Différences entre les versions de « H. Gaudart (04/2016b) »

De Arbres
(47 versions intermédiaires par le même utilisateur non affichées)
Ligne 19 : Ligne 19 :
| (1) || Chiou ||'zo bet galvet ||{ an dud / an nin }||c'hwec'h gwech ||gant 'n arme.
| (1) || Chiou ||'zo bet galvet ||{ an dud / an nin }||c'hwec'h gwech ||gant 'n arme.
|-
|-
| || [[hiriv|aujourd'hui]] ||[[zo|est]] [[bet|été]] appelé ||[[art|le]] gens / IMP ||  [[numéraux cardinaux|six]] fois|| [[gant|avec]] [[art|le]] armée
| || [[hiriv|aujourd'hui]] ||[[zo|est]] [[bet|été]] appelé ||[[art|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tud|gens]] / [[IMP]] ||  [[numéraux cardinaux|six]] fois|| [[gant|avec]] [[art|le]] armée
|-
|-
| ||colspan="4" | 'Aujourd'hui, on a été appelé six fois par l'armée.'  
| ||colspan="4" | 'Aujourd'hui, on a été appelé six fois par l'armée.'  
Ligne 27 : Ligne 27 :




En (2), l'interprétation présice de la phrase, dans ses différentes lectures ([[portée]]?) n'est pas claire. L'ordre préféré est nettement avec le participe passif avant son patient sujet.


 
{| class="prettytable"
>> L'interprétation de la phrase, dans ses différentes lectures n'est pas claire. L'ordre préféré est avec le participe passif avant son patient sujet.
| (2) || Chiou ||'zo bet ||(<u>an dud</u>)||galvet ||(<u>an dud</u>)||c'hwec'h gwech ||gant 'n arme.
|-
| || [[hiriv|aujourd'hui]] ||[[zo|est]] [[bet|été]]||[[art|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tud|gens]]|| appelé ||[[art|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tud|gens]] ||  [[numéraux cardinaux|six]] fois|| [[gant|avec]] [[art|le]] armée
|-
| ||colspan="4" | 'Aujourd'hui, on a été appelé six fois par l'armée.'
|-
| ||||||colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}




Ligne 49 : Ligne 58 :
| (4) || Boued mor || 'zo bet debet ||gant anin.
| (4) || Boued mor || 'zo bet debet ||gant anin.
|-
|-
| || nourriture mer||[[zo|est]] [[bet|été]] mangé || [[gant|avec]] IMP
| || [[boued|nourriture]] mer||[[zo|est]] [[bet|été]] [[debriñ|mangé]] || [[gant|avec]] [[IMP]]
|-
|-
| ||colspan="4" | 'On a mangé des fruits de mer ici.' ||||||''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
| ||colspan="4" | 'On a mangé des fruits de mer ici.' ||||||''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
Ligne 69 : Ligne 78 :
| (1) || Anmañ ||n'em gar ||{ an dud / [[*]] anin }|| an eil egile.
| (1) || Anmañ ||n'em gar ||{ an dud / [[*]] anin }|| an eil egile.
|-
|-
| || [[Amañ|ici]]|| [[en em|se]]<sup>[[1]]</sup> aime || [[art|le]] gens / * IMP || [[art|le]] [[eil|second]] [[egile|autre]]
| || [[Amañ|ici]]|| [[en em|se]]<sup>[[1]]</sup> aime || [[art|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tud|gens]] / * [[IMP]] || [[art|le]] [[eil|second]] [[egile|autre]]
|-
|-
| ||colspan="4" | 'Ici on s'aime les uns les autres.' ||||||''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
| ||colspan="4" | 'Ici on s'aime les uns les autres.' ||||||''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
Ligne 78 : Ligne 87 :
| (1) || Anmañ, ||n'em salud ||{ an dud / [[*]] anin }|| an eil ar-lerc'h egile.
| (1) || Anmañ, ||n'em salud ||{ an dud / [[*]] anin }|| an eil ar-lerc'h egile.
|-
|-
| || [[Amañ|ici]]|| [[en em|se]]<sup>[[1]]</sup> salue || [[art|le]] gens / * IMP || [[art|le]] [[eil|second]] [[war-lerc'h|après]] [[egile|autre]]
| || [[Amañ|ici]]|| [[en em|se]]<sup>[[1]]</sup> salue || [[art|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tud|gens]] / * [[IMP]] || [[art|le]] [[eil|second]] [[war-lerc'h|après]] [[egile|autre]]
|-
|-
| ||colspan="4" | 'Ici on se salue les uns après les autres.' ||||||''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
| ||colspan="4" | 'Ici on se salue les uns après les autres.' ||||||''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
Ligne 99 : Ligne 108 :
| (4) || laret 'zo bet din ||(#gantoñ, [[*]] gant anin)|| ar lerc'h ar sinatur ||ne oa ket bet plijet ||al levr (#doñ, [[*]] d'anin).
| (4) || laret 'zo bet din ||(#gantoñ, [[*]] gant anin)|| ar lerc'h ar sinatur ||ne oa ket bet plijet ||al levr (#doñ, [[*]] d'anin).
|-
|-
| || [[lavarout|dit]] [[zo|est]] [[bet|été]] [[da|à]].[[pronom incorporé|moi]] ||[[gant|avec]].[[pronom incorporé|lui]] avec IMP|| [[war-lerc'h|après]] [[art|le]] dédicace ||[[ne]] [[COP|était]] [[ket|pas]] [[bet|été]] [[plijout|plu]] || [[art|le]] livre [[da|à]].[[pronom incorporé|lui]], à IMP
| || [[lavarout|dit]] [[zo|est]] [[bet|été]] [[da|à]].[[pronom incorporé|moi]] ||[[gant|avec]].[[pronom incorporé|lui]] avec IMP|| [[war-lerc'h|après]] [[art|le]] dédicace ||[[ne]] [[COP|était]] [[ket|pas]] [[bet|été]] [[plijout|plu]] || [[art|le]] [[levr|livre]] [[da|à]].[[pronom incorporé|lui]], à IMP
|-
|-
| ||colspan="4" | 'On m'a dit après la dédicace qu'on n'avait pas apprécié le livre.'  
| ||colspan="4" | 'On m'a dit après la dédicace qu'on n'avait pas apprécié le livre.'  
Ligne 110 : Ligne 119 :
| (4) || [[*]] || anin noa || laret din || ar lerc'h ar sinatur ||ne oa ket bet plijet || al levr doñ.
| (4) || [[*]] || anin noa || laret din || ar lerc'h ar sinatur ||ne oa ket bet plijet || al levr doñ.
|-
|-
| || ||IMP [[kaout|avait]] ||[[lavarout|dit]] [[da|à]].[[pronom incorporé|moi]] || [[war-lerc'h|après]] [[art|le]] dédicace ||[[ne]] [[COP|était]] [[ket|pas]] [[bet|été]] [[plijout|plu]] || [[art|le]] livre [[da|à]].[[pronom incorporé|lui]]
| || ||IMP [[kaout|avait]] ||[[lavarout|dit]] [[da|à]].[[pronom incorporé|moi]] || [[war-lerc'h|après]] [[art|le]] dédicace ||[[ne]] [[COP|était]] [[ket|pas]] [[bet|été]] [[plijout|plu]] || [[art|le]] [[levr|livre]] [[da|à]].[[pronom incorporé|lui]]
|-
|-
| ||colspan="4" | 'On m'a dit après la dédicace qu'on n'avait pas apprécié le livre.'  
| ||colspan="4" | 'On m'a dit après la dédicace qu'on n'avait pas apprécié le livre.'  
Ligne 118 : Ligne 127 :




