Différences entre les versions de « A !, Hañ ! »
m (Remplacement de texte — « colspan="10" » par « colspan="15" ») |
|||
Ligne 7 : | Ligne 7 : | ||
||| Ah, alors ! || [[setu|voici]] || [[pfi|lui]] | ||| Ah, alors ! || [[setu|voici]] || [[pfi|lui]] | ||
|- | |- | ||
||| colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ah ! Le voilà... ' | ||
|- | |- | ||
||||||||| colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Standard'', [[Monfort (2006)|Monfort (2006]]:6) | ||
|} | |} | ||
Ligne 25 : | Ligne 25 : | ||
||| [[dont|ven]].[[-et (Adj.)|u]] || [[tomm|chaud]] || [[da|à]].[[pronom incorporé|moi]] || [[ken, ker, kel|tant]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[COP|était]] || [[interjection|Ahlala !]] | ||| [[dont|ven]].[[-et (Adj.)|u]] || [[tomm|chaud]] || [[da|à]].[[pronom incorporé|moi]] || [[ken, ker, kel|tant]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[COP|était]] || [[interjection|Ahlala !]] | ||
|- | |- | ||
||| colspan=" | ||| colspan="15" | 'J'ai eu un coup de chaud, ahlala !' (tellement ! si tu savais !) | ||
|- | |- | ||
||||||| colspan=" | ||||||| colspan="15" | ''Trégorrois (Bulien)'', [[Bodiou-Stephens (12/2021)]] | ||
|} | |} | ||
Ligne 36 : | Ligne 36 : | ||
||| [[interjection|Ahlala !]] || [[pfi|moi]] || [[kaout|ai]] || [[kaout|eu]] || [[tomm|chaud]] || [[Aiou !|aîeaïeaïe !]] || [[ma(r)|si]]<sup>[[4]]</sup> || [[gouzout|savais]] || [[pegement|combien]] | ||| [[interjection|Ahlala !]] || [[pfi|moi]] || [[kaout|ai]] || [[kaout|eu]] || [[tomm|chaud]] || [[Aiou !|aîeaïeaïe !]] || [[ma(r)|si]]<sup>[[4]]</sup> || [[gouzout|savais]] || [[pegement|combien]] | ||
|- | |- | ||
||| colspan=" | ||| colspan="15" | 'J'ai eu un coup de chaud, ahlala !' (Tellement ! Si tu savais !) | ||
|- | |- | ||
||||||| colspan=" | ||||||| colspan="15" | ''Cornouaillais (Locronan)'', [[A-M. Louboutin (02/2022)]] | ||
|} | |} | ||
Ligne 61 : | Ligne 61 : | ||
||| Ah || [[paotr|gars]].[[-ed (PL.)|s]] || [[kalon|cœur]].[[-ek|eux]] | ||| Ah || [[paotr|gars]].[[-ed (PL.)|s]] || [[kalon|cœur]].[[-ek|eux]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | |||colspan="15" | 'Ah, les courageux garçons !' | ||
|- | |- | ||
|||||||colspan=" | |||||||colspan="15" | ''Standard'', [[Preder & Armor (1977)|Preder & Armor (1977]]:44) | ||
|} | |} | ||
Ligne 79 : | Ligne 79 : | ||
||| Ah ça ! || [[fent|envie.de.rire]] || [[R]].1SG [[kaout|a]]-[[écho|moi]] || [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || [[klevout|entends]]-[[écho|moi]] || [[kaoz|causerie]] || [[deus|de]] || karaté || [[pe|ou]] || judo | ||| Ah ça ! || [[fent|envie.de.rire]] || [[R]].1SG [[kaout|a]]-[[écho|moi]] || [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || [[klevout|entends]]-[[écho|moi]] || [[kaoz|causerie]] || [[deus|de]] || karaté || [[pe|ou]] || judo | ||
|- | |- | ||
||| colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ah ça pour sûr ! Moi, je rigole quand j'entends parler de karaté ou de judo.' | ||
|- | |- | ||
||||||| colspan=" | ||||||| colspan="15" | ''Standard'', [[An Here (2003)|An Here (2003]]:1) | ||
|} | |} | ||
Ligne 96 : | Ligne 96 : | ||
||| Ah, alors ! || [[taol, an taol|coup]] || [[esae|essai]] || [[ordinaux|premier]] | ||| Ah, alors ! || [[taol, an taol|coup]] || [[esae|essai]] || [[ordinaux|premier]] | ||
|- | |- | ||
||| colspan=" | ||| colspan="15" | 'Ah, maintenant ! Premier essai... ' | ||
|- | |- | ||
||||||||| colspan=" | ||||||||| colspan="15" | ''Standard'', [[Monfort (2006)|Monfort (2006]]:4) | ||
|} | |} | ||
Ligne 111 : | Ligne 111 : | ||
||| Ah ! || [[arruout|arrivé]] || [[COP|étais]] || [[nom propre|Michela]] | ||| Ah ! || [[arruout|arrivé]] || [[COP|étais]] || [[nom propre|Michela]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | |||colspan="15" | 'Ah, tu es là, Michela.' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | |||||||||colspan="15" | ''Trégorrois'', [[Gros (1966)|Gros (1966]]:15) | ||
|} | |} | ||
Ligne 122 : | Ligne 122 : | ||
||| Ah ! || [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[mont|aller]] || [[ema|est.on]] || [[ivez|aussi]] | ||| Ah ! || [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[mont|aller]] || [[ema|est.on]] || [[ivez|aussi]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | |||colspan="15" | 'Bonjour, on se promène ?!' | ||
|- | |- | ||
|||||||||||colspan=" | |||||||||||colspan="15" | ''Léon (Cléder)'', [[Fave (1998)|Fave (1998]]:121) | ||
|} | |} | ||
Ligne 136 : | Ligne 136 : | ||
||| Bonjour ! || [[da|à]].[[pronom incorporé|vous]] || [[nom propre|Fañch]] || Bonjour ! || [[da|à]].[[pronom incorporé|vous]] || [[nom propre|Gwenola]] | ||| Bonjour ! || [[da|à]].[[pronom incorporé|vous]] || [[nom propre|Fañch]] || Bonjour ! || [[da|à]].[[pronom incorporé|vous]] || [[nom propre|Gwenola]] | ||
|- | |- | ||
|||colspan=" | |||colspan="15" | 'Bonjour Fañch !, Bonjour Gwenola !' | ||
|- | |- | ||
|||||||||colspan=" | |||||||||colspan="15" | ''Léon (Cléder)'', [[Fave (1998)|Fave (1998]]:121) | ||
|} | |} | ||
Version du 23 juin 2022 à 10:49
L'interjection A ! est très utilisée mais son sens est furtif. On peut distinguer nettement un A ! qui a une affinité avec une focalisation sur la réalité d'un fait ou la véracité d'un énoncé (verum focus), et un Ah ! d'admiration, mais il reste d'autres usages.
