Différences entre les versions de « A !, Hañ ! »

De Arbres
m (Remplacement de texte — « colspan="10" » par « colspan="15" »)
Ligne 7 : Ligne 7 :
||| Ah, alors ! || [[setu|voici]] || [[pfi|lui]]  
||| Ah, alors ! || [[setu|voici]] || [[pfi|lui]]  
|-  
|-  
||| colspan="10" | 'Ah ! Le voilà... '  
||| colspan="15" | 'Ah ! Le voilà... '  
|-  
|-  
||||||||| colspan="10" | ''Standard'', [[Monfort (2006)|Monfort (2006]]:6)
||||||||| colspan="15" | ''Standard'', [[Monfort (2006)|Monfort (2006]]:6)
|}
|}


Ligne 25 : Ligne 25 :
||| [[dont|ven]].[[-et (Adj.)|u]] || [[tomm|chaud]] || [[da|à]].[[pronom incorporé|moi]] || [[ken, ker, kel|tant]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[COP|était]] || [[interjection|Ahlala !]]
||| [[dont|ven]].[[-et (Adj.)|u]] || [[tomm|chaud]] || [[da|à]].[[pronom incorporé|moi]] || [[ken, ker, kel|tant]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[COP|était]] || [[interjection|Ahlala !]]
|-
|-
||| colspan="10" | 'J'ai eu un coup de chaud, ahlala !' (tellement ! si tu savais !)  
||| colspan="15" | 'J'ai eu un coup de chaud, ahlala !' (tellement ! si tu savais !)  
|-
|-
||||||| colspan="10" | ''Trégorrois (Bulien)'', [[Bodiou-Stephens (12/2021)]]  
||||||| colspan="15" | ''Trégorrois (Bulien)'', [[Bodiou-Stephens (12/2021)]]  
|}
|}


Ligne 36 : Ligne 36 :
||| [[interjection|Ahlala !]] || [[pfi|moi]] || [[kaout|ai]] || [[kaout|eu]] || [[tomm|chaud]] || [[Aiou !|aîeaïeaïe !]] || [[ma(r)|si]]<sup>[[4]]</sup> || [[gouzout|savais]] || [[pegement|combien]]
||| [[interjection|Ahlala !]] || [[pfi|moi]] || [[kaout|ai]] || [[kaout|eu]] || [[tomm|chaud]] || [[Aiou !|aîeaïeaïe !]] || [[ma(r)|si]]<sup>[[4]]</sup> || [[gouzout|savais]] || [[pegement|combien]]
|-
|-
||| colspan="10" | 'J'ai eu un coup de chaud, ahlala !' (Tellement ! Si tu savais !)
||| colspan="15" | 'J'ai eu un coup de chaud, ahlala !' (Tellement ! Si tu savais !)
|-
|-
||||||| colspan="10" | ''Cornouaillais (Locronan)'', [[A-M. Louboutin (02/2022)]]
||||||| colspan="15" | ''Cornouaillais (Locronan)'', [[A-M. Louboutin (02/2022)]]
|}
|}


Ligne 61 : Ligne 61 :
||| Ah || [[paotr|gars]].[[-ed (PL.)|s]] || [[kalon|cœur]].[[-ek|eux]]  
||| Ah || [[paotr|gars]].[[-ed (PL.)|s]] || [[kalon|cœur]].[[-ek|eux]]  
|-  
|-  
|||colspan="10" | 'Ah, les courageux garçons !'
|||colspan="15" | 'Ah, les courageux garçons !'
|-
|-
|||||||colspan="10" | ''Standard'', [[Preder & Armor (1977)|Preder & Armor (1977]]:44)
|||||||colspan="15" | ''Standard'', [[Preder & Armor (1977)|Preder & Armor (1977]]:44)
|}
|}


Ligne 79 : Ligne 79 :
||| Ah ça ! || [[fent|envie.de.rire]] || [[R]].1SG [[kaout|a]]-[[écho|moi]] || [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || [[klevout|entends]]-[[écho|moi]] || [[kaoz|causerie]] || [[deus|de]] || karaté || [[pe|ou]] || judo  
||| Ah ça ! || [[fent|envie.de.rire]] || [[R]].1SG [[kaout|a]]-[[écho|moi]] || [[pa|quand]]<sup>[[1]]</sup> || [[klevout|entends]]-[[écho|moi]] || [[kaoz|causerie]] || [[deus|de]] || karaté || [[pe|ou]] || judo  
|-  
|-  
||| colspan="10" | 'Ah ça pour sûr ! Moi, je rigole quand j'entends parler de karaté ou de judo.'  
||| colspan="15" | 'Ah ça pour sûr ! Moi, je rigole quand j'entends parler de karaté ou de judo.'  
|-  
|-  
||||||| colspan="10" | ''Standard'', [[An Here (2003)|An Here (2003]]:1)
||||||| colspan="15" | ''Standard'', [[An Here (2003)|An Here (2003]]:1)
|}
|}


Ligne 96 : Ligne 96 :
||| Ah, alors ! || [[taol, an taol|coup]] || [[esae|essai]] || [[ordinaux|premier]]  
||| Ah, alors ! || [[taol, an taol|coup]] || [[esae|essai]] || [[ordinaux|premier]]  
|-  
|-  
||| colspan="10" | 'Ah, maintenant ! Premier essai... '  
||| colspan="15" | 'Ah, maintenant ! Premier essai... '  
|-  
|-  
||||||||| colspan="10" | ''Standard'', [[Monfort (2006)|Monfort (2006]]:4)
||||||||| colspan="15" | ''Standard'', [[Monfort (2006)|Monfort (2006]]:4)
|}
|}