La traduction de la phrase en anaphore "donkey" est refusée avec le pronom ''anin'', au profit d'un passif.
La traduction de la phrase en "anaphore donkey" est refusée avec le pronom ''anin'', au profit d'un passif.
 
 
{| class="prettytable"
| (1) || [[*]] ||Benn ||'pren anin ||un azen ...
|-
| || ||[[a-benn|quand]] ([[R]])|| achète  IMP|| [[art|un]] âne
|-
| ||colspan="4" | 'Quand on achète un âne ...'
|-
| ||||||colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


'Quand on achète un âne on s'en occupe, sacrebleu!'


Benn 'vez prenet un azen e vez dav gober war e dro, mallestoupen!
{| class="prettytable"
| (2) || Benn ||'vez prenet ||un azen ||e vez dav gober|| war e dro, ||mallestoupen!
|-
| || [[a-benn|quand]] ([[R]])||[[vez|est]] acheté || [[art|un]] âne || [[R]]<sup>[[4]]</sup> [[vez|est]] [[dav|obligé]] [[ober|faire]]  ||  [[war|sur]] [[POSS|son]]<sup>[[1]]</sup> tour || [[mallestoupen|sacrebleu]]
|-
| ||colspan="4" | 'Quand on achète un âne on s'en occupe, sacrebleu!'
|-
| ||||||colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


[[*]] Benn 'pren anin un azen ...


=== ordres T2 en enchâssées ===
=== ordres T2 en enchâssées ===


==== conditionnelles ====


'Je serai contente que vous veniez à la fête.'
'Je serais contente que vous veniez à la fête.'


Kontant ' vefen ma teufec'h d'ar fest.
Kontant ' vefen ma teufec'h d'ar fest.


Kontant ' vefen ma teufe Yann d'ar fest.
 
{| class="prettytable"
| (1) || Kontant ||' vefen || ma teufe ||Yann ||d'ar fest.
|-
| ||contente  ([[R]])|| [[COP|serais]] ||[[ma|si]] [[dont|viendrait]]|| Yann|| [[da|à]]'[[art|le]] fête
|-
| ||colspan="4" | 'Je serais contente que Yann vienne à la fête.'
|-
| ||||||||||colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}
 
 


[[*]] Kontant ' vefen ma Yann teufe d'ar fest.
[[*]] Kontant ' vefen ma Yann teufe d'ar fest.
Ligne 144 : Ligne 182 :




Farsusoc'h ' vez 'benn teu Yann d'ar fest.<<<
'Si je m'aperçois que le litre (de vin) est mis sur notre compte...'
 
Ma welan eo bet lakaet ar voutailhad gwin war ar c'hon dom-ni.
 
 
[[*]] ma ar voutailhad gwin welan eo bet lakaet war ar c'hon dom-ni.
 
[[*]] ma welan lakaet eo bet ar voutailhad gwin war ar c'hon dom-ni.
 
[[*]] ma welan // war ar c'hon dom-ni // zo bet lakaet ar voutailhad gwin.  
 
 


'C'est plus drôle quand Yann vient à la fête.'
==== temporelles ====
 
 
{| class="prettytable"
| (1) || Farsusoc'h '|| vez ||'benn || teu Yann ||d'ar fest.<<<
|-
| ||drôle.[[-oc'h|plus]] ([[R]])|| [[vez|est]] ||[[a-benn|quand]] ([[R]])|| [[dont|vient]] Yann|| [[da|à]]'[[art|le]] fête
|-
| ||colspan="4" | 'C'est plus drôle quand Yann vient à la fête.'
|-
| ||||||colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}




Ligne 152 : Ligne 212 :


'Quand Yann vient à la fête, il est plus drôle.'
'Quand Yann vient à la fête, il est plus drôle.'


[[*]] Farsusoc'h ' vez 'benn Yann teu d'ar fest.
[[*]] Farsusoc'h ' vez 'benn Yann teu d'ar fest.
Ligne 164 : Ligne 225 :




'Ce qui est incontestable, c'est que le chat noir a pour office de découvrir les cachettes.'  
==== complétives et parataxe ====
 
 
{| class="prettytable"
| (1) || An dra ||'zo sur e vez ||labour ar c'hazh ||kavout an toulloù kuzh.<<
|-
| ||[[art|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tra|chose]] ([[R]])|| [[zo|est]] sur  [[R]] [[vez|est]] ||travail [[art|le]] <sup>[[5]]</sup>[[kazh|chat]] ||[[kavout|trouver]] [[art|le]]  trous caché
|-
| ||colspan="4" | 'Ce qui est incontestable, c'est que le chat noir a pour office de découvrir les cachettes.'  
|-
| ||||||colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}
 
 
Les ordres alternatifs requièrent une rupture prosodique.


An dra 'zo sur e vez labour ar c'hazh kavout an toulloù kuzh.<<


An dra 'zo sur // ar c'hazh // e vez e labour kavout an toulloù kuzh.
An dra 'zo sur // ar c'hazh // e vez e labour kavout an toulloù kuzh.
Ligne 177 : Ligne 251 :




Goût ' ran mod/giz ' kustum ar c'hazh du da gavout toulloù kuzh.


