Différences entre les versions de « Arc'hant, argant »
De Arbres
m (Remplacement de texte — « [[eman| » par « [[emañ| ») |
|||
(25 versions intermédiaires par le même utilisateur non affichées) | |||
Ligne 5 : | Ligne 5 : | ||
|(1)|| Gi || ' || ra || just || èl || p' || o dehe || '''argant'''. | |(1)|| Gi || ' || ra || just || èl || p' || o dehe || '''argant'''. | ||
|- | |- | ||
||| [[pfi|eux]] || [[R]] || [[ober|fait]] || [[just|juste]] || [[evel|comme]] || [[pa|quand]] || 3PL 3.[[kaout|aurait]] || argent | ||| [[pfi|eux]] || [[R]] || [[ober|fait]] || [[just|juste]] || [[evel|comme]] || [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || 3PL 3.[[kaout|aurait]] || argent | ||
|- | |- | ||
||| colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ils font comme s'ils avaient de l'argent.' | ||
|- | |- | ||
||||||| colspan=" | ||||||||||||||||| colspan="15" | ''Vannetais (Languidic)'', [[Crahe (2013)|Crahe (2013]]:332) | ||
|} | |} | ||
Ligne 21 : | Ligne 21 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(2)||<font color=green> /jãduče ||<font color=green> biskwax trəwalx ||<font color=green> '''argãt''' / </font color=green> | |(2)||<font color=green> /jãduče ||<font color=green> biskwax ||<font color=green> trəwalx ||<font color=green> '''argãt''' / </font color=green> | ||
|- | |- | ||
||| [[pfi|il]] [[kaout|aura]] [[ket|pas]] || [[biskoazh|jamais]] [[trawalc'h|assez]] || argent | ||| [[pfi|il]] [[kaout|aura]] [[ket|pas]] || [[biskoazh|jamais]] || [[trawalc'h|assez]] || argent | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Il n'aura jamais assez d'argent.' | ||
|- | |- | ||
|||||colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Vannetais (Groix)'', [[Ternes (1970)|Ternes (1970]]:292) | ||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(3)|| Ar re || eo || frank || an '''arc'hant''' || ganto || a c'hell || bevañ || aes. | |(3)|| Ar || re || eo || frank || an '''arc'hant''' || ganto || a || c'hell || bevañ || aes. | ||
|- | |- | ||
||| [[art|le]] [[hini|ceux]] || [[eo|est]] || [[frank|abondant]] || [[art|le]] argent || [[gant|avec]].[[pronom incorporé|eux]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[gallout|peut]] || [[bevañ|vivre]] || [[aes|facilement]] | ||| [[art|le]] || [[hini|ceux]] || [[eo|est]] || [[frank|abondant]] || [[art|le]] argent || [[gant|avec]].[[pronom incorporé|eux]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> || [[gallout|peut]] || [[bevañ|vivre]] || [[aes|facilement]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ceux qui ont beaucoup d'argent peuvent vivre à l'aise.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Trégorrois (Bulien)'', [[Stephens (1982)|Stephens (1982]]:40) | ||
|} | |} | ||
Ligne 45 : | Ligne 45 : | ||
Le préfixe ''[[ol-]]'' obtient ''olarc'hant'' 'manque d'argent' ([[Menard & Bihan (2016-)|Menard & Bihan 2016-]]). | Le préfixe ''[[ol-]]'' obtient ''olarc'hant'' 'manque d'argent' ([[Menard & Bihan (2016-)|Menard & Bihan 2016-]]). | ||
== Syntaxe == | == Syntaxe == | ||
Ligne 55 : | Ligne 54 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(4)|| '''An arhant'''|| a zo || berr ||'''o''' || lost. | |(4)|| '''An arhant''' || a zo || berr || '''o''' || lost. | ||
|- | |- | ||
||| [[art|le]] argent || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[zo|est]] || [[berr|court]] || [[POSS|leur]]<sup>[[2]]</sup> || [[lost|queue]] | ||| [[art|le]] argent || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[zo|est]] || [[berr|court]] || [[POSS|leur]]<sup>[[2]]</sup> || [[lost|queue]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'L'argent file vite.' | ||
|- | |- | ||
||| | ||||||||||| colspan="15" | ''Trégorrois'', [[Gros (1984)|Gros (1984]]:527) | ||
| | |||
|||||||colspan=" | |||
|} | |} | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(5)|| '''An arhant'''-se ||n''''int''' || ket || deoh; || bez || ez '''int'''? || Daoust || m'ema'''int''' || ganeoh. | |(5)|| '''An arhant'''-se || n''''int''' || ket || deoh; || bez || ez '''int'''? || Daoust || m'ema'''int''' || ganeoh. | ||
|- | |- | ||
