Différences entre les versions de « Dao ! »

De Arbres
m (Remplacement de texte — « colspan="10" » par « colspan="15" »)
m (Remplacement de texte — « le]]|| » par « le]] || »)
 
(10 versions intermédiaires par le même utilisateur non affichées)
Ligne 3 : Ligne 3 :


{| class="prettytable"
{| class="prettytable"
|(1)|| Sarr || an nor || warnahoñ || ha || '''dao''' ! || Echu || an traou.  
|(1)|| Sarr || an || nor || warnahoñ || ha || '''dao''' ! || Echu || an traou.  
|-
|-
||| [[serriñ|ferme]] || [[art|le]] [[dor|porte]] || [[war|sur]].[[pronom incorporé|lui]] || [[&|et]] || [[interjection|Pan !]] || [[echu|fini]] || [[art|le]] [[traoù|choses]]
||| [[serriñ|ferme]] || [[an, al, ar|le]] || [[dor|porte]] || [[war|sur]].[[pronom incorporé|lui]] || [[&|et]] || [[interjection|Pan !]] || [[echu|fini]] || [[an, al, ar|le]] [[traoù|choses]]
|-  
|-  
|||colspan="15" | 'Fermer la porte derrière lui et pan ! C'est fini.'
||| colspan="15" | 'Fermer la porte derrière lui et pan ! C'est fini.'
|-  
|-  
|||||colspan="15" | ''Haut-cornouaillais (Landeleau)'', [[Lozac'h (2014)|Lozac'h (2014]]:'dao(ñ)')
||||| colspan="15" | ''Haut-cornouaillais (Landeleau)'', [[Lozac'h (2014)|Lozac'h (2014]]:'dao(ñ)')
|}
|}


Ligne 33 : Ligne 33 :
|(2)|| Dao ! || Taol || kaer ! || '''ad-Dao !''' || Kaerat !
|(2)|| Dao ! || Taol || kaer ! || '''ad-Dao !''' || Kaerat !
|-
|-
||| [[interjection|Paf !]] || [[taol, an taol|coup]] || [[kaer|beau]] || [[ad-|re]]-[[interjection|Paf !]] || [[kaer|beau]].[[-at (excl.)|!]]
||| [[interjection|Paf !]] || [[taol (M.)|coup]] || [[kaer|beau]] || [[ad-|re]]-[[interjection|Paf !]] || [[kaer|beau]].[[-at, -et (excl.)|!]]
|-  
|-  
|||colspan="15" | 'Paf !... Bien, ça ! Re-Paf !... Bravo !'
||| colspan="15" | 'Paf !Bien, ça ! Re-Paf !Bravo !'
|-
|-
|||||||colspan="15" | ''Standard'', [[An Here (2003)|An Here (2003]]:27)
||||||| colspan="15" | ''Standard'', [[An Here (2003)|An Here (2003]]:27)
|}
|}


Ligne 50 : Ligne 50 :
|(3)|| '''Dao''' || d'ar || c'halianed !
|(3)|| '''Dao''' || d'ar || c'halianed !
|-
|-
||| [[interjection|Sus !]] || [[da|à]] [[art|le]] || <sup>[[5]]</sup>[[nom propre|gaul]].[[-an (Adj.)|oi]].[[-ed (PL.)|s]]  
||| [[interjection|Sus !]] || [[da|à]] [[an, al, ar|le]] || <sup>[[5]]</sup>[[nom propre|gaul]].[[-an (Adj.)|oi]].[[-ed (PL.)|s]]  
|-  
|-  
|||colspan="15" | 'Sus aux gaulois !'
||| colspan="15" | 'Sus aux gaulois !'
|-
|-
|||||||colspan="15" | ''Standard'', [[Preder & Armor (1977)|Preder & Armor (1977]]:44)
||||||| colspan="15" | ''Standard'', [[Preder & Armor (1977)|Preder & Armor (1977]]:44)
|}
|}