Goût ' ran mod 'vez kavet toulloù kuzh gant ar c'hazh du.
{| class="prettytable"
| (1) || Goût '|| ran mod/giz '|| kustum ar c'hazh du ||da gavout toulloù kuzh.
|-
| ||[[gouzout|savoir]] ([[R]])|| [[ober|fais]] comment  ([[COP|est]])|| coutumier [[art|le]]<sup>[[5]]</sup> chat noir || [[da|de]]<sup>[[1]]</sup> [[kavout|trouver]] trous caché
|-
| ||colspan="4" | 'Je sais comment le chat noir a l'habitude de trouver des cachettes.'
|-
| ||||||colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}
 


'Je sais comment...'
{| class="prettytable"
| (1) || Goût '|| ran mod '|| vez kavet ||toulloù kuzh ||gant ar c'hazh du.
|-
| ||[[gouzout|savoir]] ([[R]])|| [[ober|fais]] comment  ([[R]])||| [[vez|est]] [[kavout|trouvé]]|| trous caché || [[gant|avec]] [[art|le]]<sup>[[5]]</sup> chat noir
|-
| ||colspan="4" | 'Je sais comment le chat noir a l'habitude de trouver des cachettes.'
|-
| ||||||colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}




Ligne 189 : Ligne 279 :




'Si je m'aperçois que le litre (de vin) est mis sur notre compte...'
{| class="prettytable"
| (3) || Djwelet ' ||rit mod ||en em gav ||an dud ||asames.
|-
| ||[[gwelout|voir]] ([[R]])|| [[ober|fais]] comment  ([[R]])||| [[en em|se]]<sup>[[1]]</sup> [[kavout|trouve]]||  [[art|le]] <sup>[[1]]</sup>[[tud|gens]] ||[[asambles|ensemble]]
|-
| ||colspan="4" | 'Vous voyez comment les gens se retrouvent.'|||| ''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}
 
 
[[*]] Djwelet ' rit mod/giz an dud en em gav asames.


Ma welan eo bet lakaet ar voutailhad gwin war ar c'hon dom-ni.  
[[*]] Djwelet ' rit mod/giz asames en em gav an dud.




[[*]] ma ar voutailhad gwin welan eo bet lakaet war ar c'hon dom-ni.


[[*]] ma welan lakaet eo bet ar voutailhad gwin war ar c'hon dom-ni.  
{| class="prettytable"
| (3) ||Hennezh|| en em gav.
|-
| ||[[DEM|celui.ci]]|| [[en em|se]]<sup>[[1]]</sup> [[kavout|trouve]]
|-
| ||colspan="4" | 'Il se trouve supérieur.'|||| ''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


[[*]] ma welan // war ar c'hon dom-ni // zo bet lakaet ar voutailhad gwin.


{| class="prettytable"
| (3) ||Hag || e lar-eoñ ||eo bet diaouled ar vugale dom-ni.<<
|-
| ||[[&|et]] || [[R]]<sup>[[4]]</sup> [[lavarout|dit]]-[[écho|3SG]] || [[COP|est]] [[bet|été]] diables [[art|le]] enfants [[da|à]].[[pronom incorporé|nous]].[[écho|nous]]
|-
| ||colspan="4" | 'Et il dit que nos enfants ont été des diables'|||| ''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


Djwelet ' rit mod en em gav an dud asames.


'Vous voyez comment les gens se retrouvent.'
: Hag e lar-eoñ // ar vugale dom-ni zo bet diaouled.
: [[*]] Hag e lar-eoñ diaouled eo bet ar vugale dom-ni.


[[*]] Djwelet ' rit mod/giz an dud en em gav asames.


[[*]] Djwelet ' rit mod/giz asames en em gav an dud.
{| class="prettytable"
| (3) ||C'hwi ||laro doñ ||e pasein ||da beo diwetoc'h.
|-
| ||[[pfi|vous]] || [[lavarout|dira]] [[da|à]].[[pronom incorporé|lui]] || [[R]] passerai || [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> [[paieañ|payer]] [[diwezhat|tard]].[[-oc'h|plus]]
|-
| ||colspan="4" | 'Tu lui diras que je passerai payer plus tard.'|||| ''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}




Hennezh en em gav.


'Il se trouve supérieur.'
[[*]] C'hwi laro doñ da beo e pasein diwetoc'h.


[[*]] C'hwi laro doñ e pasein diwetoc'h da beo.


Hag e lar-eoñ eo bet diaouled ar vugale dom-ni.<<


'Et il dit que nos enfants ont été des diables'
{| class="prettytable"
| (3) ||C'hwi ||laro doñ ||([[*]] da beo) || e pasein ||(da beo) ||diwetoc'h ||([[*]] da beo).
|-
| ||[[pfi|vous]] || [[lavarout|dira]] [[da|à]].[[pronom incorporé|lui]] ||[[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> [[paieañ|payer]]|| [[R]]<sup>[[4]]</sup> [[paseal|passerai]] || [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> [[paieañ|payer]] || [[diwezhat|tard]].[[-oc'h|plus]]||[[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> [[paieañ|payer]]
|-
| ||colspan="4" | 'Tu lui diras que je passerai payer plus tard.'
|-
| ||||||||colspan="4" | ''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


[[*]] Hag e lar-eoñ diaouled eo bet ar vugale dom-ni.


Hag e lar-eoñ // ar vugale dom-ni zo bet diaouled.
C'hwi laro doñ diwetoc'h e pasein da beo. (mais changement de sens : 'Tu lui diras plus tard...')


==== ''la(r)'' ====


Soñj ' ran 'mañ chomet ar vicherourien da gousket.<<
Soñj ' ran 'mañ chomet ar vicherourien da gousket.<<
Ligne 229 : Ligne 351 :




Soñj ' ran lar 'mañ chomet ar vicherourien da gousket.
{| class="prettytable"
| (3) ||Soñj '|| ran lar ||'mañ chomet ||ar vicherourien ||da gousket.
|-
| ||[[Soñjal|penser]] ([[R]]) || [[ober|fais]] [[la(r)|que]] || [[eman|est]] [[chom|resté]] ||[[art|le]]<sup>[[1]]</sup> ouvriers|| [[da|à]]<sup>[[1]]</sup> dormir
|-
| ||colspan="4" | 'Je pense que les ouvriers sont restés dormir.'|||| ''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


[[*]] Soñj ' ran lar chomet 'mañ ar vicherourien da gousket.


[[*]] Soñj ' ran lar ar vicherourien 'oa chomet da gousket.
: [[*]] Soñj ' ran lar chomet 'mañ ar vicherourien da gousket.
: [[*]] Soñj ' ran lar ar vicherourien 'oa chomet da gousket.




Ya, me oar mat lar 'ra 'r vuoh wenn kalz laezh.
En cornouaillais de l'Est, l'ordre ''lar''-VSO ne semble pas avoir d'alternatives.


'Oui, je sais bien qu'une vache blanche donne beaucoup de lait.'


Ya, me oar mat lar 'ra 'r vuoh wenn kalz laezh.
{| class="prettytable"
 
| (3) ||Ya, ||me oar mat ||lar || ([[*]] 'r vuoh wenn)||' ra ('r vuoh wenn) ||kalz laezh.
[[*]] Ya, me oar mat lar 'r vuoh wenn 'ra kalz laezh.
|-
| ||[[ya|oui]] ||[[pfi|moi]] [[gouzout|sais]] [[mat|bien]] || [[la(r)|que]] || [[art|le]]<sup>[[1]]</sup> [[buoc'h|vache]] <sup>[[1]]</sup>blanche||([[R]]) [[ober|fait]] [[art|le]]<sup>[[1]]</sup> [[buoc'h|vache]] <sup>[[1]]</sup>blanche|| [[kalz|beaucoup]] [[laezh|lait]]
|-
| ||colspan="4" | 'Oui, je sais bien qu'une vache blanche donne beaucoup de lait.'|||| ''Scaër/Bannalec'', [[H. Gaudart (04/2016b)]]
|}


C'hwi laro doñ e pasein da beo diwetoc'h.
: [[*]] Ya, me oar mat lar 'r vuoh wenn 'ra kalz laezh.
: kalz ([[*]] a) laezh


'Tu lui diras que je passerai payer plus tard.'
=== particules Q ===
 
[[*]] C'hwi laro doñ da beo e pasein diwetoc'h.
 
