le Ruyet (2012b)]]   
|}
|}


=== pas d'incorporation ===
=== pas d'incorporation ===
Ligne 86 : Ligne 87 :
== Syntaxe ==
== Syntaxe ==


''Durant'' 'durant' est une préposition, mais aussi un complémenteur temporel 'pendant'.
''Durant'' 'durant' est une préposition. C'est aussi un complémenteur temporel 'pendant (que)' de [[subordonnée temporelle]].




{| class="prettytable"
{| class="prettytable"
|(6)|| '''Durant''' || 'oañ || tibi ||ma mer'nn, ||neuche || dihan't ||ma hiñ' bi'n|| da oueli.  
|(6)|| '''Durant''' || ' || oañ || || tibi || ma || mer'nn, || neuche || dihan't || ma || hiñ' || bi'n || da || oueli.  
|-
|-
||| '''Durant''' ma || oan o || tebriñ ||ma merenn, ||n'en deus ket || dihanet ||ma hini bihan ||da oueliñ |||||| ''Équivalent standard''
||| '''Durant''' || ma || oan || o || tebriñ || ma || merenn, || n'en deus ket || dihanet || ma || hini || bihan || da || oueliñ |||||| ''Équivalent standardisé''
|-
|-
||| pendant ([[ma|que]]<sup>[[4]]</sup>)|| [[COP|étais]] [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[debriñ|manger]] ||[[POSS|mon]]<sup>[[2]]</sup> [[merenn|repas]] || [[ne]]<sup>[[1]]</sup>'3SGM [[kaout|a]].[[ket|pas]] || [[dihan|arrêté]] || [[POSS|mon]]<sup>[[2]]</sup> [[hini|N]] [[bihan|petit]]|| [[da|de]]<sup>[[1]]</sup> [[gouelañ|pleurer]]
||| pendant || [[R]]<sup>[[4]]</sup> || [[COP|étais]] || [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[debriñ|manger]] || [[POSS|mon]]<sup>[[2]]</sup> || [[merenn|repas]] || [[ne]]<sup>[[1]]</sup> 3SGM [[kaout|a]].[[ket|pas]] || [[dihan|arrêté]] || [[POSS|mon]]<sup>[[2]]</sup> || [[hini|celui]] || [[bihan|petit]] || [[da|de]]<sup>[[1]]</sup> || [[gouelañ|pleurer]]
|-
|-
|||colspan="10" | 'Mon petit n'a pas arrêté de pleuré pendant tout mon repas.'
|||colspan="15" | 'Mon petit n'a pas arrêté de pleuré pendant tout mon repas.'
|-
|-
|||||||colspan="10" | ''Moëlan'', [[Bouzec & al. (2017)|Bouzec & al. (2017]]:126)
|||||||||||colspan="15" | ''Moëlan'', [[Bouzec & al. (2017)|Bouzec & al. (2017]]:126)
|}
|}



Version du 5 décembre 2022 à 18:52

La préposition durant est un emprunt transparent au français. On la trouve en vannetais, à Groix, dans la vallée du Scorff et en cornouaillais de l'Est maritime jusqu'à Séné.


(1) Traoù krizv en deus gwelet durant ar brezel.
choses atroce R.3SGM a v.u pendant le guerre
'Il a vu des choses atroces durant la guerre.'
Vannetais (Le Scorff), Ar Borgn (2011:13)


Morphologie

variation dialectale

Pour le haut-vannetais du XXI°, Delanoy (2010) donne durant 'durant, pendant'.


(2) [ yn dɛ̃n a labura mat dyrã ən de ɥe tʃə kaɥət bərpət ]
un den ha ' laboura mat durant an deiz ' vez ket kavet bepred.
un personne C R1 travaille bien pendant le jour ne1 est pas trouv.é toujours
'On ne trouve pas toujours un homme qui travaille bien toute la journée.'
Vannetais (Kistinid), Nicolas (2005:50)


(3) Durant ma ver yaouank...
pendant que4 est.on jeune
'Tant qu'on est jeune… '
Vannetais (Languidic), Crahe (2013:332)


(4) /dyrãd-ənaŋ /
pendant-le.été
'pendant l'été'
Vannetais (Groix), Ternes (1970:320)


(5) 'N dreu-s 'oa pad't duran' teir eur.
le 1chose-ci était dur.é durant trois heure
'Ça a duré trois heures.'
Clohars-Carnoët, Bouzec & al. (2017:123)


Le Ruyet (2012b) le relève à Séné et traduit en standard par tra ma.


(6) drant ma gae ar baotrèd d'ër mor
tra ma yae ar baotred d'ar mor Équivalent standardisé
pendant que4 allait le 1homme.s pour1 le mer
'pendant que les hommes allaient en mer'
Vannetais (Séné), Le Ruyet (2012b)

pas d'incorporation

La préposition durant n'est pas documentée sous une forme conjuguée.

Syntaxe

Durant 'durant' est une préposition. C'est aussi un complémenteur temporel 'pendant (que)' de subordonnée temporelle.


(6) Durant ' oañ tibi ma mer'nn, neuche dihan't ma hiñ' bi'n da oueli.
Durant ma oan o tebriñ ma merenn, n'en deus ket dihanet ma hini bihan da oueliñ Équivalent standardisé
pendant R4 étais à4 manger mon2 repas ne1 3SGM a.pas arrêté mon2 celui petit de1 pleurer
'Mon petit n'a pas arrêté de pleuré pendant tout mon repas.'
Moëlan, Bouzec & al. (2017:126)

Diachronie

  • durantt ma véer iah.
'pendant qu'on se porte bien'
Vannetais du XVII°, L'Armerye (1744:'pendant')