Ligne 68 : Ligne 68 :
||| [[interjection|Hop !]] || [[dalc'her|tiens]] || [[a|à]]<sup>[[1]]</sup> || [[unan|un]]  
||| [[interjection|Hop !]] || [[dalc'her|tiens]] || [[a|à]]<sup>[[1]]</sup> || [[unan|un]]  
|-  
|-  
|||colspan="15" | 'Hop ! En voilà un !'
||| colspan="15" | 'Hop ! En voilà un !'
|-
|-
|||||||||colspan="15" | ''Standard'', [[Biguet (2017)|Biguet (2017]]:7)
||||||||| colspan="15" | ''Standard'', [[Biguet (2017)|Biguet (2017]]:7)
|}
|}


Ligne 77 : Ligne 77 :
|(5)|| Ha || '''dao !''' || d'an || trede || eus || an aotrouien-se !
|(5)|| Ha || '''dao !''' || d'an || trede || eus || an aotrouien-se !
|-
|-
||| [[&|et]] || [[interjection|Hop !]] || [[da|à]]<sup>[[1]]</sup> [[art|le]] || [[ordinaux|troisième]] || [[eus|de]] || [[art|le]] [[aotrou|monsieur]].[[-ien (PL.)|s]]-[[DEM|là]]  
||| [[&|et]] || [[interjection|Hop !]] || [[da|à]]<sup>[[1]]</sup> [[an, al, ar|le]] || [[ordinaux|troisième]] || [[eus|de]] || [[an, al, ar|le]] [[aotrou|monsieur]].[[-ien (PL.)|s]].[[-se|là]]  
|-  
|-  
|||colspan="15" | 'Et hop ! Au troisième de ces messieurs !'
||| colspan="15" | 'Et hop ! Au troisième de ces messieurs !'
|-
|-
|||||||||colspan="15" | ''Standard'', [[Biguet (2017)|Biguet (2017]]:7)
||||||||| colspan="15" | ''Standard'', [[Biguet (2017)|Biguet (2017]]:7)
|}
|}



Version actuelle datée du 26 octobre 2023 à 23:04

L'interjection Dav !, Dao ! est une onomatopée ('Pan !', 'Paf !') et un exhortatif ('Sus à ...!'). Elle contient une information aspectuelle de brièveté, comme l'adverbe 'soudain' ('Hop !).


(1) Sarr an nor warnahoñ ha dao ! Echu an traou.
ferme le porte sur.lui et Pan ! fini le choses
'Fermer la porte derrière lui et pan ! C'est fini.'
Haut-cornouaillais (Landeleau), Lozac'h (2014:'dao(ñ)')


Morphologie

variation dialectale

Cette interjection semble largement répandue, sous une forme stable.


  • Dal aze ! Ha Dao ! Ha Dao !
'Prends ça ! Et ça ! Et ça !'
Standard, Skol an Emsav (1977:9)


dérivation

L'interjection Dao ! subit en (2) une préfixation en ad- 're-' de réitération. Ce préfixe ad-, as-, az- prend des racines verbales ou nominales.


(2) Dao ! Taol kaer ! ad-Dao ! Kaerat !
Paf ! coup beau re-Paf ! beau.!
'Paf !… Bien, ça ! Re-Paf !… Bravo !'
Standard, An Here (2003:27)

Sémantique

exhortatif

Cornillet (2020) donne Dao ! Dao 'ta ! 'Pan !, Sus à … !'. Favereau (1993) traduit Dao ! par 'Haro (sur) !', à rapprocher de dav dezhi?


(3) Dao d'ar c'halianed !
Sus ! à le 5gaul.oi.s
'Sus aux gaulois !'
Standard, Preder & Armor (1977:44)


action brève

Sous cette lecture de type 'Hop !', la brièveté de l'interjection pourrait avoir une dimension idéophonique.


(4) Dao ! Dal a unan !
Hop ! tiens à1 un
'Hop ! En voilà un !'
Standard, Biguet (2017:7)


(5) Ha dao ! d'an trede eus an aotrouien-se !
et Hop ! à1 le troisième de le monsieur.s.
'Et hop ! Au troisième de ces messieurs !'
Standard, Biguet (2017:7)


  • Dao ! Setu aze eun toull all, boulc'hurun !…
'Et pan, un autre trou, Nom de Dieu !'
Cornouaillais du Cap, Crocq (1924:210)