[[*]] C'hwi laro doñ e pasein diwetoc'h da beo.
 
C'hwi laro doñ diwetoc'h e pasein da beo. (mais changement de sens : 'Tu lui diras plus tard...')




Ligne 272 : Ligne 398 :


'Reviendra-t-il?'
'Reviendra-t-il?'
{| class="prettytable"
| (2) || ||([[*]] Daoust) || ha ||dont ' ||raio adarre?
|-
| || || [[daoust|Q]] ||[[ha(g)|et/que]]  || [[dont|venir]] ([[R]]<sup>[[1]]</sup>) ||[[ober|fera]] [[adarre|encore]]?
|-
|| ||[[*]] ||((Daoust)|| hag|||(-eñ)) e|| teuio adarre?
|-
| || || [[daoust|Q]] ||[[ha(g)|et/que]]  || expl ([[R]]<sup>[[4]]</sup>) ||[[dont|viendra]] [[adarre|encore]]?
|-
| ||colspan="4" | 'Reviendra-t-il?'|||| ''Scaër/Bannalec'', [[H. Gaudart (04/2016b)]]
|}




Ligne 287 : Ligne 426 :


'Êtes-vous malade?'  
'Êtes-vous malade?'  
   
 
 
{| class="prettytable"
| (2) ||Kloñ (m)oc'h? ||/ ||[[*]] || (hag|||(-eñ)) || oc'h kloñ?
|-
| || malade  [[COP|êtes]]  ||/||||[[ha(g)|et/que]]  || expl ||[[COP|êtes]] malade?
|-
| ||colspan="4" | 'Êtes-vous malade?'|||| ''Scaër/Bannalec'', [[H. Gaudart (04/2016b)]]
|}
 
 
=== particule Q enchâssée ===
 


N'uion ket ma neus lennet al levr.
N'uion ket ma neus lennet al levr.
Ligne 301 : Ligne 452 :
'Je ne sais pas s'il a lu le livre.'
'Je ne sais pas s'il a lu le livre.'


{| class="prettytable"
| (5) ||  N'uion ket|| '''ma''' /[[*]] hag(-eñ)||neus lennet|| al levr.
|-
| || [[ne]]'[[gouzout|sais]] [[ket]]||  [[ma|si]] || [[kaout|a]] [[lenn|lu]] ||[[art|le]] [[levr|livre]]
|-
| || colspan="4" | 'Je ne sais pas si il a lu le livre.'||||||''Scaër/Bannalec'', [[H. Gaudart (04/2016b)]]
|}
{| class="prettytable"
| (5) ||  N'uion ket|| '''ma''' ([[*]] lennet)||neus (lennet)|| al levr.
|-
| || [[ne]]'[[gouzout|sais]] [[ket]]||  [[ma|si]] [[lenn|lu]] || [[kaout|a]] [[lenn|lu]] ||[[art|le]] [[levr|livre]]
|-
| || colspan="4" | 'Je ne sais pas si il a lu le livre.'||||||''Scaër/Bannalec'', [[H. Gaudart (04/2016b)]]
|}
  En particule Q enchâssée, ''hag'' est rejeté. Seul ''ma'' suivi du verbe passe.
==== ''bez '' ====


''Bez 'zo'' mais jamais ''Bez zeus''
''Bez 'zo'' mais jamais ''Bez zeus''


[[*]] Bez e labouran./ [[*]]  Bez em eus ur velo.
[[*]] Bez e labouran./ [[*]]  Bez em eus ur velo.
==== particule Q ====




N'uion ket (la) ma teuio.<<
N'uion ket (la) ma teuio.<<


N'uion ket la bout a deuio/e teuio.
???N'uion ket la bout a deuio/e teuio. (à vérifier)


[[*]] N'uion ket la dont a raio.
[[*]] N'uion ket la dont a raio.
Ligne 318 : Ligne 495 :


'Je ne sais pas s'il viendra.'
'Je ne sais pas s'il viendra.'
{| class="prettytable"
| (5) ||  N'uion ket|| '''(la) ma''' ||teuio.
|-
| || [[ne]]'[[gouzout|sais]] [[ket]]|| (que)  [[ma|si]]<sup>[[4]]</sup> || [[dont|viendra]]
|-
| || colspan="4" | 'Je ne sais pas s'il viendra.'||||||''Scaër/Bannalec'', [[H. Gaudart (04/2016b)]]
|}




Ligne 331 : Ligne 518 :




Dont 'ra espec'h da glask bedoù ganin.
{| class="prettytable"
| (6) ||  Kit da wel ||ma || ([[*]] chiou)||'ma digouet|| ho preur.
|-
| || [[mont|allez]] [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> [[gwelout|voir]]|| [[ma|si]]<sup>[[4]]</sup> || [[hiziv|aujourd'hui]]||  [[eman|est]] [[degouezhout|arrivé]]|| [[POSS|votre]]<sup>[[3]]</sup> [[breur|frère]]
|-
| || colspan="4" | 'Allez voir si votre frère est venu (aujourd'hui).'||||||''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}
 
 
==== adverbe orienté vers le sujet ====
 
 
{| class="prettytable"
| (6) ||  Dont '||ra espec'h ||da glask ||bedoù ganin.
|-
| || [[dont|vient]] ([[R]])|| [[ober|fait]] [[espress|exprès]] || [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> [[klask|chercher]]|| mondes [[gant|avec]].[[pronom incorporé|moi]]
|-
| || colspan="4" | 'Il vient me chercher des crosses exprès.'||||||''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


Dont 'ra Matao // espec'h // da glask bedoù ganin.


Dont 'ra // espec'h // Matao da glask bedoù ganin.
Un contexte de cours d'école facilite des prosodies outrées qui autorisent des ordres de mot différents.


: Dont 'ra Matao // espec'h // da glask bedoù ganin.
: Dont 'ra // espec'h // Matao da glask bedoù ganin.


'Le gouvernement fait exprès de réduire les aides.'