(1) | A ! | Setu | eñ... | |||||||||||||||
Ah, alors ! | voici | lui | ||||||||||||||||
'Ah ! Le voilà... ' | ||||||||||||||||||
Standard, Monfort (2006:6) |
Morphologie
réduplication
Cette interjection peut être intensifiée par réduplication, avec ou sans /h/.
(2) | Deuet | tomm | din | ken | a oa, | HaHa ! | |||||||||||
ven.u | chaud | à.moi | tant | R1 était | Ahlala ! | ||||||||||||
'J'ai eu un coup de chaud, ahlala !' (tellement ! si tu savais !) | |||||||||||||||||
Trégorrois (Bulien), Bodiou-Stephens (12/2021) |
(3) | Aaaa ! | Me | meus | bet | tomm | ayayaylh ! | Ma | vouefes | pegement. | ||||||||
Ahlala ! | moi | ai | eu | chaud | aîeaïeaïe ! | si4 | savais | combien | |||||||||
'J'ai eu un coup de chaud, ahlala !' (Tellement ! Si tu savais !) | |||||||||||||||||
Cornouaillais (Locronan), A-M. Louboutin (02/2022) |
dérivation
L'usage de A ! avec la particule de discours de la particule de discours 'ta ! obtient l'interjection Ata ! qui exprime l'impatience.
Sémantique
La lecture d'admiration est la plus aisée à distinguer des autres.
admiration
En (3), le locuteur a les mains jointes.
(3) | A, | Paotred | kalonek ! | ||||||||||||||
Ah | gars.s | cœur.eux | |||||||||||||||
'Ah, les courageux garçons !' | |||||||||||||||||
Standard, Preder & Armor (1977:44) |
verum focus
'Ça pour sûr !'
En (4), le locuteur vient de s'affirmer champion de boxe française.
(4) | A ! | Fent | am bez-me | pa | glevan-me | kaoz | deus | karate | pe | judo. | |||||||
Ah ça ! | envie.de.rire | R.1SG a-moi | quand1 | entends-moi | causerie | de | karaté | ou | judo | ||||||||
'Ah ça pour sûr ! Moi, je rigole quand j'entends parler de karaté ou de judo.' | |||||||||||||||||
Standard, An Here (2003:1) |
en rapport avec l'observation d'un fait
Il existe un usage plus neutre que le très focalisé 'ça pour sûr !'.
?
(5) | A ! | Taol | esae | kentañ... | ||||||||||||||
Ah, alors ! | coup | essai | premier | |||||||||||||||
'Ah, maintenant ! Premier essai... ' | ||||||||||||||||||
Standard, Monfort (2006:4) |
surprise, reconnaissance
L'interjection A ! de surprise et de reconnaissance existe sous une variante nasale.
(6) | A, | arri | 'oas, | Michela. | ||||||||||||||
Ah ! | arrivé | étais | Michela | |||||||||||||||
'Ah, tu es là, Michela.' | ||||||||||||||||||
Trégorrois, Gros (1966:15) |
(7) | Hañ, | O | vond | emaor | ivez ! | ||||||||||||||
Ah ! | à4 | aller | est.on | aussi | |||||||||||||||
'Bonjour, on se promène ?!' | |||||||||||||||||||
Léon (Cléder), Fave (1998:121) |
Cet usage est probablement la source de la salutation ritualisée A ! qui signifie 'Bonjour !' (Ha deoc'h ! 'Bonjour à vous !').
(8) | Ha, | deoh, | Fañch ! | Ha, | deoh, | Gwenola ! | ||||||||||||
Bonjour ! | à.vous | Fañch | Bonjour ! | à.vous | Gwenola | |||||||||||||
'Bonjour Fañch !, Bonjour Gwenola !' | ||||||||||||||||||
Léon (Cléder), Fave (1998:121) |