||| [[art|le]] argent-[[DEM|là]] || [[ne]] [[COP|sont]] || [[ket|pas]] || [[da|à]].[[pronom incorporé|vous]] || [[ | ||| [[art|le]] argent-[[DEM|là]] || [[ne]]<sup>[[1]]</sup> [[COP|sont]] || [[ket|pas]] || [[da|à]].[[pronom incorporé|vous]] || [[bezañ préverbal|être]] || [[R]] [[COP|sont]] || [[daoust|malgré]] || [[ma|que]] [[emañ|sont]] || [[gant|avec]].[[pronom incorporé|vous]] | ||
|- | |- | ||
||| colspan=" | ||| colspan="15" | 'Cet argent ne vous appartient pas, n'est-ce pas ? Bien que vous l'ayez (sur vous).' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Cornouaillais (bigouden)'', [[Bijer (2003)|Bijer (2003]]:17). | ||
|} | |} | ||
Ligne 81 : | Ligne 78 : | ||
* ''rak nep piv bennak a lazhe ur bleiz a veze roet dezhañ '''un tamm arc'hant'''.'' | * ''rak nep piv bennak a lazhe ur bleiz a veze roet dezhañ '''un tamm arc'hant'''.'' | ||
: 'car il était donné quelque argent à qui tuait un loup.' | : 'car il était donné quelque argent à qui tuait un loup.' | ||
::: [[Ar Gow (1955)]], cité dans [[Rezac (2013)]] | |||
== Expressions == | == Expressions == | ||
Ligne 89 : | Ligne 86 : | ||
{| class="prettytable" | {| class="prettytable" | ||
|(6)|| Sell || pegement ||a '''arhant''' || am-eus || me ||'''foétét''' || ez kerz. | |(6)|| Sell || pegement || a '''arhant''' || am-eus || me || '''foétét''' || ez kerz. | ||
|- | |- | ||
||| [[sellout|regarde]] || [[pegement|combien]] ||[[a|de]]<sup>[[1]]</sup> argent || [[R]].1SG | ||| [[sellout|regarde]] || [[pegement|combien]] || [[a|de]]<sup>[[1]]</sup> argent || [[R]].1SG [[kaout|a]] || [[echo|moi]] || [[foetañ|dépens]].[[-et (Adj.)|é]] || [[e-kerz|pour.toi]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | ||| colspan="15" | 'Regarde combien d'argent j'ai dépensé pour toi.' | ||
|- | |- | ||
||||||||||| colspan=" | ||||||||||| colspan="15" | ''Trégorrois'', [[Gros (1970)|Gros (1970]]:238) | ||
|} | |} | ||
Version actuelle datée du 15 avril 2023 à 11:37
Arc'hant ou argant est un nom collectif quand il dénote 'de l'argent pour payer'. C'est un nom massique quand il dénote 'le métal argent'.
(1) | Gi | ' | ra | just | èl | p' | o dehe | argant. | ||||||||||||||
eux | R | fait | juste | comme | quand1 | 3PL 3.aurait | argent | |||||||||||||||
'Ils font comme s'ils avaient de l'argent.' | ||||||||||||||||||||||
Vannetais (Languidic), Crahe (2013:332) |
Morphologie
variation dialectale
La carte 19 de l'ALBB documente la variation dialectale de la traduction de argent (il a de...). On trouve partout des variantes du nom argant, arc'hant.
(2) | /jãduče | biskwax | trəwalx | argãt / | ||||||||||||||
il aura pas | jamais | assez | argent | |||||||||||||||
'Il n'aura jamais assez d'argent.' | ||||||||||||||||||
Vannetais (Groix), Ternes (1970:292) |
(3) | Ar | re | eo | frank | an arc'hant | ganto | a | c'hell | bevañ | aes. | |||||||||
le | ceux | est | abondant | le argent | avec.eux | R1 | peut | vivre | facilement | ||||||||||
'Ceux qui ont beaucoup d'argent peuvent vivre à l'aise.' | |||||||||||||||||||
Trégorrois (Bulien), Stephens (1982:40) |
dérivation
Le préfixe ol- obtient olarc'hant 'manque d'argent' (Menard & Bihan 2016-).
Syntaxe
nom collectif
Dans son usage de nom collectif, arc'hant est pluriel de façon inhérente.
(4) | An arhant | a zo | berr | o | lost. | ||||||||||||||
le argent | R1 est | court | leur2 | queue | |||||||||||||||
'L'argent file vite.' | |||||||||||||||||||
Trégorrois, Gros (1984:527) |
(5) | An arhant-se | n'int | ket | deoh; | bez | ez int? | Daoust | m'emaint | ganeoh. | ||||||||||
le argent-là | ne1 sont | pas | à.vous | être | R sont | malgré | que sont | avec.vous | |||||||||||
'Cet argent ne vous appartient pas, n'est-ce pas ? Bien que vous l'ayez (sur vous).' | |||||||||||||||||||
Cornouaillais (bigouden), Bijer (2003:17). |
Arc'hant peut être modifié par tamm.
- rak nep piv bennak a lazhe ur bleiz a veze roet dezhañ un tamm arc'hant.
- 'car il était donné quelque argent à qui tuait un loup.'
- Ar Gow (1955), cité dans Rezac (2013)
Expressions
foetañ arc'hant, 'dépenser de l'argent'
(6) | Sell | pegement | a arhant | am-eus | me | foétét | ez kerz. | ||||||||||||
regarde | combien | de1 argent | R.1SG a | moi | dépens.é | pour.toi | |||||||||||||
'Regarde combien d'argent j'ai dépensé pour toi.' | |||||||||||||||||||
Trégorrois, Gros (1970:238) |
Horizons comparatifs
En tchèque, penίze 'argent' est aussi un nom pluriel.