Espec'h 'ra ar goarnamant da reiñ nebeutoc'h (zikourioù) (d'anin).
{| class="prettytable"
| (1) ||  '''Espec'h''' '||ra ar goarnamant ||da ||reiñ nebeutoc'h ||(zikourioù)|| (d'anin).
|-
| || exprès ([[R]])|| [[ober|fait]] [[art|le]] gouvernement|| [[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> ||donner [[nebeut|peu]].[[-oc'h|plus]] ([[a|de]]<sup>[[1]]</sup>) || aides || [[da|à]]'[[IMP]]
|-
| || colspan="4" | 'Le gouvernement fait exprès de réduire les aides.'||||||''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


==== relative ====


'Il fut un temps où j'allais tous les jours au travail à vélo.'
'Il fut un temps où j'allais tous les jours au travail à vélo.'
Ligne 359 : Ligne 571 :
[[*]] Bez 'zo bet 'n amzer me 'yée bemdez ar ma belo d'al labour.
[[*]] Bez 'zo bet 'n amzer me 'yée bemdez ar ma belo d'al labour.


==== complétive épistémique ====




Ligne 381 : Ligne 595 :


[[*]] N'em eus ket soñj ma ar chi oa bihan.
[[*]] N'em eus ket soñj ma ar chi oa bihan.
==== ''kar'' ====




Ligne 397 : Ligne 614 :
[[*]] Ne larit ket gaou ka ' ouzon ar wirionez
[[*]] Ne larit ket gaou ka ' ouzon ar wirionez


==== V doubling ====


[[*]] gout a ouzon
[[*]] gout a ouzon




[[*]] Nompas lar geier ka me 'oar ar wirionez.
==== ''nompas'' ====


Pas lar geier ka me 'oar ar wirionez.
''[[Nompas]]'' est connu, mais rejeté en (6):




{| class="prettytable"
| (6) ||  Pas / [[*]] Nompas || lar geier ||ka me 'oar || ar wirionez.
|-
| || pas / [[*]] ne.pas || [[lavarout|dire]] mensonges ||[[kar|car]] [[pfi|moi]] [[gouzout|sais]]|| [[art|le]]<sup>[[1]]</sup> vérité
|-
| || colspan="4" | 'Ne mentez pas car je connais la vérité.'||||||''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}
==== ''kar'', ''pugur'' ====
{| class="prettytable"
| (1) ||  Ka kred start ||' ra din ||'brom ||emañ-eoñ || a sell ouzh ma c'hoenn.
|-
| || [[kar|car]] [[kredin|croire]] ferme ||([[R]]) [[ober|fait]] [[da|à]].[[pronom incorporé|moi]] ||[[breman|maintenant]]|| [[COP|est]]-[[pfi|lui]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[sellout|regarde]] [[ouzh|à]] [[POSS|mon]]<sup>[[2]]</sup> crème
|-
| || colspan="4" | 'Car je crois fermement maintenant que c'est lui qui en a après ma crème.'
|-
| |||||||| colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


Ka kred start ' ra din 'brom emañ-eoñ a sell ouzh ma c'hoenn.


'Car je crois fermement maintenant que c'est lui qui en a après ma crème.'
Le [[focus]] imposé sur le [[pronom]] ne le rend pas licite devant le verbe ''[[emañ]]''.


[[*]] Ka kred start ' ra din 'brom eoñ eo a sell ouzh ma c'hoenn.
[[*]] Ka kred start ' ra din 'brom eoñ eo a sell ouzh ma c'hoenn.


::: ([[*]] Rak) koenn Scaer, Dienn e Bannalec


::: ([[*]] Rak), ''koenn'' est le nom à Scaer, ''dienn'' à Bannalec


'Nous sommes allés nous baigner car il faisait chaud.',


Ni zo bet da ninyal ka ' oa tomm ar mor.  
{| class="prettytable"
| (1) ||  Ni zo bet ||da ninyal || ka || (tomm) ||' oa ||(tomm) || ar mor.  
|-
| || [[pfi|nous]] [[zo|est]] [[bet|été]] ||[[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> [[neuial|nager]] || [[kar|car]] ||[[tomm|chaud]] || [[COP|était]] || [[tomm|chaud]] || [[art|le]] mer 
|-
| || colspan="4" | 'Nous sommes allés nous baigner car la mer était chaude.'
|-
| |||||||| colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


Ni zo bet da ninyal ka tomm ' oa ar mor.


Ni zo bet da ninyal pegur ' oa tomm ar mor. <<
Avec ''[[peogwir|pegur]]'', une préférence est notée pour l'ordre à verbe initial, mais une pause prosodique rend l'alternative possible.


Ni zo bet da ninyal pegur// tomm // ' oa ar mor.
 
{| class="prettytable"
| (1) ||  Ni zo bet ||da ninyal || pegur || (// tomm //) ||' oa ||(tomm) || ar mor.  
|-
| || [[pfi|nous]] [[zo|est]] [[bet|été]] ||[[da|pour]]<sup>[[1]]</sup> [[neuial|nager]] || [[peogwir|car]] || [[tomm|chaud]] || [[COP|était]] || [[tomm|chaud]] || [[art|le]] mer 
|-
| || colspan="4" | 'Nous sommes allés nous baigner car la mer était chaude.'
|-
| |||||||| colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}




Ligne 431 : Ligne 685 :
[[*]] parskan er ger e yoa bihanoc'h evidon.
[[*]] parskan er ger e yoa bihanoc'h evidon.


pegur e oa bihanoc'h widim 'ba ger.


{| class="prettytable"
| (1) ||  pegur ||e oa ||bihanoc'h widin|| 'ba ||ger.
|-
| || [[peogwir|car]]|| [[R]] [[COP|était]] || [[bihan|petit]].[[-oc'h|plus]] [[evit|que]].[[pronom incorporé|moi]]|| [[e-barzh|dans]] ([[art|le]]) || <sup>[[1]]</sup>[[ker|foyer]] 
|-
| || colspan="4" | 'Parce qu'à la maison il y a avait des plus petits que moi...'
|-
| |||||||| colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


'J'achèterai la robe, mais tu la mettras.'


Me a breno ar sae, met hwi a lako anehi.
{| class="prettytable"
| (1) ||  Gall enefe ||espern ||pugur ||e c'houneze mat.
|-
| || [[gallout|pu]] [[kaout|aurait]]||épargner || [[peogwir|car]]|| [[R]]<sup>[[4]]</sup> gagnait [[mat|bien]]
|-
| || colspan="4" | 'Il aurait pu économiser car il gagnait bien.'
|-
| |||||||| colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


==== ''met'' ====


'Eux (au moins), ils viennent souvent.'
'J'achèterai la robe, mais tu la mettras.'


Ie (da nebeutañ), a zeu alies
Me a breno ar sae, met hwi a lako anehi.