Ligne 111 : Ligne 111 :
||| Ah ! || [[arruout|arrivé]] || [[COP|étais]] || [[nom propre|Michela]]
||| Ah ! || [[arruout|arrivé]] || [[COP|étais]] || [[nom propre|Michela]]
|-
|-
|||colspan="10" | 'Ah, tu es là, Michela.'  
|||colspan="15" | 'Ah, tu es là, Michela.'  
|-
|-
|||||||||colspan="10" | ''Trégorrois'', [[Gros (1966)|Gros (1966]]:15)
|||||||||colspan="15" | ''Trégorrois'', [[Gros (1966)|Gros (1966]]:15)
|}
|}


Ligne 122 : Ligne 122 :
||| Ah ! || [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[mont|aller]] || [[ema|est.on]] || [[ivez|aussi]]
||| Ah ! || [[particule o|à]]<sup>[[4]]</sup> || [[mont|aller]] || [[ema|est.on]] || [[ivez|aussi]]
|-
|-
|||colspan="10" | 'Bonjour, on se promène ?!'  
|||colspan="15" | 'Bonjour, on se promène ?!'  
|-
|-
|||||||||||colspan="10" | ''Léon (Cléder)'', [[Fave (1998)|Fave (1998]]:121)
|||||||||||colspan="15" | ''Léon (Cléder)'', [[Fave (1998)|Fave (1998]]:121)
|}
|}


Ligne 136 : Ligne 136 :
||| Bonjour ! || [[da|à]].[[pronom incorporé|vous]] || [[nom propre|Fañch]] || Bonjour ! || [[da|à]].[[pronom incorporé|vous]] || [[nom propre|Gwenola]]
||| Bonjour ! || [[da|à]].[[pronom incorporé|vous]] || [[nom propre|Fañch]] || Bonjour ! || [[da|à]].[[pronom incorporé|vous]] || [[nom propre|Gwenola]]
|-
|-
|||colspan="10" | 'Bonjour Fañch !, Bonjour Gwenola !'  
|||colspan="15" | 'Bonjour Fañch !, Bonjour Gwenola !'  
|-
|-
|||||||||colspan="10" | ''Léon (Cléder)'', [[Fave (1998)|Fave (1998]]:121)
|||||||||colspan="15" | ''Léon (Cléder)'', [[Fave (1998)|Fave (1998]]:121)
|}
|}



Version du 23 juin 2022 à 10:49

L'interjection A ! est très utilisée mais son sens est furtif. On peut distinguer nettement un A ! qui a une affinité avec une focalisation sur la réalité d'un fait ou la véracité d'un énoncé (verum focus), et un Ah ! d'admiration, mais il reste d'autres usages.


(1) A ! Setu eñ...
Ah, alors ! voici lui
'Ah ! Le voilà... '
Standard, Monfort (2006:6)


Morphologie

réduplication

Cette interjection peut être intensifiée par réduplication, avec ou sans /h/.


(2) Deuet tomm din ken a oa, HaHa !
ven.u chaud à.moi tant R1 était Ahlala !
'J'ai eu un coup de chaud, ahlala !' (tellement ! si tu savais !)
Trégorrois (Bulien), Bodiou-Stephens (12/2021)


(3) Aaaa ! Me meus bet tomm ayayaylh ! Ma vouefes pegement.
Ahlala ! moi ai eu chaud aîeaïeaïe ! si4 savais combien
'J'ai eu un coup de chaud, ahlala !' (Tellement ! Si tu savais !)
Cornouaillais (Locronan), A-M. Louboutin (02/2022)


dérivation

L'usage de A ! avec la particule de discours de la particule de discours 'ta ! obtient l'interjection Ata ! qui exprime l'impatience.


Sémantique

La lecture d'admiration est la plus aisée à distinguer des autres.

admiration

En (3), le locuteur a les mains jointes.


(3) A, Paotred kalonek !
Ah gars.s cœur.eux
'Ah, les courageux garçons !'
Standard, Preder & Armor (1977:44)


verum focus

'Ça pour sûr !'

En (4), le locuteur vient de s'affirmer champion de boxe française.


(4) A ! Fent am bez-me pa glevan-me kaoz deus karate pe judo.
Ah ça ! envie.de.rire R.1SG a-moi quand1 entends-moi causerie de karaté ou judo
'Ah ça pour sûr ! Moi, je rigole quand j'entends parler de karaté ou de judo.'
Standard, An Here (2003:1)


en rapport avec l'observation d'un fait

Il existe un usage plus neutre que le très focalisé 'ça pour sûr !'.

?

(5) A ! Taol esae kentañ...
Ah, alors ! coup essai premier
'Ah, maintenant ! Premier essai... '
Standard, Monfort (2006:4)

surprise, reconnaissance

L'interjection A ! de surprise et de reconnaissance existe sous une variante nasale.


(6) A, arri 'oas, Michela.
Ah ! arrivé étais Michela
'Ah, tu es là, Michela.'
Trégorrois, Gros (1966:15)


(7) Hañ, O vond emaor ivez !
Ah ! à4 aller est.on aussi
'Bonjour, on se promène ?!'
Léon (Cléder), Fave (1998:121)


Cet usage est probablement la source de la salutation ritualisée A ! qui signifie 'Bonjour !' (Ha deoc'h ! 'Bonjour à vous !').


(8) Ha, deoh, Fañch ! Ha, deoh, Gwenola !
Bonjour ! à.vous Fañch Bonjour ! à.vous Gwenola
'Bonjour Fañch !, Bonjour Gwenola !'
Léon (Cléder), Fave (1998:121)