'On le fait souvent avec du poulet, mais on peut aussi le faire avec du poisson.'
==== ''autres'' ====


Graet 'vez alies gant kig-yar, met gall ' vez bout graet ivez gant pesk.
(gallet)


{| class="prettytable"
| (1)|| Ie ||(da nebeutañ),|| a zeu ||alies.
|-
| || [[pfi|eux]]|| [[da|à]] [[nebeut|peu]].[[-añ|le.plus]] || [[R]]<sup>[[1]]</sup> [[dont|vient]] ||[[alies|souvent]]
|-
|  ||colspan="4" | 'Eux (au moins), ils viennent souvent.'||||||''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


Gall enefe espern pugur e c'houneze mat.


'Il aurait pu économiser car il gagnait bien.'
{| class="prettytable"
| (3)|| Graet 'vez alies || gant kig-yar, || met gall '|| vez bout graet|| ivez gant pesk. ||(gallet)
|-
| || [[ober|fait]] [[vez|est]] [[alies|souvent]] || [[gant|avec]] viande poulet || [[met|mais]] [[gallout|pu]] ([[R]])|| [[vez|est]] [[bout|être]] [[ober|fait]] ||[[ivez|aussi]] [[gant|avec]] poisson
|-
|  ||colspan="4" | 'On le fait souvent avec du poulet, mais on peut aussi le faire avec du poisson.'
|-
|  ||||colspan="4" |''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}




Ne galfec'h ket chom aze memes (la) ma vefec'h kourachus. ([-mut] revendiqué sur ''ne galfec'h'')
{| class="prettytable"
 
| (1) ||  Ne galfec'h ket ||chom aze ||memes (la) ma ||vefec'h kourachus.||([mut] revendiqué sur ''ne galfec'h'')
'Tu n'y resterais pas, même si tu étais courageux.'
|-
| || [[ne]] [[gallout|pourriez]] [[ket|pas]] || [[chom|rester]] [[aze|ici]] || [[memes|même]] ([[la(r)|que]]) [[ma|si]]<sup>[[4]]</sup> ||[[vez|seriez]] courageux
|-
| || colspan="4" | 'Tu n'y resterais pas, même si tu étais courageux.'||||||''Scaër/Bannalec'', H. Gaudart (04/2016b)
|}


== Remerciements ==
== Remerciements ==
Ligne 465 : Ligne 751 :


[[Category:élicitations|Categories]]
[[Category:élicitations|Categories]]
[[Category:cornouaillais|Categories]]

Version du 12 septembre 2019 à 12:14

Données

impersonnel an nen

'La mobilisation générale est déclarée depuis hier. Aujourd'hui déjà, on a été appelé six fois par l'armée.'

Bez zo bet ar mobilisasion. Chiou 'zo bet galvet an dud c'hwec'h gwech gant 'n arme.<

Bez zo bet ar mobilisasion. Chiou 'zo bet an dud galvet c'hwec'h gwech gant 'n arme.

Bez zo bet ar mobilisasion. Chiou 'zo bet galvet an nin c'hwec'h gwech gant 'n arme.<

Bez zo bet ar mobilisasion. Chiou 'zo bet an nin galvet c'hwec'h gwech gant 'n arme.


(1) Chiou 'zo bet galvet { an dud / an nin } c'hwec'h gwech gant 'n arme.
aujourd'hui est été appelé le 1gens / IMP six fois avec le armée
'Aujourd'hui, on a été appelé six fois par l'armée.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


En (2), l'interprétation présice de la phrase, dans ses différentes lectures (portée?) n'est pas claire. L'ordre préféré est nettement avec le participe passif avant son patient sujet.


(2) Chiou 'zo bet (an dud) galvet (an dud) c'hwec'h gwech gant 'n arme.
aujourd'hui est été le 1gens appelé le 1gens six fois avec le armée
'Aujourd'hui, on a été appelé six fois par l'armée.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


(1) Ne oar ket anin / Ne oar ket an din.
ne sait pas on / ne sait pas le homme
'On ne sait pas.' / 'L'homme ne sait pas.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


CONTEXTE Sherlock Holmes: Anmañ 'zo bet debet boued mor./ Boued mor 'zo bet debet gant anin.


(4) Boued mor 'zo bet debet gant anin.
nourriture mer est été mangé avec IMP
'On a mangé des fruits de mer ici.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


CONTEXTE Sherlock Holmes:

(4) # 'N din neus bet debet boued mor.
IMP a été mangé nourriture mer
'On a mangé des fruits de mer ici.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


(1) Anmañ n'em gar { an dud / * anin } an eil egile.
ici se1 aime le 1gens / * IMP le second autre
'Ici on s'aime les uns les autres.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


(1) Anmañ, n'em salud { an dud / * anin } an eil ar-lerc'h egile.
ici se1 salue le 1gens / * IMP le second après autre
'Ici on se salue les uns après les autres.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


'(Je ne veux pas dire qui mais) on m'a dit après la dédicace qu'on n'avait pas apprécié le livre.'

(Ne faot ket din lar piv met) laret 'zo bet din (#gantoñ) ar lerc'h ar sinatur ne oa ket bet plijet al levr (#doñ).

* (ne faot ket din lar piv met) laret 'zo bet din gant anin ar lerc'h ar sinatur ne oa ket bet plijet al levr d'anin.

* (ne faot ket din lar piv met) anin noa laret din ar lerc'h ar sinatur ne oa ket bet plijet al levr doñ.


CONTEXTE: "Je ne veux pas dire qui (pour ne pas faire d'histoires), mais..." ISTOR: "Ne faot ket din lar piv met..."

(4) laret 'zo bet din (#gantoñ, * gant anin) ar lerc'h ar sinatur ne oa ket bet plijet al levr (#doñ, * d'anin).
dit est été à.moi avec.lui avec IMP après le dédicace ne était pas été plu le livre à.lui, à IMP
'On m'a dit après la dédicace qu'on n'avait pas apprécié le livre.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


(4) * anin noa laret din ar lerc'h ar sinatur ne oa ket bet plijet al levr doñ.
IMP avait dit à.moi après le dédicace ne était pas été plu le livre à.lui
'On m'a dit après la dédicace qu'on n'avait pas apprécié le livre.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


La traduction de la phrase en "anaphore donkey" est refusée avec le pronom anin, au profit d'un passif.


(1) * Benn 'pren anin un azen ...
quand (R) achète IMP un âne
'Quand on achète un âne ...'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


(2) Benn 'vez prenet un azen e vez dav gober war e dro, mallestoupen!
quand (R) est acheté un âne R4 est obligé faire sur son1 tour sacrebleu
'Quand on achète un âne on s'en occupe, sacrebleu!'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


ordres T2 en enchâssées

conditionnelles

'Je serais contente que vous veniez à la fête.'

Kontant ' vefen ma teufec'h d'ar fest.


(1) Kontant ' vefen ma teufe Yann d'ar fest.
contente (R) serais si viendrait Yann à'le fête
'Je serais contente que Yann vienne à la fête.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


* Kontant ' vefen ma Yann teufe d'ar fest.

* Kontant ' vefen ma d'ar fest e teufe Yann.

* /# D'ar fest ' vefen kontan ma teufe Yann.

* Kontant ' vefen ma dont a rafe Yann d'ar fest.


'Si je m'aperçois que le litre (de vin) est mis sur notre compte...'

Ma welan eo bet lakaet ar voutailhad gwin war ar c'hon dom-ni.


* ma ar voutailhad gwin welan eo bet lakaet war ar c'hon dom-ni.

* ma welan lakaet eo bet ar voutailhad gwin war ar c'hon dom-ni.

* ma welan // war ar c'hon dom-ni // zo bet lakaet ar voutailhad gwin.


temporelles

(1) Farsusoc'h ' vez 'benn teu Yann d'ar fest.<<<
drôle.plus (R) est quand (R) vient Yann à'le fête
'C'est plus drôle quand Yann vient à la fête.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


Benn teu Yann d'ar fest, farsusoc'h e vez.

'Quand Yann vient à la fête, il est plus drôle.'


* Farsusoc'h ' vez 'benn Yann teu d'ar fest.

'Benn teu Yann d'ar fest e vez kontant/laouen/joaius.

Farsusoc'h ' vez ar fest 'benn teu Yann.

* Farsusoc'h ' vez 'benn d'ar fest teu Yann.

* Farsusoc'h ' vez 'benn dont a ra Yann d'ar fest.


complétives et parataxe

(1) An dra 'zo sur e vez labour ar c'hazh kavout an toulloù kuzh.<<
le 1chose (R) est sur R est travail le 5chat trouver le trous caché
'Ce qui est incontestable, c'est que le chat noir a pour office de découvrir les cachettes.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


Les ordres alternatifs requièrent une rupture prosodique.


An dra 'zo sur // ar c'hazh // e vez e labour kavout an toulloù kuzh.

An dra 'zo sur // labour ar c'hazh e vez kavout an toulloù kuzh.

* An dra 'zo sur //an toulloù kuzh // e vez labour ar c'hazh da gavout.

An dra 'zo sur // chiou an deiz e vez labour ar c'hazh kavout an toulloù kuzh.


(1) Goût ' ran mod/giz ' kustum ar c'hazh du da gavout toulloù kuzh.
savoir (R) fais comment (est) coutumier le5 chat noir de1 trouver trous caché
'Je sais comment le chat noir a l'habitude de trouver des cachettes.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


(1) Goût ' ran mod ' vez kavet toulloù kuzh gant ar c'hazh du.
savoir (R) fais comment (R) est trouvé trous caché avec le5 chat noir
'Je sais comment le chat noir a l'habitude de trouver des cachettes.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


Goût ' ran penaos ' kustum ar c'hazh du da gavout toulloù kuzh.

'Je sais * que le chat noir a l'habitude de trouver des cachettes.'


(3) Djwelet ' rit mod en em gav an dud asames.
voir (R) fais comment (R) se1 trouve le 1gens ensemble
'Vous voyez comment les gens se retrouvent.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


* Djwelet ' rit mod/giz an dud en em gav asames.

* Djwelet ' rit mod/giz asames en em gav an dud.


(3) Hennezh en em gav.
celui.ci se1 trouve
'Il se trouve supérieur.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


(3) Hag e lar-eoñ eo bet diaouled ar vugale dom-ni.<<
et R4 dit-3SG est été diables le enfants à.nous.nous
'Et il dit que nos enfants ont été des diables' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


Hag e lar-eoñ // ar vugale dom-ni zo bet diaouled.
* Hag e lar-eoñ diaouled eo bet ar vugale dom-ni.


(3) C'hwi laro doñ e pasein da beo diwetoc'h.
vous dira à.lui R passerai pour1 payer tard.plus
'Tu lui diras que je passerai payer plus tard.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


* C'hwi laro doñ da beo e pasein diwetoc'h.

* C'hwi laro doñ e pasein diwetoc'h da beo.


(3) C'hwi laro doñ (* da beo) e pasein (da beo) diwetoc'h (* da beo).
vous dira à.lui pour1 payer R4 passerai pour1 payer tard.plus pour1 payer
'Tu lui diras que je passerai payer plus tard.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


C'hwi laro doñ diwetoc'h e pasein da beo. (mais changement de sens : 'Tu lui diras plus tard...')

la(r)

Soñj ' ran 'mañ chomet ar vicherourien da gousket.<<

'Je pense que les ouvriers sont restés dormir.'


(3) Soñj ' ran lar 'mañ chomet ar vicherourien da gousket.
penser (R) fais que est resté le1 ouvriers à1 dormir
'Je pense que les ouvriers sont restés dormir.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


* Soñj ' ran lar chomet 'mañ ar vicherourien da gousket.
* Soñj ' ran lar ar vicherourien 'oa chomet da gousket.


En cornouaillais de l'Est, l'ordre lar-VSO ne semble pas avoir d'alternatives.


(3) Ya, me oar mat lar (* 'r vuoh wenn) ' ra ('r vuoh wenn) kalz laezh.
oui moi sais bien que le1 vache 1blanche (R) fait le1 vache 1blanche beaucoup lait
'Oui, je sais bien qu'une vache blanche donne beaucoup de lait.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)
* Ya, me oar mat lar 'r vuoh wenn 'ra kalz laezh.
kalz (* a) laezh

particules Q

Dont ' raio adarre?

Ha dont ' raio adarre?

(* Daoust ha) dont ' raio adarre?

* Daoust hag e teuio adarre?

* Hag e teuio adarre?

* Hag-eñ ' teuio adarre?

* Daoust hag eñ dont a raio en dro?

* Daoust hag (eñ) e teuio en dro?

'Reviendra-t-il?'


(2) (* Daoust) ha dont ' raio adarre?
Q et/que venir (R1) fera encore?
* ((Daoust) hag (-eñ)) e teuio adarre?
Q et/que expl (R4) viendra encore?
'Reviendra-t-il?' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


C'hwi 'zo kloñ?

Kloñ (m)oc'h?

* Hag oc'h kloñ?

* Ha kloñ oc'h?

* Hag eñ kloñ oc'h ?

* Hag eñ oc'h kloñ?

'Êtes-vous malade?'


(2) Kloñ (m)oc'h? / * (hag (-eñ)) oc'h kloñ?
malade êtes / et/que expl êtes malade?
'Êtes-vous malade?' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


particule Q enchâssée

N'uion ket ma neus lennet al levr.

* N'uion ket ha lennet ' neus al levr.

* N'uion ket ma lennet neus al levr.

* N'uion ket hag e neus lennet al levr.

* N'uion ket hag-eñ en deus lennet al levr.

'Je ne sais pas s'il a lu le livre.'


(5) N'uion ket ma /* hag(-eñ) neus lennet al levr.
ne'sais ket si a lu le livre
'Je ne sais pas si il a lu le livre.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


(5) N'uion ket ma (* lennet) neus (lennet) al levr.
ne'sais ket si lu a lu le livre
'Je ne sais pas si il a lu le livre.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


 En particule Q enchâssée, hag est rejeté. Seul ma suivi du verbe passe.


bez

Bez 'zo mais jamais Bez zeus

* Bez e labouran./ * Bez em eus ur velo.


particule Q

N'uion ket (la) ma teuio.<<

???N'uion ket la bout a deuio/e teuio. (à vérifier)

* N'uion ket la dont a raio.

* N'uion ket ha ma teuio.

* N'uion ket hag-eñ e teuio.

'Je ne sais pas s'il viendra.'


(5) N'uion ket (la) ma teuio.
ne'sais ket (que) si4 viendra
'Je ne sais pas s'il viendra.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


'Allez voir si votre frère est venu.'

Kit da wel ma 'ma digouet ho preur.

* Kit da wel ma ho preur 'ma digouet.

* Kit da wel ma digouet 'ma ho preur.

* Kit da wel ma chiou 'ma digouet ho preur.


(6) Kit da wel ma (* chiou) 'ma digouet ho preur.
allez pour1 voir si4 aujourd'hui est arrivé votre3 frère
'Allez voir si votre frère est venu (aujourd'hui).' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


adverbe orienté vers le sujet

(6) Dont ' ra espec'h da glask bedoù ganin.
vient (R) fait exprès pour1 chercher mondes avec.moi
'Il vient me chercher des crosses exprès.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


Un contexte de cours d'école facilite des prosodies outrées qui autorisent des ordres de mot différents.

Dont 'ra Matao // espec'h // da glask bedoù ganin.
Dont 'ra // espec'h // Matao da glask bedoù ganin.


(1) Espec'h ' ra ar goarnamant da reiñ nebeutoc'h (zikourioù) (d'anin).
exprès (R) fait le gouvernement pour1 donner peu.plus (de1) aides à'IMP
'Le gouvernement fait exprès de réduire les aides.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)

relative

'Il fut un temps où j'allais tous les jours au travail à vélo.'

Bez 'zo bet 'n amzer ma 'yéen bemdez ar ma belo d'al labour.

* Bez 'zo bet 'n amzer ma bemdez 'yéen ar ma belo d'al labour.

* Bez 'zo bet 'n amzer ma ar ma belo 'yéen bemdez d'al labour.

* Bez 'zo bet 'n amzer ma bemdez ar ma belo 'yéen d'al labour.

* Bez 'zo bet 'n amzer ma d'al labour 'yéen bemdez ar ma belo.

* Bez 'zo bet 'n amzer ma me 'yée bemdez ar ma belo d'al labour.

* Bez 'zo bet 'n amzer me 'yée bemdez ar ma belo d'al labour.


complétive épistémique

N'em eus ket soñj ma yéen bemdez gant ma belo d'am labour.

N'em eus ket soñj la ma yéen bemdez gant ma belo d'am labour.

* N'em eus ket soñj ha ma yéen bemdez gant ma belo d'am labour.

* N'em eus ket soñj ma bemdez yéen gant ma belo d'am labour.

* N'em eus ket soñj ma gant ma belo yéen bemdez d'am labour.


N'em eus ket soñj (la) ma oa bihan ar chi.<<

* N'em eus ket soñj ha bihan oa ar chi.

* N'em eus ket soñj ma bihan oa ar chi.

* N'em eus ket soñj ma oa ar chi bihan.

* N'em eus ket soñj ma ar chi oa bihan.


kar

'Ne di(te)s pas de mensonges car je connais la vérité.'

Ne larit ket gaou//, me oar ar wirionez

Ne larit ket gaou ka me oar ar wirionez

Ne larit ket gaou ka goût ' ran ar wirionez

* Ne larit ket gaou ka ar wirionez 'houzon.

* Ne larit ket gaou ka ar wirionez me oar.

* Ne larit ket gaou ka ' ouzon ar wirionez


V doubling

* gout a ouzon


nompas

Nompas est connu, mais rejeté en (6):


(6) Pas / * Nompas lar geier ka me 'oar ar wirionez.
pas / * ne.pas dire mensonges car moi sais le1 vérité
'Ne mentez pas car je connais la vérité.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


kar, pugur

(1) Ka kred start ' ra din 'brom emañ-eoñ a sell ouzh ma c'hoenn.
car croire ferme (R) fait à.moi maintenant est-lui R1 regarde à mon2 crème
'Car je crois fermement maintenant que c'est lui qui en a après ma crème.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


Le focus imposé sur le pronom ne le rend pas licite devant le verbe emañ.

* Ka kred start ' ra din 'brom eoñ eo a sell ouzh ma c'hoenn.


(* Rak), koenn est le nom à Scaer, dienn à Bannalec


(1) Ni zo bet da ninyal ka (tomm) ' oa (tomm) ar mor.
nous est été pour1 nager car chaud était chaud le mer
'Nous sommes allés nous baigner car la mer était chaude.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


Avec pegur, une préférence est notée pour l'ordre à verbe initial, mais une pause prosodique rend l'alternative possible.


(1) Ni zo bet da ninyal pegur (// tomm //) ' oa (tomm) ar mor.
nous est été pour1 nager car chaud était chaud le mer
'Nous sommes allés nous baigner car la mer était chaude.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


'Parce qu'à la maison il y a avait des plus petits que moi...'

* parskan er ger e yoa bihanoc'h evidon.


(1) pegur e oa bihanoc'h widin 'ba ger.
car R était petit.plus que.moi dans (le) 1foyer
'Parce qu'à la maison il y a avait des plus petits que moi...'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


(1) Gall enefe espern pugur e c'houneze mat.
pu aurait épargner car R4 gagnait bien
'Il aurait pu économiser car il gagnait bien.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)

met

'J'achèterai la robe, mais tu la mettras.'

Me a breno ar sae, met hwi a lako anehi.


autres

(1) Ie (da nebeutañ), a zeu alies.
eux à peu.le.plus R1 vient souvent
'Eux (au moins), ils viennent souvent.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


(3) Graet 'vez alies gant kig-yar, met gall ' vez bout graet ivez gant pesk. (gallet)
fait est souvent avec viande poulet mais pu (R) est être fait aussi avec poisson
'On le fait souvent avec du poulet, mais on peut aussi le faire avec du poisson.'
Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)


(1) Ne galfec'h ket chom aze memes (la) ma vefec'h kourachus. ([mut] revendiqué sur ne galfec'h)
ne pourriez pas rester ici même (que) si4 seriez courageux
'Tu n'y resterais pas, même si tu étais courageux.' Scaër/Bannalec, H. Gaudart (04/2016b)

Remerciements

Merci à H. Gaudart pour son accueil chaleureux.